Μια καταδίκη της θρησκευτικής τυποκρατίας και υποκρισίας αποτελεί η σημερινή διήγηση του ευαγγελιστή Λουκά· και συγχρόνως υπογραμμίζει την απέραντη αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο και όχι για τους θεσμούς που ο ίδιος έδωσε για τήν οργάνωση και την ρύθμιση της ζωής τους. Πολλές φορές οι θεσμοί, οι νομικές διατάξεις και οι θρησκευτικοί τύποι γίνονται φραγμοί που παγιδεύουν τον άνθρωπο και καταπνίγουν την ελευθερία του. Λυτό συνέβη με τον ιουδαϊσμό της εποχής του Χριστού· αυτό μπορεί να συμβεί και με τον χριστιανισμό κάθεεποχής, όταν οι άνθρωπο; δεν πάρουν τον τύπο σαν μέσο αλλά σαν σκοπό, όταν δεν τον δουν σαν γέφυρα που οδηγεί στην ουσία της θρησκείας αλλά σαν τρόπο εγωιστικής ικανοποιήσεως. Το σκαλοπάτι για την θρησκευτική υποκρισία δεν βρίσκεται τότε μακριά. Όποιος δεν θέλει, να αποδυθεί στον δύσκολο δρόμο της αγάπης και τής θυσίας, περιχαρακώνεται μέσα στον εξωτερικό θρησκευτικό τύπο που σε τελευταία ανάλυση είναι ευκολότερος. Έτσι νομίζει ότι ξεπλήρωσε τις υποχρεώσεις του απέναντι στο Θεό και στους ανθρώπους ή τουλάχιστον έτσι εμφανίζεται μέσα στην κοινωνία. Ενώ στην πραγματικότητα βρίσκεται μακρυά από τον Θεό της αγάπη· ανήκει σ’ αυτούς που λέγουν «Κύριε, Κύριε , αλλά δεν εκτελούν το θέλημά του {Ματθ. 7, 21-22).
Μια τέτοια θρησκευτική υποκρισία και τυποκρατία ξεσκεπάζει ο Χριστός στην διήγησή μας: Ο αρχισυνάγωγος αγανακτεί γιατί θεράπευσε ο Κύριος μια καμπουριασμένη γυναίκα κατά την ημέρα της σαββατικής αργίας. Πρόκειται περί υποκρισίας, γιατί ο ιουδαϊσμός εύρισκε πάντοτε τρόπους να παραβαίνει την αργία του Σαββάτου για το πότισμα των ζώων ή για άλλες αναγκαίες εργασίες.
Είναι υποκρισία όταν βρίσκει κανείς εύλογες δικαιολογίες για την δική του συμπεριφορά, ενώ καταδικάζει την παρόμοια συμπεριφορά ενός άλλου. Κι’ αποτελεί δουλεία στον τύπο όταν κλείνει κανείς τα μάτια του μπροστά στην αυτοπρόσωπη παρουσία της αγάπης του Θεού για να υπερασπισθεί το γράμμα του νόμου.
«Το γράμμα σκοτώνει, το πνεύμα ζωοποιεί» γράφει ο Απόστ. Παύλος στην Β΄ προς Κορινθίους επιστολή του (3, 6) . Ο χριστιανικός Θεός είναι Πνεύμα, κι’ όπου είναι το Πνεύμα του Θεού εκεί και η ελευθερία, μας βεβαιώνει πάλι ο ίδιος Απόστολος (Β΄ Κορ. 3, 17).
Η ελευθερία όμως δεν σημαίνει με κανένα τρόπο ανεξέλεγκτη καταστρατήγηση του τύπου, αλλ’ ερμηνεία του με πνεύμα αγάπης· σημαίνει προτίμηση της ουσίας όταν αυτή αχρηστεύεται και καταστρέφεται από τον τύπο· σημαίνει ακόμη προβάδισμα του νομοθέτου έναντι του νόμου.
Είναι απαραίτητο ακόμη να προσθέσουμε και το εξής: Ο Θεός από αγάπη για τον άνθρωπο και με σκοπό την σωτηρία του δημιούργησε μέσα στην ιστορία ορισμένους θεσμούς· όταν ο Υιός του Θεού θυσιάσθηκε πάνω στον σταυρό, δεν το έκανε για την διάσωση των θεσμών αυτών αλλά για την λύτρωση του ίδιου του ανθρώπου, ακόμη κι’ από τους θεσμούς που η αδυναμία και αμαρτία μετέβαλαν σε παγίδες θανάτου.
«Το σάββατο έγινε για τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος για το σάββατο» (Μάρκ. 2, 27). Αυτό που λέγει ο Χριστός σε άλλη περίσταση συνοψίζει και το μήνυμα της διηγήσεώς μας. Ο Θεός έδειξε με διάφορους τρόπους μέσα στην ιστορία το ενδιαφέρον του για τον άνθρωπο· δεν δεσμεύθηκε με κανένα απ’ αυτούς. Όταν ο ισραηλιτικός λαός απέκρουσε την θεία αγάπη, ο Θεός στράφηκε στους εθνικούς. Το να ανήκει κανείς εξωτερικά σ’ ένα σχήμα δεν αποτελεί εχέγγυο σωτηρίας. Για τους Ισραηλίτες που καυχόνταν ότι είναι παιδιά του Αβραάμ και συνεπώς δικαιωματικά τους ανήκουν οι υποσχέσεις του Θεού, λέγει η Γραφή ότι «ο Θεός δύναται εκ των λίθων εγείραι τέκνα τω Αβραάμ» (Ματθ. 3, 9. Λουκ. 3, 8).Η ίδια προειδοποίηση ισχύει, και μάλιστα πιο αυστηρή, σ’ όσους ανήκουν τυπικά και εξωτερικά στην Εκκλησία, στον νέο λαό του Θεού. Ο τύπος μόνος του δεν σώζει τον άνθρωπο· όταν μάλιστα δεν κινητοποιείται από την αγάπη, τότε δεν προσφέρει, καμμιά εγγύηση θρησκευτικής γνησιότητας. Η πραγματική θρησκεία βρίσκεται στην αγάπη, στην ελευθερία, στην θυσία.
( Ιωαν. Δ. Καραβιδόπουλου, Ομοτ. Καθηγητού Παν/μίου, «Οδός ελπίδας», σ. 38- 40)
http://fdathanasiou.wordpress.com
