Ὁ ἅγιος ἱερομάρτυς Πολύκαρπος, ἐπίσκοπος Σμύρνης, εἶναι μία ἀπό τίς λαμπρές ἐκκλησιαστικές μορφές τῶν ἀποστολικῶν χρόνων. Γεννήθηκε πιθανότατα στή Σμύρνη γύρω στό 70 μ.Χ.
Ὑπῆρξε, μαζί μέ τόν ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο, μαθητής τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου. Χειροτονήθηκε ὑπό τῶν Ἀποστόλων δεύτερος κατά σειράν ἐπίσκοπος Σμύρνης μετά τόν ἅγιο Βουκόλο.
Ὡς ἐπίσκοπος ἀγωνίστηκε κατά τῶν αἱρέσεων καί ἐπέστρεψε πολλούς Μαρκιωνίτες καί Οὐαλεντινιανούς καί ἄλλους αἱρετικούς στήν ὀρθή πίστη τῆς καθολικῆς καί ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας.
Ὁ ἅγιος Πολύκαρπος ὑπέστη μαρτυρικό θάνατο στίς 23 Φεβρουαρίου τοῦ ἔτους 156 μ.Χ. Τή μαρτυρία αὐτή καταγράφει ὁ ἅγιος Εἰρηναῖος, ἐπίσκοπος Λουγδούνου, ὁ ὁποῖος γεννήθηκε στή Σμύρνη καί ὡς παιδί εἶχε γνωρίσει τόν
γέροντα ἐπίσκοπο Πολύκαρπο, πάνυ γηραλέος. Αὐτό φαίνεται καί ἀπό τό Μαρτύριό του, ἀπό τό ὁποῖο πληροφορούμαστε ὅτι στήν πρόκληση τοῦ ἀνθυπάτου νά ἀρνηθεῖ τόν Χριστό καί νά θυσιάσει, ὁ ἱερός Πολύκαρπος ἀπάντησε: 86 ἔτη δουλεύω αὐτῷ, καί οὐδέν με ἠδίκησε· καί πῶς δύναμαι βλασφημῆσαι τόν βασιλέα μου, τόν σώσαντά με; (§ 9).
Τίς λεπτομέρειες τοῦ μαρτυρίου τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου περιγράφει μία ἐγκύκλιος ἐπιστολή (ἐπιγράφεται: Τό μαρτύριον τοῦ Πολυκάρπου), τήν ὁποία ἔστειλε ἡ Ἐκκλησία τῆς Σμύρνης πρός τήν Ἐκκλησία Φιλομηλίου τῆς Φρυγίας τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καί πρός ὅλες τίς γειτονικές Ἐκκλησίες. Ἡ ἐπιστολή γράφτηκε λίγο χρόνο μετά ἀπό τό μαρτύριο τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου καί εἶναι τό ἀρχαιότερο Μαρτυρολόγιο πού ἔχει διασωθεῖ μέχρι σήμερα.
Ἡ θεοφιλής πολιτεία, οἱ ἀγῶνες καί τό μαρτυρικό τέλος τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου εἴθε νά ἐμπνέουν ὅλους μας. Καί οἱ πρεσβεῖες του ἐνώπιον τοῦ θρόνου τοῦ Κυρίου ἄς μᾶς στηρίζουν στήν κατά Χριστόν ζωή μας.
Ὑπῆρξε, μαζί μέ τόν ἅγιο Ἰγνάτιο τόν Θεοφόρο, μαθητής τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου. Χειροτονήθηκε ὑπό τῶν Ἀποστόλων δεύτερος κατά σειράν ἐπίσκοπος Σμύρνης μετά τόν ἅγιο Βουκόλο.
Ὡς ἐπίσκοπος ἀγωνίστηκε κατά τῶν αἱρέσεων καί ἐπέστρεψε πολλούς Μαρκιωνίτες καί Οὐαλεντινιανούς καί ἄλλους αἱρετικούς στήν ὀρθή πίστη τῆς καθολικῆς καί ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας.
Ὁ ἅγιος Πολύκαρπος ὑπέστη μαρτυρικό θάνατο στίς 23 Φεβρουαρίου τοῦ ἔτους 156 μ.Χ. Τή μαρτυρία αὐτή καταγράφει ὁ ἅγιος Εἰρηναῖος, ἐπίσκοπος Λουγδούνου, ὁ ὁποῖος γεννήθηκε στή Σμύρνη καί ὡς παιδί εἶχε γνωρίσει τόν
γέροντα ἐπίσκοπο Πολύκαρπο, πάνυ γηραλέος. Αὐτό φαίνεται καί ἀπό τό Μαρτύριό του, ἀπό τό ὁποῖο πληροφορούμαστε ὅτι στήν πρόκληση τοῦ ἀνθυπάτου νά ἀρνηθεῖ τόν Χριστό καί νά θυσιάσει, ὁ ἱερός Πολύκαρπος ἀπάντησε: 86 ἔτη δουλεύω αὐτῷ, καί οὐδέν με ἠδίκησε· καί πῶς δύναμαι βλασφημῆσαι τόν βασιλέα μου, τόν σώσαντά με; (§ 9).
Τίς λεπτομέρειες τοῦ μαρτυρίου τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου περιγράφει μία ἐγκύκλιος ἐπιστολή (ἐπιγράφεται: Τό μαρτύριον τοῦ Πολυκάρπου), τήν ὁποία ἔστειλε ἡ Ἐκκλησία τῆς Σμύρνης πρός τήν Ἐκκλησία Φιλομηλίου τῆς Φρυγίας τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καί πρός ὅλες τίς γειτονικές Ἐκκλησίες. Ἡ ἐπιστολή γράφτηκε λίγο χρόνο μετά ἀπό τό μαρτύριο τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου καί εἶναι τό ἀρχαιότερο Μαρτυρολόγιο πού ἔχει διασωθεῖ μέχρι σήμερα.
Ἡ θεοφιλής πολιτεία, οἱ ἀγῶνες καί τό μαρτυρικό τέλος τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου εἴθε νά ἐμπνέουν ὅλους μας. Καί οἱ πρεσβεῖες του ἐνώπιον τοῦ θρόνου τοῦ Κυρίου ἄς μᾶς στηρίζουν στήν κατά Χριστόν ζωή μας.
† Ο ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΣΥΜΕΩΝ