ΣΗΜΕΡΑ, αγαπητοί μου, είναι δεσποτική εορτή, εορτάζει ό δεσπότης, ό Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Ό άγιος Κοσμάς ό Αιτωλός τον έλεγε «ό γλυκύτατος αυθέντης και Δεσπότης» (διδ. Α') - τι ωραία φράσης! Αυτός κρατεί στα χέρια του τα κλειδιά της ζωής και του θανάτου. Αυτός είναι «το Α (άλφα) και το Ω (ωμέγα), ή αρχή και το τέλος» (Απ. 21,6). Αυτός είναι το πάν, ό δεσπότης Χριστός.
Δεσποτική εορτή λοιπόν σήμερα. Μετά τα Χριστούγεννα, την Περιτομή, την Υπαπαντή, τη Σταύρωση και την Άνάστασι, ήρθε ή Ανάληψης.
Τι είναι ή Ανάληψης; Ό Χριστός μετά την ανάστασί του έμεινε σαράντα μέρες εδώ στη γη και τότε άνελήφθη στους ουρανούς. Χθες τελευταία ήμερα ακούσαμε το «Χριστός ανέστη», πού άλλοτε αντικαθιστούσε στο διάστημα αυτό κάθε άλλο χαιρετισμό. Τώρα σβήνουν δυστυχώς τα ωραία ήθη και έθιμα μας.
Στο τέλος των σαράντα ήμερων ό Χριστός έδωσε εντολή στους μαθητάς του να πάνε σ' ένα βουνό, πού ονομαζόταν όρος των Ελεών γιατί ήταν κατάφυτο από ελιές. Εκεί όρισε τόπο συναντήσεως. Μαζεύτηκαν στην κορυφή σαν σήμερα, την αγία αυτή ήμερα, εκατόν είκοσι πιστοί. Τόσοι ήταν όλοι• άλλ' όσο ζύγιζε ό καθένας άπ' αυτούς, δέ' ζυγίζει σήμερα ολόκληρος ό ντουνιάς. Μέσα σ' αυτούς πρώτη ήταν ή Υπεραγία Θεοτόκος, μετά οι έντεκα απόστολοι (ό Ιούδας αυτοκτόνησε), μετά οι μυροφόρες γυναίκες, και τέλος όλοι οι άλλοι, εν όλο εκατόν είκοσι. Αυτή ήταν ή πρώτη Εκκλησία ψυχές ανεκτίμητες.
Ό Χριστός συναντήθηκε εκεί μαζί τους. Είπε τα τελευταία λόγια και τους έδωσε εντολές. και μετά τι έκανε; Ευλόγησε. Ω ή ευλογία του Χριστού! μεγάλο πράγμα. Έλα στην εκκλησιά και πάρε την ευλογία. Την ώρα πού λειτουργεί ό Ιερεύς δεν είναι ό παπα-Γιώργης παπα-Σταύρος, ό παπα-Πέτρος ή ό Αυγουστίνος- αμαρτωλοί είμεθα εμείς. Την ώρα πού φορεί το πετραχήλι είναι ό Χριστός! Πάρε αντίδωρο, πάρε την ευλογία, και περνά ποτάμια, έρημους, φωτιές, πελάγη και ωκεανούς. Όσο αξίζει ή ευλογία του Χριστού, δεν αξίζουν όλα τα πλούτη. Να είσαι κοντά σε ευλογία.
Τους ευλόγησε ό Χριστός. Και μετά έγινε κάτι καταπληκτικό. Ας μην πιστεύουν οι άπιστοι, δικαίωμα τους• οί πιστοί πιστεύουμε. τι έγινε; Τα πόδια του Χριστού τα ευλογημένα, με τα οποία τρία ολόκληρα χρόνια βάδισε χιλιόμετρα από χωριό σε χωριό, από πολιτεία σε πολιτεία, από βουνό σε βουνό, τα πόδια πού τέλος καρφώθηκαν στο σταυρό, σε λίγο δεν πατούν τη γη. Υψώνεται ό Χριστός, απογειώνεται...
Φαίνεται περίεργο; Άλλα γιατί αμφιβάλλετε; 'Αφού και ό άνθρωπος και όλα τα πουλιά μπορούν να πετάνε. Βλέπεις λ.χ. τον αετό πάνω σ' ένα βράχο, και ξαφνικά αρχίζει να υψώνεται και να φτάνει τόσο ψηλά, ώστε μόλις βλέπεις το στίγμα του, σαν τελεία φαίνεται. Εάν λοιπόν ό Χριστός έδωσε δύναμη στον αετό να πετάει, γιατί είναι δύσκολο να υψωθεί ό ίδιος, πού είναι χρυσάετος; Αν διαβάσετε την Αποκάλυψη του Ιωάννου, θα δείτε ότι ό Χριστός ονομάζεται «αετός μέγας» ('Απ. 12,14). Έτσι ό Χριστός υψώθηκε, και οί μαθηταί με καρφωμένα τα μάτια τον έβλεπαν να πορεύεται προς τα ουράνια.
Τότε παρουσιάστηκαν δυο λευκοντυμένοι άγγελοι και τους είπαν τι στέκεστε κοιτάζοντας στον ουρανό; Μη λυπάστε. Να είστε βέβαιοι ότι, όπως τον είδατε το Χριστό ν' ανεβαίνει στον ουρανό, έτσι θα ξανάρθει πάλι στη γη... Αυτό πιστεύει ή Εκκλησία μας και αυτό λέμε στο Σύμβολο της πίστεως μας• «...Και ανελθόντα εις τους ουρανούς και καθεζόμενον εκ δεξιών του Πατρός. Και πάλιν ερχομένον μετά δόξης κρίνοι ζώντας και νεκρούς, ου της βασιλείας ουκ έσται τέλος».
Αυτό είναι το ιστορικό της αγίας αυτής εορτής.
Τι διδασκόμεθα; Πολλά.
Πρώτα - πρώτα, αγαπητοί μου, διδασκόμεθα τι είναι ή Γη. είναι ένα κουκί άμμου. Αν βλέπατε δυο ανθρώπους να σκοτώνονται για ένα κουκί άμμου, τι θα λέγατε; Πόσο ανόητοι είμαστε! Έπειτα, ή Γη αυτή δεν είναι ή μόνιμη κατοικία μας. Ένα ξενοδοχείο είναι. Στο ξενοδοχείο κοιμάσαι κατ' ανάγκην, και λαχταράς πότε να πάς στο σπίτι σου. Έτσι και στη Γη αυτή. Φιλοξενούμενοι είμαστε. Και το ξενοδοχείο είναι σήμερα του ενός, αύριο του άλλου. Φεύγουμε. Κανείς δέ' μένει εδώ. Προσωρινή είναι εδώ ή κατοικία μας. «Ούκ έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν, αλλά την μέλλουσαν επιζητούμεν» (Έβρ. 13,14)• «πάροικοι και παρεπίδημοι» έσμεν επί της γης(Δ' Πέτρ. 2,11).
Λοιπόν τι περιμένουμε; Μόνιμη κατοικία μας είναι ό ουρανός. Δεν πλαστήκαμε για τα επίγεια και μάταια, τα μικρά και ασήμαντα, αλλά για τον ουρανό. Μια απόδειξης ή στάσης του ανθρώπου. Ενώ τα ζώα περπατούν με τα τέσσερα κ' έχουν το κεφάλι προς τα κάτω, ό άνθρωπος στέκει όρθιος κ' έχει το κεφάλι ψηλά. Γιατί; Για να βλέπει τον ουρανό. Ή ωραία αρχαία ελληνική λέξης άνθρωπος σημαίνει αυτόν πού βλέπει προς τα άνω, προς τον ουρανό. Ρώτησαν κάποτε ένα φιλόσοφο• —Ποια είναι ή πατρίδα σου; Όλη μέρα τους κούρασε λέγοντας• —Περιμένετε. Αυτός ήθελε να νυχτώσει. Όταν βγήκαν τα άστρα, τους έδειξε τον ουρανό και είπε- —Να ή πατρίδα μου!... Για 'κει είμαστε πλασμένοι. Γι' αυτό ό άνθρωπος έχει τα μάτια του προς τα πάνω, για να βλέπει το μεγαλείο του Θεού και να λέει «Οι ουρανοί διηγούνται δόξαν Θεού, ποίησιν δε χειρών αυτού αναγγέλλει το στερέωμα» (Ψαλμ. 18,2).
Άλλ' όταν λέμε ουρανό τι εννοούμε; Ουρανός δεν είναι μόνο αυτός πού βλέπουμε. Υπάρχει και «ό ουρανός του ουρανού» (Δευτ. 10,14• Ψαλμ. 67,34' 112,24- Σ. Σειρ. 16,18) ή «οι ουρανοί των ουρανών» (Ψαλμ. 148,4). Ένας ουρανός είναι ό γαλανός φυσικός ουρανός, όπου υπάρχει ό ήλιος, το φεγγάρι, τα άστρα, οι κομήτες, οι γαλαξίες... 'Αλλ' αυτός ό ουρανός μια μέρα θα σβήσει. Υπάρχει ένας άλλος ουρανός αθάνατος, με κάλλος απερίγραπτο. Ποιος είναι αυτός; είναι ό πνευματικός ουρανός, ό «τρίτος ουρανός» όπου ανέβηκε ό απόστολος Παύλος (Β' Κορ. 12,2). Και όπως στον φυσικό ουρανό υπάρχει ήλιος σελήνη άστρα, έτσι στον πνευματικό ουρανό υπάρχει ήλιος άδυτος, ό Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, υπάρχει σελήνη - πανσέληνος ή Παναγία μας, υπάρχουν αστέρια λαμπερά οι άγιοι. Εκεί κατευθυνόμεθα, αδελφοί μου.
Αγαπητοί μου! Ή θεία λειτουργία, πού τελούμε, είναι μία αναπαράστασης όλου του μυστηρίου της θείας οικονομίας. Θυμούμεθα τη γέννησι του Χριστού, την είσοδο του στον κόσμο ως διδασκάλου, το μυστικό δείπνο, τη σταυρική θυσία, την Ανάστασι, τέλος δε —σε κάθε θεία λειτουργία— και την ανάληψη του. Ποια σημεία θυμίζουν την ανάληψη; Όταν, μετά τη μεγάλη είσοδο και το Πιστεύω, ό Ιερεύς βγαίνει και λέει «Άνω σχώμεν τάς καρδίας». Εκεί εννοεί το εξής. Δεν είναι πια ό Χριστός στον κόσμο, είναι στον ουρανό• λοιπόν κ' εμείς εκεί πρέπει να 'χουμε τις καρδιές μας. Κι όπως όταν έχουμε κάποιον δικό μας στην Αυστραλία ή στην Αμερική τον σκεπτόμεθα μέρα - νύχτα, έτσι και τον ουρανό όπου είναι ό Κύριος μας. «Ημών το πολίτευμα εν ουρανοίς υπάρχει» (Φιλ. 3,20). Προς το τέλος επίσης της λειτουργίας, μετά τη θεία κοινωνία, ό ιερεύς λέει• «Υψώθητι επί τους ουρανούς, ό Θεός, και επί πάσαν την γην ή δόξα σου» (Ψαλμ. 56,6,12), πού εννοεί πάλι την ανάληψη.
Χρειάζεται απογείωσης. Να υψωθούμε κ' εμείς με φτερά αετού, να πετάξουμε στον πνευματικό ουρανό, γιατί «θα μας φάει ό κάμπος», όπως λέει ένας ποιητής. Άλλοτε μέσ' στις φτωχικές καλύβες κατοικούσαν τίμιοι άνθρωποι και επίγειοι άγγελοι. Τώρα, μέσα στα πολυτελή μέγαρα κατοικούν άλογα ζώα και μοχθηροί δαίμονες. Ό χοίρος έχει το κεφάλι προς τα κάτω• αγαπά τα βελανίδια και περιφρονεί τα διαμάντια, όπως είπε ό Χριστός (βλ. Ματθ. 7,6). τι θέλει; Λάσπη και βρώμα.
Έτσι κ' εμείς περιφρονούμε τ' ανεκτίμητα λόγια του Κυρίου και σαν το χοίρο κινούμεθα μέσα στο βόρβορο της ηθικής ακαθαρσίας. Και όπως ό χοίρος μόνο μια φορά βλέπει τον ουρανό, όταν ό χασάπης τον αναποδογυρίζει για να τον σφάξει. Έτσι κι ό κτηνάνθρωπος. Όταν έρθει ό αρχάγγελος με τη μαχαιρά του να τον πάρει, τότε για πρώτη φορά υψώνει το νου του και βλέπει ότι πέρα από το μάταιο τούτο κόσμο υπάρχει και άλλη ζωή.
Αδελφοί μου, όσο είστε βέβαιοι ότι υπάρχει αυτός ό κόσμος, τόσο να είστε βέβαιοι ότι υπάρχει ό άλλος κόσμος. Σ' εκείνο τον κόσμο πηγαίνουμε. «Άνω σχώμεν τάς καρδίας».
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία, η οποία έγινε στον ιερό Ναό Άγιου Αθανασίου της ομωνύμου κοινότητας Αμυνταίου την 12-06-1986. Καταγραφή και σύντμησης 9-6-2005
ΣΥΝΤΟΜΟ ΚΗΡΥΓΜΑ
Συντάκτης επίσκοπος Αυγουστίνος Ν. Καντιώτης
