Δ΄ Κυριακή των Νηστειῶν, του Ἰωάννου τῆς «Κλίμακος»: Ἑβρ. ς΄ 13-20
Ἀδελφοί, τῷ Ἀβραὰμ ἐπαγγειλάμενος ὁ Θεός, ἐπεὶ κατ᾿ οὐδενὸς εἶχε μείζονος ὀμόσαι, ὤμοσε καθ᾿ ἑαυτοῦ, λέγων· ἦ μὴν εὐλογῶν εὐλογήσω σε καὶ πληθύνων πληθυνῶ σε· καὶ οὕτω μακροθυμήσας ἐπέτυχε τῆς ἐπαγγελίας. ἄνθρωποι μὲν γὰρ κατὰ τοῦ μείζονος ὀμνύουσι, καὶ πάσης αὐτοῖς ἀντιλογίας πέρας εἰς βεβαίωσιν ὁ ὅρκος· ἐν ᾧ περισσότερον
βουλόμενος ὁ Θεὸς ἐπιδεῖξαι τοῖς κληρονόμοις τῆς ἐπαγγελίας τὸ ἀμετάθετον τῆς βουλῆς αὐτοῦ, ἐμεσίτευσεν ὅρκῳ, ἵνα διὰ δύο πραγμάτων ἀμεταθέτων, ἐν οἷς ἀδύνατον ψεύσασθαι Θεόν, ἰσχυρὰν παράκλησιν ἔχωμεν οἱ καταφυγόντες κρατῆσαι τῆς προκειμένης ἐλπίδος· ἣν ὡς ἄγκυραν ἔχομεν τῆς ψυχῆς ἀσφαλῆ τε καὶ βεβαίαν καὶ εἰσερχομένην εἰς τὸ ἐσώτερον τοῦ καταπετάσματος, ὅπου πρόδρομος ὑπὲρ ἡμῶν εἰσῆλθεν Ἰησοῦς, κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδὲκ ἀρχιερεὺς γενόμενος εἰς τὸν αἰῶνα.
ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ
1. Ὁ μισθὸς τῆς ὑπομονῆς
Σὲ ἀρκετὰ σημεῖα τῆς πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολῆς ὁ ἅγιος Ἀπόστολος προβάλλει ὡς πρότυπο πρὸς μίμηση τὸν δίκαιο Ἀβραάμ. Ἔτσι καὶ στὴ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπὴ τονίζει τὴν πίστη του στὶς ὑποσχέσεις τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία ἔλαμψε μὲ τὴν ἀξιοθαύμαστη ὑπομονὴ ποὺ ἔδειξε μέχρι τὴν ἐκπλήρωσή τους.
Γράφει ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος: Ὅταν ἔδωσε ὁ Θεὸς τὶς ἐπαγγελίες στὸν Ἀβραάμ, ὁρκίστηκε ὅτι θὰ τὶς πραγματοποιήσει. Κι ἐπειδὴ δὲν εἶχε κανέναν ἀνώτερό Του νὰ ὁρκιστεῖ σ’ αὐτόν, ὁρκίστηκε στὸν Ἑαυτό του καὶ εἶπε: Σοῦ ὑπόσχομαι ἀληθινὰ ὅτι θὰ σὲ εὐλογήσω πολὺ πλούσια καὶ θὰ πληθύνω πάρα πολὺ τοὺς ἀπογόνους σου.
Αὐτὴ ἦταν ἡ ὑπόσχεση ποὺ ἔδωσε ὁ Θεὸς στὸν πιστὸ δοῦλο Του. Χρειάστηκε ὅμως νὰ περιμένει πολλὰ χρόνια ὁ Ἀβραὰμ γιὰ νὰ τὴ δεῖ νὰ πραγματοποιεῖται. Καὶ πράγματι, «οὕτω μακροθυμήσας ἐπέτυχε τῆς ἐπαγγελίας»· ἀφοῦ ἔκανε πολλὴ ὑπομονή, ὕστερα πέτυχε τὴν ἐκπλήρωση τῆς εὐλογίας ποὺ τοῦ ὑποσχέθηκε ὁ Θεός. Ἀπέκτησε δηλαδὴ ἀπὸ τὴ Σάρρα παιδί, ἀπὸ τὸ ὁποῖο πληθύνθηκαν οἱ ἀπόγονοί του κι ἔγιναν μεγάλο ἔθνος.
Εἶναι θαυμαστὴ ἡ ὑπομονὴ ποὺ ἔδειξε ὁ πατριάρχης Ἀβραὰμ μέχρι νὰ δεῖ τὴν ἐκπλήρωση τῶν θείων ὑποσχέσεων. Ἐνῶ τὸν εἶχε διαβεβαιώσει ὁ Θεὸς ὅτι οἱ ἀπόγονοί του θὰ πολλαπλασιάζονταν σὰν τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ καὶ σὰν τὴν ἄμμο τῆς θαλάσσης, ἡ γυναίκα του ἦταν στείρα καὶ δὲν μποροῦσε νὰ ἀποκτήσει οὔτε ἕνα παιδί! Ὡστόσο ὁ Ἀβραὰμ δὲν ἀμφέβαλλε γιὰ τὴν ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ. Ἔκανε ὑπομονὴ ἀναμένοντας τὴν ἀπάντηση τοῦ Θεοῦ. Πόσα χρόνια περίμενε!... Ἔφτασε ἑκατὸ χρονῶν, καὶ τότε ὁ Θεὸς τὸν ἀντάμειψε γιὰ τὴν ὑπομονή του χαρίζοντάς του ἕναν εὐλογημένο γιό, τὸν Ἰσαάκ.
Σήμερα δὲν εἶναι εὔκολο νὰ μιλᾶμε γιὰ ὑπομονή. Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος βομβαρδίζεται ἀπὸ λύσεις εὔκολες καὶ γρήγορες. Ποῦ νὰ βρεθεῖ χῶρος γιὰ ὑπομονή, ὅταν συνεχῶς προωθεῖται ὅ,τι γίνεται ταχύτερα;... Κι ὅμως, ἡ ἴδια ἡ φύση μᾶς μαθαίνει νὰ περιμένουμε. Ὁ γεωργὸς σπέρνει τὸν σπόρο καὶ περιμένει μῆνες ὁλόκληρους γιὰ νὰ θερίσει τὸν καρπό.
Ἂς μάθουμε λοιπὸν κι ἐμεῖς νὰ περιμένουμε. Νὰ κάνουμε ὑπομονὴ στὶς δοκιμασίες, στὶς ἀσθένειες, στὶς ἀδικίες. Νὰ μὴν ἀποκάμνουμε, ἂν ἔχουμε δύστροπα παιδιὰ ἢ σύζυγο μὲ ἰδιοτροπίες. Ὁ Κύριος δὲν μᾶς ὑποσχέθηκε ζωὴ ἀνέφελη κι ἀνέμελη. Ἀντίθετα μᾶς προειδοποίησε ὅτι στὸν κόσμο αὐτὸ θὰ ἀντιμετωπίσουμε ὁπωσδήποτε θλίψεις. Ὑποσχέθηκε ὅμως ὅτι θὰ εἶναι μαζί μας, γιὰ νὰ μᾶς μεταγγίζει θάρρος καὶ δύναμη καὶ νὰ ἀναπτερώνει τὶς ἐλπίδες μας. Μακάρισε τοὺς ταπεινοὺς καὶ τοὺς πράους, τοὺς ἐλεήμονες, τοὺς πονεμένους καὶ τοὺς ἀδικημένους καὶ τοὺς ὑποσχέθηκε πλούσια τὰ ἐλέη Του. Καί, τὸ κυριότερο, ὑποσχέθηκε τὴν κληρονομία τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν σʼ ὅποιον μείνει πιστὸς στὸ θεῖο θέλημα μέχρι τέλους. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀνώτερη ἐπαγγελία, ποὺ μᾶς στηρίζει στὶς δύσκολες ὧρες καὶ μᾶς ἀσφαλίζει, γιὰ νὰ μὴ χαθοῦμε. Αὐτὸ λέει στὴ συνέχεια ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος:
Γράφει ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος: Ὅταν ἔδωσε ὁ Θεὸς τὶς ἐπαγγελίες στὸν Ἀβραάμ, ὁρκίστηκε ὅτι θὰ τὶς πραγματοποιήσει. Κι ἐπειδὴ δὲν εἶχε κανέναν ἀνώτερό Του νὰ ὁρκιστεῖ σ’ αὐτόν, ὁρκίστηκε στὸν Ἑαυτό του καὶ εἶπε: Σοῦ ὑπόσχομαι ἀληθινὰ ὅτι θὰ σὲ εὐλογήσω πολὺ πλούσια καὶ θὰ πληθύνω πάρα πολὺ τοὺς ἀπογόνους σου.
Αὐτὴ ἦταν ἡ ὑπόσχεση ποὺ ἔδωσε ὁ Θεὸς στὸν πιστὸ δοῦλο Του. Χρειάστηκε ὅμως νὰ περιμένει πολλὰ χρόνια ὁ Ἀβραὰμ γιὰ νὰ τὴ δεῖ νὰ πραγματοποιεῖται. Καὶ πράγματι, «οὕτω μακροθυμήσας ἐπέτυχε τῆς ἐπαγγελίας»· ἀφοῦ ἔκανε πολλὴ ὑπομονή, ὕστερα πέτυχε τὴν ἐκπλήρωση τῆς εὐλογίας ποὺ τοῦ ὑποσχέθηκε ὁ Θεός. Ἀπέκτησε δηλαδὴ ἀπὸ τὴ Σάρρα παιδί, ἀπὸ τὸ ὁποῖο πληθύνθηκαν οἱ ἀπόγονοί του κι ἔγιναν μεγάλο ἔθνος.
Εἶναι θαυμαστὴ ἡ ὑπομονὴ ποὺ ἔδειξε ὁ πατριάρχης Ἀβραὰμ μέχρι νὰ δεῖ τὴν ἐκπλήρωση τῶν θείων ὑποσχέσεων. Ἐνῶ τὸν εἶχε διαβεβαιώσει ὁ Θεὸς ὅτι οἱ ἀπόγονοί του θὰ πολλαπλασιάζονταν σὰν τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ καὶ σὰν τὴν ἄμμο τῆς θαλάσσης, ἡ γυναίκα του ἦταν στείρα καὶ δὲν μποροῦσε νὰ ἀποκτήσει οὔτε ἕνα παιδί! Ὡστόσο ὁ Ἀβραὰμ δὲν ἀμφέβαλλε γιὰ τὴν ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ. Ἔκανε ὑπομονὴ ἀναμένοντας τὴν ἀπάντηση τοῦ Θεοῦ. Πόσα χρόνια περίμενε!... Ἔφτασε ἑκατὸ χρονῶν, καὶ τότε ὁ Θεὸς τὸν ἀντάμειψε γιὰ τὴν ὑπομονή του χαρίζοντάς του ἕναν εὐλογημένο γιό, τὸν Ἰσαάκ.
Σήμερα δὲν εἶναι εὔκολο νὰ μιλᾶμε γιὰ ὑπομονή. Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος βομβαρδίζεται ἀπὸ λύσεις εὔκολες καὶ γρήγορες. Ποῦ νὰ βρεθεῖ χῶρος γιὰ ὑπομονή, ὅταν συνεχῶς προωθεῖται ὅ,τι γίνεται ταχύτερα;... Κι ὅμως, ἡ ἴδια ἡ φύση μᾶς μαθαίνει νὰ περιμένουμε. Ὁ γεωργὸς σπέρνει τὸν σπόρο καὶ περιμένει μῆνες ὁλόκληρους γιὰ νὰ θερίσει τὸν καρπό.
Ἂς μάθουμε λοιπὸν κι ἐμεῖς νὰ περιμένουμε. Νὰ κάνουμε ὑπομονὴ στὶς δοκιμασίες, στὶς ἀσθένειες, στὶς ἀδικίες. Νὰ μὴν ἀποκάμνουμε, ἂν ἔχουμε δύστροπα παιδιὰ ἢ σύζυγο μὲ ἰδιοτροπίες. Ὁ Κύριος δὲν μᾶς ὑποσχέθηκε ζωὴ ἀνέφελη κι ἀνέμελη. Ἀντίθετα μᾶς προειδοποίησε ὅτι στὸν κόσμο αὐτὸ θὰ ἀντιμετωπίσουμε ὁπωσδήποτε θλίψεις. Ὑποσχέθηκε ὅμως ὅτι θὰ εἶναι μαζί μας, γιὰ νὰ μᾶς μεταγγίζει θάρρος καὶ δύναμη καὶ νὰ ἀναπτερώνει τὶς ἐλπίδες μας. Μακάρισε τοὺς ταπεινοὺς καὶ τοὺς πράους, τοὺς ἐλεήμονες, τοὺς πονεμένους καὶ τοὺς ἀδικημένους καὶ τοὺς ὑποσχέθηκε πλούσια τὰ ἐλέη Του. Καί, τὸ κυριότερο, ὑποσχέθηκε τὴν κληρονομία τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν σʼ ὅποιον μείνει πιστὸς στὸ θεῖο θέλημα μέχρι τέλους. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀνώτερη ἐπαγγελία, ποὺ μᾶς στηρίζει στὶς δύσκολες ὧρες καὶ μᾶς ἀσφαλίζει, γιὰ νὰ μὴ χαθοῦμε. Αὐτὸ λέει στὴ συνέχεια ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος:
2. Ἀνοικτοὶ οἱ οὐρανοὶ
Εἶναι ἀδιάψευστες οἱ ὑποσχέσεις τοῦ Θεοῦ. Οἱ ἄνθρωποι, ὅταν θέλουν νὰ βεβαιώσουν τὴν ἀλήθεια τῶν λόγων τους καὶ νὰ δώσουν τέρμα σὲ κάθε ἀντιλογία, ὁρκίζονται στὸ Θεό, ὁ Ὁποῖος εἶναι ἀνώτερος ἀπ’ ὅλους.
Ἐπειδὴ λοιπὸν κι ὁ Θεὸς ἤθελε νὰ δείξει μὲ περισσότερη βεβαιότητα σ’ ἐκείνους ποὺ θὰ κληρονομοῦσαν τὶς ἐπαγγελίες ὅτι ἦταν ἀμετάκλητη καὶ ἀμετάθετη ἡ ἀπόφασή Του νὰ πραγματοποιήσει τὰ ὅσα ὑποσχέθηκε, γι’ αὐτὸ δέχθηκε ἀπὸ ἄκρα συγκατάβαση καὶ ἀγαθότητα νὰ μεσολαβήσει ὅρκος στὰ λόγια Του.
Καὶ δέχθηκε νὰ χρησιμοποιήσει τὸν ὅρκο, ὥστε μὲ δύο πράγματα στερεὰ καὶ ἀμετακίνητα, δηλαδὴ μὲ τὴν ὑπόσχεσή Του καὶ μὲ τὸν ὅρκο Του, στὰ ὁποῖα εἶναι ἀπολύτως ἀδύνατο νὰ πεῖ ψέματα ὁ Θεός, νὰ ἔχουμε ἐμεῖς ποὺ καταφύγαμε σ’ Αὐτὸν «ἰσχυρὰν παράκλησιν», δηλαδὴ μεγάλη ἐνθάρρυνση καὶ στήριγμα, προκειμένου νὰ κρατήσουμε τὴν ἐλπίδα ποὺ βρίσκεται μπροστά μας.
Αὐτὴ τὴν ἐλπίδα τὴν ἔχουμε σὰν ἄγκυρα τῆς ψυχῆς. Αὐτὴ μᾶς ἀσφαλίζει ἀπὸ τοὺς πνευματικοὺς κινδύνους καὶ εἶναι σταθερὴ καὶ ἀμετακίνητη καὶ εἰσέρχεται στὰ ἐνδότερα τοῦ καταπετάσματος, δηλαδὴ στὸν οὐρανό, ποὺ εἶναι σὰν τὰ «ἅγια τῶν ἁγίων» τοῦ Ναοῦ, τόπος ἱερός, σύμβολο τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ.
Ἐκεῖ, στὸν οὐρανό, ὡς πρόδρομος εἰσῆλθε ὁ Ἰησοῦς πρὶν ἀπό μᾶς καὶ γιὰ χάρη μας, γιὰ νὰ μᾶς ἀνοίξει τὸν δρόμο καὶ γιὰ νὰ μᾶς ἑτοιμάσει τόπο. Καὶ ἔτσι ἀναδείχθηκε Ἀρχιερέας ὄχι προσωρινὸς ἀλλὰ αἰώνιος, «κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ».
Συνεπῶς ἡ ἐπαγγελία γιὰ τὴν κληρονομία τῶν οὐρανίων ἀγαθῶν δὲν εἶναι ἄπιαστο ὄνειρο. Ἤδη ὁ δρόμος εἶναι ἀνοικτός. Τὸν ἄνοιξε ὁ πρωτότοκος Ἀδελφός μας, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ ἀναλήφθηκε, βρίσκεται στὸν οὐρανὸ ὄχι μόνο ὡς Θεὸς ἀλλὰ καὶ ὡς Ἄνθρωπος. Γι’ αὐτὸ κι ἡ ἐλπίδα μας ὅτι μᾶς περιμένει κάτι καλύτερο καὶ ἀνώτερο δὲν εἶναι γενικὴ καὶ ἀόριστη. Στηρίζεται σὲ συγκεκριμένο πρόσωπο. Στὸν Θεάνθρωπο Κύριο. Αὐτὸς βασιλεύει στοὺς οὐρανοὺς καὶ καλεῖ κι ἐμᾶς νὰ ζοῦμε ἑνωμένοι μαζί Του, πιστοὶ στὸ θέλημά Του, γιὰ νὰ συμβασιλεύσουμε στὸν οὐρανὸ καὶ νὰ ἀπολαμβάνουμε κοντά Του αἰώνια τιμὴ καὶ δόξα.
Ἐπειδὴ λοιπὸν κι ὁ Θεὸς ἤθελε νὰ δείξει μὲ περισσότερη βεβαιότητα σ’ ἐκείνους ποὺ θὰ κληρονομοῦσαν τὶς ἐπαγγελίες ὅτι ἦταν ἀμετάκλητη καὶ ἀμετάθετη ἡ ἀπόφασή Του νὰ πραγματοποιήσει τὰ ὅσα ὑποσχέθηκε, γι’ αὐτὸ δέχθηκε ἀπὸ ἄκρα συγκατάβαση καὶ ἀγαθότητα νὰ μεσολαβήσει ὅρκος στὰ λόγια Του.
Καὶ δέχθηκε νὰ χρησιμοποιήσει τὸν ὅρκο, ὥστε μὲ δύο πράγματα στερεὰ καὶ ἀμετακίνητα, δηλαδὴ μὲ τὴν ὑπόσχεσή Του καὶ μὲ τὸν ὅρκο Του, στὰ ὁποῖα εἶναι ἀπολύτως ἀδύνατο νὰ πεῖ ψέματα ὁ Θεός, νὰ ἔχουμε ἐμεῖς ποὺ καταφύγαμε σ’ Αὐτὸν «ἰσχυρὰν παράκλησιν», δηλαδὴ μεγάλη ἐνθάρρυνση καὶ στήριγμα, προκειμένου νὰ κρατήσουμε τὴν ἐλπίδα ποὺ βρίσκεται μπροστά μας.
Αὐτὴ τὴν ἐλπίδα τὴν ἔχουμε σὰν ἄγκυρα τῆς ψυχῆς. Αὐτὴ μᾶς ἀσφαλίζει ἀπὸ τοὺς πνευματικοὺς κινδύνους καὶ εἶναι σταθερὴ καὶ ἀμετακίνητη καὶ εἰσέρχεται στὰ ἐνδότερα τοῦ καταπετάσματος, δηλαδὴ στὸν οὐρανό, ποὺ εἶναι σὰν τὰ «ἅγια τῶν ἁγίων» τοῦ Ναοῦ, τόπος ἱερός, σύμβολο τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ.
Ἐκεῖ, στὸν οὐρανό, ὡς πρόδρομος εἰσῆλθε ὁ Ἰησοῦς πρὶν ἀπό μᾶς καὶ γιὰ χάρη μας, γιὰ νὰ μᾶς ἀνοίξει τὸν δρόμο καὶ γιὰ νὰ μᾶς ἑτοιμάσει τόπο. Καὶ ἔτσι ἀναδείχθηκε Ἀρχιερέας ὄχι προσωρινὸς ἀλλὰ αἰώνιος, «κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ».
Συνεπῶς ἡ ἐπαγγελία γιὰ τὴν κληρονομία τῶν οὐρανίων ἀγαθῶν δὲν εἶναι ἄπιαστο ὄνειρο. Ἤδη ὁ δρόμος εἶναι ἀνοικτός. Τὸν ἄνοιξε ὁ πρωτότοκος Ἀδελφός μας, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ ἀναλήφθηκε, βρίσκεται στὸν οὐρανὸ ὄχι μόνο ὡς Θεὸς ἀλλὰ καὶ ὡς Ἄνθρωπος. Γι’ αὐτὸ κι ἡ ἐλπίδα μας ὅτι μᾶς περιμένει κάτι καλύτερο καὶ ἀνώτερο δὲν εἶναι γενικὴ καὶ ἀόριστη. Στηρίζεται σὲ συγκεκριμένο πρόσωπο. Στὸν Θεάνθρωπο Κύριο. Αὐτὸς βασιλεύει στοὺς οὐρανοὺς καὶ καλεῖ κι ἐμᾶς νὰ ζοῦμε ἑνωμένοι μαζί Του, πιστοὶ στὸ θέλημά Του, γιὰ νὰ συμβασιλεύσουμε στὸν οὐρανὸ καὶ νὰ ἀπολαμβάνουμε κοντά Του αἰώνια τιμὴ καὶ δόξα.
