 |
| Τίμιος Σταυρός Περίσσας - Σαντορίνη |
Σήμερα αγαπητοί μου, είναι η εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.
Ο Σταυρός εορτάζει επίσης την Γ΄ Κυριακή των Νηστειών και ψάλλουμε: Τον σταυρόν σου προσκυνούμεν Δέσποτα…, καθώς και την Μαγάλη Παρασκευή που ψάλλεται το: Σήμερο κρεμάται επί ξύλου ο εν ύδασι την γην κρεμάσας….
Και η σημερινή ημέρα σαν Μεγάλη Παρασκευή είναι. Ο απόστολος είναι ο ίδιος και το ευαγγέλιο είναι ένα από τα δώδεκα που διαβάζουμε το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, κι όπως νηστεύουμε τη Μεγάλη Παρασκευή, έτσι οι ορθόδοξοι νηστεύουμε σήμερα.
Ποιο είναι το ιστορικό της ημέρας. Ο σταυρός, που εορτάζουμε, στην αρχαιότητα ήταν όργανο θανατικής ποινής.
Κάθε έθνος τότε είχε το δικό του τρόπο θανατώσεως.
Οι Αθηναίοι τους καταδικασμένους εις θάνατον του εκτελούσαν όχι με σπαθί αλλά με φαρμάκι, με το κόνιον, έτσι θανάτωσαν και τον Σωκράτη.
Οι Σπαρτιάτες έριχναν τον κατάδικο στο βάραθρο του Καιάδα.
Οι Εβραίοι λιθοβολούσαν τον εγκληματία και πάνω από το σώμα του σχηματιζόταν λόφος από πέτρες, αυτός ήταν ο τάφος του.
Οι Πέρσες τον έριχναν στη φωτιά. Και οι Ρωμαίοι σταύρωναν τον κατάδικο έξω από την πόλη. Κάρφωναν ή έδεναν τα χέρια και τα πόδια του στο σταυρό, και εκεί έμενε γυμνός, μετέωρος μεταξύ ουρανού και γης, μια – δυο – τρεις – τέσσερις μέρες, και βδομάδα ακόμα, ανάλογα με την αντοχή του.
Διψούσε, τα σπλάχνα του ήταν καμίνι και καμιά βοήθεια δεν είχε. Ο καθένας είχε δικαίωμα να τον φτύσει.
Κοράκια κατέβαιναν από πάνω, και σκυλιά πεινασμένα πηδούσαν από κάτω και άρπαζαν κομμάτια από τις σάρκες του.
Απαίσιος και φρικτός θάνατος.
Σ΄ αυτό το θάνατο, που ήταν για μεγάλους εγκληματίες, καταδικάστηκε ο Χριστός. Μα τι έκανε; Διέπραξε κανένα κακό; Όχι αδελφοί μου.
Ο Χριστός, ο Κύριός μας, όχι μόνο δεν έκανε κακό, αλλά έκανε πάντα το καλό. Μέχρι τη στιγμή που είπε το Τετέλεσται, η ζωή του ήταν μια αλυσίδα ευεργεσιών.
Δεν πέρασε ούτε θα περάσει ποτέ από τον πλανήτη μας άλλος σαν αυτόν.
(Ήταν εύλογη η απορία του Πιλάτου: Πόθεν ει συ;, από πού είσαι εσύ; Δεν φαίνεται να είσαι από τη ράτσα αυτής της γης. Από κάπου αλλού είναι η προέλευσή σου.
 |
| Τίμιος Σταυρός Περίσσας - Σαντορίνη |
Ο Χριστός είπε λόγια που δεν υπάρχει ζυγαριά να τα ζυγίσει. Δεν ξέρω αν σε άλλους πλανήτες υπάρχουν λογικά όντα – μάλλον δεν υπάρχουν, εάν πάντως υπάρχουν δεν μπορεί να έχουν ανώτερη θρησκεία απ΄ αυτή που δίδαξε ο Χριστός: Ουδέποτε ούτως ελάλησεν άνθρωπος.
Εκείνος είπε το Αγαπάτε αλλήλους. Και αν αυτά που είπε τα εφαρμόσουμε, η γη θα ήταν παράδεισος, και όχι μόνο είπε, αλλά και εφάρμοσε. Και όχι μόνο εφάρμοσε, αλλά και θαυματούργησε και άπλωνε τα πανάχραντα χέρια του.
Τυφλοί έβλεπαν, κουφοί άκουγαν, λεπροί καθαρίζονταν, παράλυτοι σηκώνονταν, ακόμα και νεκροί ανασταίνονταν από τα μνήματα.
Τέτοια διδασκαλία, έχουν άγιο βίο, τέτοια θαύματα δεν έχει κανείς άλλος. Συνεπώς δεν υπήρχε καμία αφορμή για κατηγορία.
Το είπε ο Πιλάτος, αφού ως κριτής της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας εξέτασε το Χριστό. Εγώ ουδεμίαν αιτίαν ευρίσκω εν αυτώ. Και όμως από κάτω, σαν λυσσασμένα σκυλιά ούρλιαζαν, Σταύρωσον, σταύρωσον αυτόν.
 |
| Τίμιος Σταυρός Περίσσας - Σαντορίνη |
Μα θα πείτε, ο Χριστός ο παντοδύναμος, που έβγαλε μέσα από το μνήμα το Λάζαρο, που περπάτησε πάνω στα κύματα, που έκανε τόσα θαύματα, δεν μπορούσε να αποφύγει το μαρτύριο και να μη σταυρωθεί;
Μπορούσε. Αλλά εδώ είναι το μέγα θαύμα, εκουσίως ανέβηκε στο σταυρό!
Μπορούσε να το αποφύγει αν ήθελε, να μη σταυρώνονταν. Το δαχτυλάκι του μόνο να κουνούσε, κάρβουνο θα γινόταν οι εχθροί του.
Μόνος του παραδόθηκε. Γιατί; Εδώ τώρα θέλω να προσέξετε. Και αν δεν το καταλάβετε αυτό, Χριστιανοί δεν είστε.
Θέλησε και παραδόθηκε. Γιατί; Διότι δεν υπήρχε άλλος τρόπος να σωθεί ο άνθρωπος.
Αν ο κόσμος μπορούσε να σωθεί δια της φιλοσοφίας, όπως λέι ο απόστολος Παύλος, σήμερα δεν θα ερχόταν ο Χριστός.
Για να κατέβει εκείνος στον κόσμο, να πάρει σάρκα και να σταυρωθεί, σημαίνει ότι δεν υπήρχε άλλο μέσον σωτηρίας παρά μόνο ο σταυρός του.
Ναι σταυρώθηκε ο Χριστός. Όχι διότι είχε δικές του αμαρτίες. Σταυρώθηκε ως αντιπρόσωπός μας, σταυρώθηκε από αγάπη υπέρ ημών και αντί ημών.
Με άλλα λόγια, αυτά που υπέφερε εκείνος, έπρεπε να τα πάθω εγώ, να τα πάθετε εσείς, όλοι ανεξαιρέτως. Έπρεπε τα δικά μας χέρια να καρφωθούν, τα δικά μας πόδια να τρυπηθούν, η δική μας γλώσσα να γευθεί το ξύδι, το δικό μας στήθος, που κλείνει μέσα του μια βρώμικη καρδιά να κεντηθεί.
Έπρεπε να πάθουμε εμείς και τα έπαθε ο Χριστός, και εξόφλησε το δικό μας χρέος. Ιδού αγαπητοί μου, το μυστήριο του σταυρού.
Σταυρώθηκε ο Χριστός για να μας λυτρώσει, να μας απαλλάξει από το βάρος της αμαρτίας.
 |
| Τίμιος Σταυρός Περίσσας - Σαντορίνη |
Και τι απέγινε άραγε ο σταυρός του; Οι Εβραίοι μισούσαν το Χριστό, μισούσαν και το σταυρό του. Άνοιξαν λοιπόν λάκκο, και εκεί, μέσα σε σκουπίδια και κοπριά, έριξαν τους τρεις σταυρούς του Γολγοθά.
Οι ειδωλολάτρες έκαναν στο μέρος αυτό ναό και έστησαν άγαλμα της Αφροδίτης. Εκεί έμειναν οι τρεις σταυροί για 300 χρόνια, μέχρι ότου ήλθε η βασίλισσα η Αγία Ελένη, η μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, έβαλε συνεργείο και έσκαψε επί μήνες, και τέλος βρήκαν τους σταυρούς που ήταν όμοιοι.
Ποιος από τους τρεις ήταν ο σταυρός του Χριστού; Λέει η παράδοση, ότι την ώρα εκείνη περνούσε η κηδεία μιας χήρας γυναίκας και το φέρετρο σταμάτησε.
Παίρνει ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Μακάριος τον ένα σταυρό, τον αγγίζει στο σκήνωμα, τίποτε.
Παίρνει το δεύτερο, τον αγγίζει, τίποτε.
Μόλις όμως άγγιξε πάνω του το τρίτο σταυρό, η γυναίκα αναστήθηκε.
Έτσι βρήκαν το σταυρό του Χριστού και τον προσκύνησαν. Και επειδή όλος ο λαός ήθελε να τον δει και να τον ασπασθεί, αλλά λόγω του πλήθους δεν ήταν εύκολο, για να μπορέσουν έστω να τον δουν από μακριά, ο Πατριάρχης ανέβηκε στον άμβωνα και τον σήκωσε ψηλά.
Όλοι τότε έπεσαν και τον προσκυνούσαν κράζοντας το Κύριε, ελέησον.
Έτσι καθιερώθηκε από τότε η σημερινή εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.
Είδατε αδέλφια μου, τι έκαναν οι Εβραίοι; Φώναζαν σαν τα τσακάλια, Σταύρωσον σταύρωσον αυτόν, και μετά έριξαν το σταυρό στις ακαθαρσίες. Γιατί αυτοί δεν αγαπούσαν το σταυρό.
Εμείς οι Χριστιανοί τον αγαπούμε άραγε; Τον αγαπούσε όμως η Αγία Ελένη, που κοπίασε τόσο για να τον βρει.
Ω Χριστέ μου!
Θα ήθελα εδώ να σταματήσω, δεν θέλω άλλο να μιλήσω. Μου ΄ρχεται να κλάψω, θέλω να πάω στο Άγιο Όρος , να βρω μια σπηλιά και να κλάψω για τα αμαρτήματά μου, τα αμαρτήματα των δεσποτάδων και των παπάδων, των αρχόντων και του λαού.
Ποιο είναι το πιο μεγάλο αμάρτημα της πατρίδας μας; Τι θα λέγατε, αν κάποιος έμπαινε στο Άγιο Βήμα έπαιρνε τον Εσταυρωμένο και – συγχωρέστε με για αυτό που θα πω – και τον έριχνε μέσα σ΄ ένα βόθρο; Ανατριχιάζουμε και κανείς δεν θα το ανεχόταν αυτό. Και όμως κάτι παρόμοιο συμβαίνει.
Οι Εβραίοι έναν λάκκο άνοιξαν και έριξαν το σταυρό σε ακαθαρσίες, και εμεις με τις φρικτές βλασφημίες, όχι ένα, χιλιάδες λάκκους ανοίγουμε κάθε στιγμή σε πόλεις και χωριά και θάβουμε το σταυρό και τον Εσταυρωμένο.
Μικρότερη η αμαρτία των Εβραίων, πολύ βαρύτερη των λεγομένων Χριστιανών.
Βλαστημάνε παντού μικροί – μεγάλοι. Πριν από 100 χρόνια βλαστήμια δεν ακουγόταν στον τόπο μας.
Τώρα γίναμε το πιο βλάσφημο κράτος. Αν πάτε στην Αφρική, στην Αιθιοπία, βλαστήμια δεν ακούεται, όποιος βλαστημήσει εκεί του ξεριζώνουν τη γλώσσα.
 |
| Τίμιος Σταυρός Περίσσας - Σαντορίνη |
Ο βλάστημος είναι αγνώμων, χειρότερος και από τα ζώα. Έχεις ένα σκυλί, του δίνεις ένα κόκκαλο, και επειδή δεν έχει γλώσσα, κουνάει την ουρά του, σαν να του λέει, αφεντικό, σ΄ ευχαριστώ.
Και εσύ άνθρωπε; Τόσα σου έδωσε ο Θεός, αντί για ευχαριστώ βλαστημάς τα Θεία;
Θα πληρώσουμε την ανοχή στις βλασφημίες. Πρέπει να φράξουμε τα βλάσφημα στόματα. Πως;
Νηστέψτε, την ημέρα που θα βλαστημήσει ο άντρας σου ή ο πατέρας σου, μη φας.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος – όχι εγώ – συνιστά τούτο. Ακούς βλάστημο; Συμβούλεψέ τον μία – δύο – τρεις φορές. Δεν ακούει; Έχεις χέρι; Χτύπα τον, ν΄ αγιάσει το χέρι σου.
Ω Χριστέ, ω Παναγία, ω Άγιε Χρυσόστομε, ω μάρτυρες, ω τάφοι ηρώων, ας καθαρίσουμε την πατρίδα μας, ας σβήσουμε αυτή την αμαρτία.
Σαν την Αγία Ελένη να σκύψουμε και να προσκυνήσουμε το σταυρό, και σαν το ληστή να πούμε και εμείς: Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου.
Ο Επίσκοπος Αυγουστίνος
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία η οποία έγινε στον ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Αιδηψού – Ευβοίας στις 14.9.1969
