Oι κατανυκτικοί Εσπερινοί τελούνται κάθε Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Το απόγευμα της Κυριακής της Τυροφάγου τελείται ο κατανυκτικός Εσπερινός της Συγνώμης.
Κατανυκτικός λέγεται, διότι ψάλλονται κατανυκτικά τροπάρια από το Τριώδιο, που το περιεχόμενο τους διαποτίζεται από βαθιά συναίσθηση της αμαρτωλότητας, πένθος, συντριβή, μετάνοια και θερμή ικεσία για άφεση αμαρτιών.
Στο τέλος της ακολουθίας του Εσπερινού της Συγνώμης ο ιερέας και οι παρευρισκόμενοι του ναού
αλληλοσυγχωρούνται μεταξύ των, ώστε να πορευθούν με ευλάβεια στο κλίμα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό των Εσπερινών αυτών είναι ότι μετά την Είσοδο και το «Εσπέρας Προκείμενον», αλλάζει ο διάκοσμος της Αγίας Τραπέζης και η στολή του Ιερέως.
Από πασχαλινή, λόγω της Κυριακής, μεταπίπτει σε πένθιμη, λόγω της Τεσσαρακοστής (αλλάζουν τα λευκά με πορφυρά
- έφ' όσον τον Χριστό δεν Τον πενθούμε ως άνθρωπο, άλλ' ως Βασιλέα Θεό).
Όπου χρησιμοποιούνται μώβ ή μαύρα, είναι συνήθεια μεταφερθείσα από τη Δύση.
Στο τέλος του Εσπερινού ψάλλονται τα τροπάρια «Θεοτόκε Παρθένε...», «Βαπτιστά του Χριστού...» κ.λπ. και κατακλείονται με την ευχή του Αγίου Έφραίμ του Σύρου:
«Κύριε καί Δέσποτα της ζωής μου, πνεύμα αργίας, περιεργίας, φιλαρχίας και άργολογίας μη μοι δως.
Πνεύμα δε σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, υπομονής και αγάπης χάρισαί μοι τω σω δούλω.
Ναι, Κύριε, Βασιλεύ, δώρησαί μοι του όράν τα έμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον άδελφόν μου ότι εύλογητός ει εις τους αίώνας των αιώνων. Αμήν».
Λέγοντας την, κάνουμε και τρεις μεγάλες μετάνοιες.
Ακολουθούν δώδεκα μικρές, ενώ λέμε μυστικώς το: «Ο Θεός ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ» και στο τέλος επαναλαμβάνεται το: «Ναί Κύριε, Βασιλεύ...» κάνοντας και τετάρτη μεγάλη μετάνοια.
Στη περιοχή μας κατά την ημέρα αυτή και μετά το πέρας του Κατανυκτικού Εσπερινού, επικρατεί ένα παλιό έθιμο με την τοπωνυμία ¨αψέτι", σύμφωνα με το οποίο αρχίζουν να κτυπούν οι καμπάνες, υπενθυμίζοντας στις ανύπαντρες κοπέλες και ιδιαίτερα σ΄ αυτές που έχει παρέλθει ο χρόνος της παντρειάς, έτσι ώστε να επιταχύνουν τις απαραίτητες διαδικασίες για την μελλοντική οικογενειακή τους αποκατάσταση.
Στη συνέχεια μπορείτε να δείτε αποσπασματικές εικόνες του κατανυκτικού εσπερινού από την περιοχή του Καμαριού της Σαντορίνης, ο οποίος έγινε μέσα σε κατανυκτικό κλίμα, και στο τέλος έγινε αλληλοσυγχώρεσης μεταξύ των προσκυνητών και του Ιερέως. Πνεύμα δε σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, υπομονής και αγάπης χάρισαί μοι τω σω δούλω.
Ναι, Κύριε, Βασιλεύ, δώρησαί μοι του όράν τα έμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον άδελφόν μου ότι εύλογητός ει εις τους αίώνας των αιώνων. Αμήν».
Λέγοντας την, κάνουμε και τρεις μεγάλες μετάνοιες.Ακολουθούν δώδεκα μικρές, ενώ λέμε μυστικώς το: «Ο Θεός ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ» και στο τέλος επαναλαμβάνεται το: «Ναί Κύριε, Βασιλεύ...» κάνοντας και τετάρτη μεγάλη μετάνοια.
Στη περιοχή μας κατά την ημέρα αυτή και μετά το πέρας του Κατανυκτικού Εσπερινού, επικρατεί ένα παλιό έθιμο με την τοπωνυμία ¨αψέτι", σύμφωνα με το οποίο αρχίζουν να κτυπούν οι καμπάνες, υπενθυμίζοντας στις ανύπαντρες κοπέλες και ιδιαίτερα σ΄ αυτές που έχει παρέλθει ο χρόνος της παντρειάς, έτσι ώστε να επιταχύνουν τις απαραίτητες διαδικασίες για την μελλοντική οικογενειακή τους αποκατάσταση.
Μετά την έξοδο των παρευρισκομένων, άρχισαν να χτυπούν οι καμπάνες, σύμφωνα με ένα παλιό παραδοσιακό έθιμο ονόματι "αψέτι" κατά την ημέρα αυτή.
Το όνομά του κατ΄ άλλους οφείλεται ότι, κατά την ώρα αυτή οι κάτοικοι της περιοχής κτυπούσαν τα ταψιά για να βγουν οι μασκαράδες που είχαν αυτοσχεδιάσει με ότι είχαν, την δική τους παρουσία.
Ο σκοπός όμως του κτυπήματος της καμπάνας για το "αψέτι" και σύμφωνα με αναφορές των παλαιοτέρων, είναι η υπενθύμιση στις ανύπανδρες κοπέλες να επισπεύσουν την παντρειά τους, και πολύ περισσότερο για τις κοπέλες που είχε παρέλθει το χρονικό τους όριο, έτσι ώστε η καμπάνα λειτουργούσε ως συναγερμός, για την άμεση οικογενειακή των αποκατάσταση.
Στο τέλος του βίντεο υπάρχει το κτύπημα της καμπάνας για τις ανύπανδρες κοπέλες, καθώς και λίγες φωτογραφίες από τους μασκαράδες της ημέρας αυτής, μέσα από το αρχείο της ιστοσελίδας μας
Καλή και Ευλογημένη Σαρακοστή!
Δείτε το Βίντεο!!!!! Κλικ εδώ για να δείτε περισσότερους εορτασμούς από την ευρύτερη περιοχή του Καμαριού της Σαντορίνης
Πηγή: Αρμενιστής
Πηγή: Αρμενιστής
Πηγή: Αρμενιστής
