Θεοτόκιο ονομάζουν οι Αρτινοί το μοναστήρι της Παναγίας που βρίσκεται στη θέση Ζερμή απέναντι απ’ την πόλη, στους πρόποδες του λόφου του Πέτα και αριστερά του εθνικού δρόμου Άρτας-Τρικάλων. Κατά τον Σεραφείμ τον Βυζάντιο, ο ναός -αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου- ιδρύθηκε απ’ τον αρματωλό Κωσταντίνο Πουλή το 1793 πάνω στα θεμέλια παλιότερου ναού, πιθανότατα βυζαντινού.
Επειδή απ’ τις συχνές τούρκικες επιδρομές ο ναός
κατάντησε ετοιμόρροπος, ανακατασκευάστηκε εκ θεμελίων το 1875, οπότε πήρε τη σημερινή του μορφή.
Τα παλιά κελλιά πυρπολήθηκαν απ’ τους Τούρκους δυο φορές (1821 και 1854) τα δε υπάρχοντα κτίσματα είναι νεότερες κατασκευές.
Σήμερα είναι ενεργό γυναικείο μοναστήρι.
Ο ναός είναι μονόκλιτη θολωτή βασιλική με τρούλλο και ενσωματωμένο κωδωνοστάσιο
Στις μακρές πλευρές του φέρει ημικυκλικούς χορούς που φτάνουν ως τη στέγη, ανατολικά δε καταλήγει σε πεντάπλευρη κόγχη.
Οι θόλοι της εγκάρσιας κεραίας του «σταυρού» εμφανίζονται εξωτερικά – όπως συνήθως- ως αετώματα, τα οποία σε συνδυασμό με τις παραδοσιακές πλάκες της στέγης προσφέρουν στο κτίσμα εξωτερική ποικιλομορφία και καλαισθησία.
Η τοιχοποιία είναι απλή με μοναδική διακόσμηση μια οδοντωτή ταινία που περιτρέχει όλα τα γείσα της στέγης.Εσωτερικά ο ναός χωρίζεται σε κυρίως ναό και νάρθηκα, των οποίων οι τοίχοι στο μεγαλύτερο μέρος τους είναι καλυμμένοι με ελαιοχρωματισμένα αμμοκονιάματα.
Τοιχογραφίες υπάρχουν μόνο στην κόγχη του ιερού και πριν λίγα χρόνια καλύφθηκαν οι μακρές πλευρές του κυρίως ναού με 2 σειρές μετωπικών Αγίων.
Απ’ τα παλιά σωσμένα κειμήλια της μονής, ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει μικρός χρυσοκέντητος επιτάφιος εξαιρετικής τέχνης.
Τον είχαν πάρει ως λάφυρο οι Τουρκαλβανοί μετά την αποτυχία της επανάστασης του 1770 στην Πελοπόννησο – κατά τα περίφημα Ορλωφικά- και επιστρέφοντας στην Αλβανία τον πούλησαν σε Αρτινούς χριστιανούς, όπως και τον εφάμιλλο επιτάφιο του Αγίου Γεωργίου του Πέτα.
Από χρυσοκέντητη επιγραφή του ίδιου του επιταφίου μαθαίνουμε ότι είναι έργο του 1643, και αρπάχτηκε από τη μονή των Αιμυαλών, κοντά στη Δημητσάνα.Από τα άλλα κειμήλια ξεχωρίζουν δύο επίχρυσες λειψανοθήκες και ένα πανόδετο Ευαγγέλιο – έκδοση Βενετίας του 1833 – με επίχρυση ανάγλυφη διακόσμηση
https://enoriapeta.wordpress.com
Στη συνέχεια μπορείτε να δείτε αποσπασματικά ανάλογες εικόνες από επίσκεψή μας, το απόγευμα κατά την ημέρα του 15νταυγούστου στην Ιερά Μονή του Θεοτοκίου της Άρτας μέσα από το αρχείο της ιστοσελίδας μας.
Στη αναφερόμενη Ιερά Μονή υπάρχει και ο τάφος του Γέροντος Αθανασίου Φακίνου (1935 - +28.2.2013).
Πρόσφατα στο χώρο της Μονής ανηγέρθη μικρός ναός αφιερωμένος στον Άγιο Παΐσιο.
Δείτε το βίντεο
