Με το όνομα Ζωοδόχος Πηγή του Μπαλουκλί ή Παναγία η Μπαλουκλιώτισσα φέρεται ιερό χριστιανικό αγίασμα που βρίσκεται στη Κωνσταντινούπολη έξω από τη δυτική πύλη της Σηλυβρίας, όπου υπήρχαν τα λεγόμενα "παλάτια των πηγών" στα οποία οι Βυζαντινοί Αυτοκράτορες παραθέριζαν την Άνοιξη.
Για την αποκάλυψη του Αγιάσματος υπάρχουν δύο εκδοχές.
Η μία αναφέρεται τον Νικηφόρο Κάλλιστο, όταν ο
μετέπειτα Αυτοκράτορας Λέων ο Θράξ ή Λέων ο Μέγας (457 - 474 μ.Χ.), ερχόταν ως απλός στρατιώτης στην Κωνσταντινούπολη, συνάντησε στη Χρυσή Πύλη έναν τυφλό που του ζήτησε νερό.
Ψάχνοντας γιά νερό, μιά φωνή του υπέδειξε την
πηγή.
Πίνοντας ο τυφλός και ερχόμενο το λασπώδες νερό στα μάτια του θεραπεύτηκε.
Όταν αργότερα έγινε Αυτοκράτορας, του είπε η προφητική φωνή, πως θα έπρεπε να χτίσει δίπλα στην πηγή μια Εκκλησία.
Πράγματι ο Λέων έκτισε μια μεγαλοπρεπή εκκλησία προς τιμή της Θεοτόκου στο χώρο εκείνο, τον οποίο και ονόμασε «Πηγή».
Ο Κάλλιστος περιγράφει τη μεγάλη αυτή Εκκλησία με πολλές λεπτομέρειες, αν και η περιγραφή ταιριάζει περισσότερο στό οικοδόμημα του Ιουστινιανού.
Ιστορικά πάντως είναι εξακριβωμένο, ότι το 536 μ.Χ. στη Σύνοδο της Κωνσταντινουπόλεως, υπό τον Πατριάρχη Μηνά 536 - 552 μ.Χ.), λαμβάνει μέρος και ο Ζήνων, ηγούμενος «του Οίκου της αγίας ενδόξου Παρθένου και Θεοτόκου Μαρίας εν τη Πηγή».
Την δεύτερη εκδοχή εξιστορεί ο ιστορικός Προκόπιος, τοποθετείται στις αρχές του 6ου αιώνα και αναφέρεται στον Ιουστινιανό.
Ο Ιουστινιανός κυνηγούσε σ' ένα θαυμάσιο τοπίο με πολύ πράσινο, νερά καί δένδρα.
Εκεί, σαν σε όραμα, είδε ένα μικρό παρεκκλήσι, πλήθος λαού και έναν ιερέα μπροστά σέ μιά πηγή. «Είναι η πηγή των θαυμάτων» του είπαν. Και έχτισε εκεί μοναστήρι με υλικά που περίσσεψαν από την Αγιά Σοφιά. Αναφέρεται ότι χτίστηκε το 560 μ.Χ.
Πολλά είναι τα θαύματα που έχουν συμβεί.
Σήμερα στην αυλή της Ζωοδόχου Πηγής βρίσκονται οι τάφοι των Οικουμενικών Πατριαρχών.
Το δε αγίασμα βρίσκεται στον υπόγειο Ναό και αποτελείται από μαρμαρόκτιστη πηγή, το νερό της οποίας θεωρείται αγιασμένο.
Απ' εδώ διαδόθηκε ο τύπος της Παναγίας Ζωοδόχου Πηγής σε όλο τον ορθόδοξο κόσμο.
Είναι αξιοσημείωτο ότι ψηφιδωτή παράσταση της εικόνας σώζεται στον εσωνάρθηκα της Μονής της Χώρας.
Σε ανάμνηση των εγκαινίων του Ναού από τον Αυτοκράτορα Λέοντα η Εκκλησία καθιέρωσε την κατ΄ έτος εορτή της Ζωοδόχου Πηγής, την Παρασκευή της Διακαινήσίμου Εβδομάδας.
Ο Ναός αυτός έμεινε γνωστός στην ιστορία ως το αγίασμα του «Μπαλουκλί».
«Μπαλούκ» στα τουρκικά σημαίνει ψάρι και η παράδοση μας λέει πως εκεί δίπλα στο αγίασμα, στις 23 Μαΐου 1453 μ.Χ. ένας καλόγερος τηγάνιζε ψάρια, όταν κάποιος του έφερε την είδηση πως πήραν την Πόλη οι Τούρκοι.
Ο καλόγερος απάντησε πως μόνο αν τα ψάρια που τηγάνιζε έφευγαν απ΄ το τηγάνι και έπεφταν μέσα στο αγίασμα θα πίστευε ότι έγινε κάτι τέτοιο.
Και πραγματικά τα ψάρια ζωντάνεψαν και έπεσαν μέσα στην πηγή του αγιάσματος.
Μέχρι σήμερα δε, μέσα στην δεξαμενή της Ζωοδόχου Πηγής διατηρούνται επτά ψάρια και μάλιστα σαν να είναι μισοτηγανισμένα απ΄ την μια πλευρά......
Στη περιοχή του Καμαριού της Σαντορίνης έχουμε ένα παλιό και μικρό εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής (1825 – 1834), το οποίο βρίσκεται μια ανάσα πριν την Αρχαία Θήρα, σε υψόμετρο 190 μέτρων και προσκολλημένο σαν στρείδι στα απόκρημνα βορειοδυτικά και γιγαντιαία βράχια του βουνού που απλώνεται προς την περιφέρεια του Καμαριού
Δίπλα στο ναό υπάρχει μεγάλο και μοναδικό σπήλαιο του νησιού με τρεχούμενο νερό – αγίασμα, από σταλακτίτες και διαδοχικές βραχολεκάνες γεμάτες από πηγαία νερά.
Στην είσοδο του σπηλαίου και στο πάνω μέρος του, διακρίνει κανείς τη δύναμη της ζωής, η οποία αναδύεται μέσα από τις βραχώδεις σχισμές του σπηλαίου συκιές, οι οποίες φυτεύτηκαν από τα περιττώματα των πουλιών, εκ των οποίων οι ρίζες των ορισμένες είναι προς τα επάνω και η πορεία των σύμφωνα με τον θετικό προσανατολισμό των δέντρων, να διαγράφουν πορεία 180ο και με κατεύθυνση προς τα επάνω….!
Λίγο πιο πίσω, χαμηλότερα και δεξιά υπάρχει ένα άλλο σπήλαιο με μικρή είσοδο όπως αυτή φαίνεται στη φωτογραφία, αλλά μετά την είσοδό του είναι ένα αρκετά μεγάλο δωμάτιο, με ύψος ενός μέτρου και το δάπεδό του γεμάτο νερά, με βάθους 30 εκατοστών περίπου.
Κατά την περιφορά της εικόνας, η λιτάνευση έφθανε ευθεία και στο βάθος της σπηλιάς, όπου γίνεται ο καθαγιασμός των υδάτων.
Στο φετινό εορτασμό της πανω Ζωοδόχου Πηγής, και μετά τη Θεία Λειτουργία έγινε περιφορά της εικόνας στα έγκατα του σπηλαίου όπου έγινε ο καθαγιασμός των υδάτων, μέσα σε κατανυκτική ατμόσφαιρα και σε πλήθος από κεράκια που είχαν τοποθετήσει σε διάφορα σημεία του σπηλαίου.
Την Θεία Λειτουργία τέλεσε ο εφημέριος του Ακρωτηρίου π. Βασίλειος, ο οποίος στο τέλος αναφέρθηκε στον εορτασμό της ημέρας.
Στο τέλος ευλογήθηκε και μοιράσθηκε πανήγυρη από ψωμοτύρι, σαρδέλες παστές καθώς και ένα ποτηράκι από το παραδοσιακό μας αρωματικό κρασί!
Στη συνέχεια μπορείτε να δείτε ανάλογες αποσπασματικές εικόνες και βίντεο μέσα από το αρχείο της ιστοσελίδας μας.
Κλικ εδώ για να δείτε περισσότερους εορτασμούς από την ευρύτερη περιοχή του Καμαριού της Σαντορίνης
Για την αποκάλυψη του Αγιάσματος υπάρχουν δύο εκδοχές.
Η μία αναφέρεται τον Νικηφόρο Κάλλιστο, όταν ο
μετέπειτα Αυτοκράτορας Λέων ο Θράξ ή Λέων ο Μέγας (457 - 474 μ.Χ.), ερχόταν ως απλός στρατιώτης στην Κωνσταντινούπολη, συνάντησε στη Χρυσή Πύλη έναν τυφλό που του ζήτησε νερό.
Ψάχνοντας γιά νερό, μιά φωνή του υπέδειξε την
πηγή.
Πίνοντας ο τυφλός και ερχόμενο το λασπώδες νερό στα μάτια του θεραπεύτηκε.
Όταν αργότερα έγινε Αυτοκράτορας, του είπε η προφητική φωνή, πως θα έπρεπε να χτίσει δίπλα στην πηγή μια Εκκλησία.
Πράγματι ο Λέων έκτισε μια μεγαλοπρεπή εκκλησία προς τιμή της Θεοτόκου στο χώρο εκείνο, τον οποίο και ονόμασε «Πηγή».
Ο Κάλλιστος περιγράφει τη μεγάλη αυτή Εκκλησία με πολλές λεπτομέρειες, αν και η περιγραφή ταιριάζει περισσότερο στό οικοδόμημα του Ιουστινιανού.
Ιστορικά πάντως είναι εξακριβωμένο, ότι το 536 μ.Χ. στη Σύνοδο της Κωνσταντινουπόλεως, υπό τον Πατριάρχη Μηνά 536 - 552 μ.Χ.), λαμβάνει μέρος και ο Ζήνων, ηγούμενος «του Οίκου της αγίας ενδόξου Παρθένου και Θεοτόκου Μαρίας εν τη Πηγή».
Την δεύτερη εκδοχή εξιστορεί ο ιστορικός Προκόπιος, τοποθετείται στις αρχές του 6ου αιώνα και αναφέρεται στον Ιουστινιανό.
Ο Ιουστινιανός κυνηγούσε σ' ένα θαυμάσιο τοπίο με πολύ πράσινο, νερά καί δένδρα.
Εκεί, σαν σε όραμα, είδε ένα μικρό παρεκκλήσι, πλήθος λαού και έναν ιερέα μπροστά σέ μιά πηγή. «Είναι η πηγή των θαυμάτων» του είπαν. Και έχτισε εκεί μοναστήρι με υλικά που περίσσεψαν από την Αγιά Σοφιά. Αναφέρεται ότι χτίστηκε το 560 μ.Χ.
Πολλά είναι τα θαύματα που έχουν συμβεί.
Σήμερα στην αυλή της Ζωοδόχου Πηγής βρίσκονται οι τάφοι των Οικουμενικών Πατριαρχών.
Το δε αγίασμα βρίσκεται στον υπόγειο Ναό και αποτελείται από μαρμαρόκτιστη πηγή, το νερό της οποίας θεωρείται αγιασμένο.
Απ' εδώ διαδόθηκε ο τύπος της Παναγίας Ζωοδόχου Πηγής σε όλο τον ορθόδοξο κόσμο.
Είναι αξιοσημείωτο ότι ψηφιδωτή παράσταση της εικόνας σώζεται στον εσωνάρθηκα της Μονής της Χώρας.
Σε ανάμνηση των εγκαινίων του Ναού από τον Αυτοκράτορα Λέοντα η Εκκλησία καθιέρωσε την κατ΄ έτος εορτή της Ζωοδόχου Πηγής, την Παρασκευή της Διακαινήσίμου Εβδομάδας.
Ο Ναός αυτός έμεινε γνωστός στην ιστορία ως το αγίασμα του «Μπαλουκλί».
«Μπαλούκ» στα τουρκικά σημαίνει ψάρι και η παράδοση μας λέει πως εκεί δίπλα στο αγίασμα, στις 23 Μαΐου 1453 μ.Χ. ένας καλόγερος τηγάνιζε ψάρια, όταν κάποιος του έφερε την είδηση πως πήραν την Πόλη οι Τούρκοι.
Ο καλόγερος απάντησε πως μόνο αν τα ψάρια που τηγάνιζε έφευγαν απ΄ το τηγάνι και έπεφταν μέσα στο αγίασμα θα πίστευε ότι έγινε κάτι τέτοιο.
Και πραγματικά τα ψάρια ζωντάνεψαν και έπεσαν μέσα στην πηγή του αγιάσματος.
Μέχρι σήμερα δε, μέσα στην δεξαμενή της Ζωοδόχου Πηγής διατηρούνται επτά ψάρια και μάλιστα σαν να είναι μισοτηγανισμένα απ΄ την μια πλευρά......
Στη περιοχή του Καμαριού της Σαντορίνης έχουμε ένα παλιό και μικρό εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής (1825 – 1834), το οποίο βρίσκεται μια ανάσα πριν την Αρχαία Θήρα, σε υψόμετρο 190 μέτρων και προσκολλημένο σαν στρείδι στα απόκρημνα βορειοδυτικά και γιγαντιαία βράχια του βουνού που απλώνεται προς την περιφέρεια του Καμαριού
Το ξωκλήσι αυτό υπάγεται στις μονόκλιτες καμαροσκεπές βασιλικών και αναφέρεται ότι κτίστηκε από τους ασκητές του μονυδρίου του Μέσα Βουνού, κατά την προαναφερόμενη χρονική περίοδο.
Εξ ου και η ονομασία του ναού.
Το μήκος του ανέρχεται στα 25 μέτρα, με κυμαινόμενο πλάτος από 4 μέχρι 8 μέτρα, και ύψος από 5 με 8 μέτρα περίπου.
Μετά την είσοδο του πρώτου μεγάλου σπηλαίου και μετά την χειροποίητη καγκελόπορτα (η οποία έγινε επί τόπου και χωρίς ρεύμα η συναρμολόγηγή της, με παλιούς τρόπους κατασκευής), αριστερά σε υπερυψωμένο σημείο βρίσκεται ένα σχετικά μεγάλο σπήλαιο με κοκκινόχωμα στο δάπεδό του.
Μπροστά μας όμως αρχίζει να περιορίζεται το ύψος του σπηλαίου, αλλά στο βάθος του αρχίζει πάλι να ξαναμεγαλώνει.
Στο σημείο αυτό ακούγονται και φαίνονται τα τρεχούμενα νερά από την οροφή του σπηλαίου και να καταλήγουν στις όμορφες βραχολεκάνες του χώρου, όπου και μπορείτε να πιείτε από το τρεχούμενο νερό.
Θυμάμαι κατά την παιδική μας ηλικία και κατά τον εορτασμό του ναού, ανάβαμε μικρά κεράκια σ΄ όλο το σπηλαίου, και στο συγκεκριμένο χώρο επειδή το δάπεδό του ήταν γεμάτο από νερά, τοποθετούσαμε άδεια κονσερβοκούτια από αναμμένα κεριά και έπλεαν σαν μικρές βαρκούλες, φωτίζοντας και αυτό το σπήλαιο. Στο βάθος του σπηλαίου ακούγαμε εντονότερα τον θόρυβο του νερού, δίνοντας την εντύπωση, ότι κάπου αλλού οδηγείτε το νερό αυτό.
Η τελική εικόνα του όλου σπηλαίου ήταν κάτι περισσότερο από μαγευτική……!!!!!
Σύμφωνα με τις παραδόσεις της περιοχής αναφέρεται ότι στο βάθος του σπηλαίου υπάρχει ένα άλλο μικρό άνοιγμα, όπου μπορεί να περάσει κανείς έρποντας.
Επίσης πάνω από τη Ζωοδόχο Πηγή και δεξιά, βρίσκεται ένα άλλο σπήλαιο, με ελικοειδείς και σκοτεινούς χώρους.
Κατά το έτος 1903 – 1904 είχαν έλθει διάφοροι επιστάτες της Γαλλικής Εταιρείας, από την περιοχή του Λαυρίου, μεταξύ των οποίων και κάποιος Κοζάος Νικόλαος από το Εμπορείο της Σαντορίνης, προκειμένου να ερευνήσουν την ύπαρξη αρχαίου μεταλλείο και σύμφωνα με την έρευνά τους, πράγματι υπήρχε ανάλογο μεταλλείο το οποίο εκμεταλλεύονταν οι κάτοικοι της Αρχαίας Θήρας.
Μάλιστα αναφέρεται ότι κατά την περίοδο των διωγμών, ο χώρος αυτός χρησιμοποιήθηκε ως κρυψώνας από τους χριστιανούς της εποχής εκείνης.
Την Θεία Λειτουργία τέλεσε ο εφημέριος του Ακρωτηρίου π. Βασίλειος, ο οποίος στο τέλος αναφέρθηκε στον εορτασμό της ημέρας.
Στο τέλος ευλογήθηκε και μοιράσθηκε πανήγυρη από ψωμοτύρι, σαρδέλες παστές καθώς και ένα ποτηράκι από το παραδοσιακό μας αρωματικό κρασί!
Στη συνέχεια μπορείτε να δείτε ανάλογες αποσπασματικές εικόνες και βίντεο μέσα από το αρχείο της ιστοσελίδας μας.
Χριστός Ανέστη! και Χρόνια Πολλά
Δείτε το βίντεο!!!
Κλικ εδώ για να δείτε περισσότερους εορτασμούς από την ευρύτερη περιοχή του Καμαριού της Σαντορίνης
Πηγή: Αρμενιστής
Πηγή: Αρμενιστής
Κλικ εδώ. Εορτασμός της κάτω Ζωοδόχου Πηγής και συνεορτασμός της Αγίας Γαλήνης Καμαριού Σαντορίνης 17.4.2015
Κλικ εδώ. Εορτασμός της κάτω Ζωοδόχου Πηγής Καμαριού Σαντορίνης 25.4.2014
Κλικ εδώ. Εορτασμός στη κάτω Ζωοδόχο Πηγή του Καμαριού της Σαντορίνης 10.5.2013
Κλικ εδώ. Εορτασμός Ζωοδόχου Πηγής στην Παναγιά την Επισκοπή Σαντορίνης 25.4.2014
Κλικ εδώ. Εορτασμός Πάνω Ζωοδόχου Πηγής στο Καμάρι της Σαντορίνης 10.5.2013
Κλικ εδώ. Η Αρχαία Θήρα είναι η πόλη των ιστορικών χρόνων της Σαντορίνης.
Κλικ εδώ. Πάσχα 2016 στο Καμάρι της Σαντορίνης 1.5.2016
Κλικ εδώ. Περιφορά Επιταφίου στον Πύργο της Σαντορίνης 29.4.2016 Pyrgos Santorini Epitaph lights!!
Κλικ εδώ. Ἄρατε πύλας, οἱ ἄρχοντες ὑμῶν, καὶ ἐπάρθητε, πύλαι αἰώνιοι, καὶ εἰσελεύσεται ὁ Βασιλεὺς τῆς δόξης!!!!!.
Κλικ εδώ. Πάσχα 2015 στο Καμάρι της Σαντορίνης 12.4.2015
Κλικ εδώ. Πάσχα 2014 στο Καμάρι της Σαντορίνης 20.4.2014
Κλικ εδώ. Μεγάλη Παρασκευή Αποκαθήλωση στο Καμάρι της Σαντορίνης 29.4.2016
Κλικ εδώ. Μεγάλη Παρασκευή Επιτάφιος & η περιφορά του στο Καμάρι της Σαντορίνης 10.4.2015
Κλικ εδώ. Μεγάλη Παρασκευή. Η Αποκαθήλωση στο Καμάρι της Σαντορίνης 10.4.2015
Κλικ εδώ. Μεγάλη Πέμπτη βράδυ. Η Σταύρωση του Χριστού στο Καμάρι της Σαντορίνης 28.4.2016
Κλικ εδώ. Προετοιμασία Επιταφίου στο Καμάρι της Σαντορίνης 13.4.2012
(Οι Επιτάφιοι της Σαντορίνης) Κλικ εδώ και εδώ για να δείτε τους επιτάφιους της Σαντορίνης