Ο ιδρυτής του Κοινοβίου
Σήμερα αγαπητοί μου αδελφοί και φιλομόναχοι εορτάζομε τη μνήμη ενός Μεγάλου Ασκητού και οσίου του αγίου Παχωμίου.
Ο βίος του όλος είναι ένα θαυμασιότατο θαύμα. Ήταν φαίνεται «εκ κοιλίας μητρός ηγιασμένος» παρά το ότι η μητέρα του ήταν ειδωλολάτρισσα και ο πατέρας του ειδωλοθύτης, ιερέας δηλαδή των ειδώλων.
Όπως ήταν φυσικό τον ωδηγούσαν οι γονείς του στούς ναούς των ειδώλων και τον εσυνήθιζαν στη συμμετοχή των αιματηρών θυσιών στους θεούς — δαίμονες των ειδώλων. Άλλα οι δαίμονες έτρεμαν την παρουσία του μικρού και μελλοντικά Μεγάλου Παχωμίου τον όποιο ο Θεός προώριζε καθαιρέτη του διαβόλου, και έλεγαν με το στόμα του νεωκόρου των ειδώλων: «άρατε τον των θεών εχθρόν
εντεύθεν και απελάσατε του δαιμονίου». Έφρισσαν και έτρεμαν τα δαιμόνια «την εσομένην αυτώ αρετήν».
εντεύθεν και απελάσατε του δαιμονίου». Έφρισσαν και έτρεμαν τα δαιμόνια «την εσομένην αυτώ αρετήν».
Άλλα και όταν έπινε από το κρασί πού εθυσίαζαν και έσπενδαν στους βωμούς οι γονείς του το έκανεν εμετό, δείγμα και τούτο ότι δεν είχε καμιά σχέσι με τα είδωλα και τα ειδωλόθυτα, κατ' ευδοκία του Θεού Πατρός.
Και εφ' όσον τον είχε προωρισμένον ο Κύριος εις έργον υψηλόν του άνοιξεν εκείνος τη θύρα της εισόδου του στο χριστιανισμό.
Όταν κατατάχτηκε στο Ρωμαϊκό στρατό επί του ευσεβούς αυτοκράτορα μεγάλου Κωνσταντίνου εγνώρισε το Χριστό από συστρατιώτες και «αποσεισάμενος» τα είδωλα έτρεξε στη Θηβαΐδα της Αιγύπτου και δέχτηκε το χριστιανικό βάπτισμα, υστέρα δε απομονώθηκε στην έρημο για να γίνη θεοδίδαχτος και να μάθη του Κυρίου το θέλημα.
Πράγματι δε απέστειλεν ο Κύριος τον Άγγελο Του ο όποιος τον εδίδαξε «τας των ασκητών, σοφάς υποτυπώσεις, αις περ νυν και εκτρεφόμεθα οι ευσέβειας τρόφιμοι» κατά τον ιερόν Υμνογράφο λέγοντα: «τας των ασκητών σοφάς υποτυπώσεις, προς του Αγγέλου εμυήθης σοφέ, εκ θείου προστάγματος». Τον έντυσε δε με το αγγελικό των Μοναχών σχήμα, το όποιον έκτοτε καθιερώθη και του υπέδειξε τον ευλογημένον από τον Θεό τόπο, την Ταβένησο της Αιγύπτου οπού θα έπρεπε να ανοικοδόμηση τη μεγάλη πνευματική Μάνδρα και να εγκαταστήση το πρωτότυπο του Κοινόβιο.
Ήλε λοιπόν ο άγιος στην Ταβένησο και «επήξατο μοναστήριον δια το πλήθος των συνελευσομένων».
Χίλιοι τετρακόσοι Μοναχοί τον ακολούθησαν και πολλοί μαθηταί του μεγάλοι και άγιοι ασκηταί αναδείχτηκαν όπως ο όσιος Θεόδωρος ο ηγιασμένος. Όλοι εκείνοι «της εγκράτειας και των κατ' άσκησιν πόνων, τους τρόπους θαυμάζοντες του ανδρός και την αγγελικήν διαγωγήν ζηλούντες αυτού» τον επλαισίωσαν κατά το Ιερό Συναξάριο.
Και η μεγάλη ευθύνη επάνω σε τόσες ψυχές καθόλου δεν τον εμπόδισεν από το ασκητικό του έργο αλλά με τη νηστεία τη χαμευνία, τις πάνυχες στάσεις και την αγρυπνία έφθασε στην «καθαρά και αρέμβαστον» προσευχή την οποίαν απέκτησεν αδιάλειπτον και μετά δακρύων κατανύξεως την απηύθυνε στο Θεό Πατέρα, στη νήψι και τη διάκρισι και απόκτησε από το Θεό το προφητικό χάρισμα και τη διορατικότητα του νοός ώστε να γνωρίζη τα κρυπτά των καρδιών, να βλέπη «τας των οσίων ψυχάς» ανερχομένας εις τον ουρανόν «και να προλέγη τα μέλλοντα συμβαίνειν».
Ισάγγελος δε όντως και ως «φωστήρ φαεινός» επορεύθη την ανωδική πορεία προς τον ουρανό πλήρης ήμερων και δημιουργός ενός κολοσσιαίου πνευματικού έργου το όποιο δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία του Μοναχισμού, αλλά ούτε και την επανάληψί του βρήκε μέχρι της σήμερον.
Αλήθεια, αγαπητοί μου αδελφοί και φιλομόναχοι, σκεφθήκαμε ποτέ που άραγε να οφείλεται η σημερινή κρίσι του Μοναχισμού;
Πολλοί είναι οι ανασχετικοί παράγοντες για εκείνους πού πάντοτε υπάρχουν και έχουν την κλίσι στο Μοναχισμό.
Πρώτα — πρώτα ο κακός κόσμος της ύλης και της ηδονής πού μας περιβάλλει, του ψυχρού υπολογισμού και του ορθολογισμού οι άνθρωποι πού κυριολεκτικά μας καταθλίβουν και αφομοιώνουν, οι όποιοι κατ' ουδένα τρόπον επιτρέπουν νέοι από το περιβάλλον τους να ακολουθήσουν τον αγγελικό Μοναχικό βίο.
Ύστερα η έλλειψι κολοσσών του πνεύματος και της αρετής όπως ήταν ο Παχώμιος, ανθρώπων, πραγματικών ταγών κάτω από τις εντολές των οποίων ανεπιφύλακτα και με εμπιστοσύνη απόλυτη οι ζηλωταί θα υποτάξουν τους εαυτούς των.
Και τελευταία και έκτοτε το σύστημα της κυβερνήσεως των Μονών και της επεμβάσεως «ενίων» Μητροπολιτών οι όποιοι άμοιροι του Μοναχικού ιδεώδους καταπιέζουν διοικητικά τους «ενασκούμενους» και παρατηρείται πολλές φορές «αύτανδρος» η Αδελφότης μιας Μονής να «μεταναστεύη σε άλλο τόπο περισσότερον ήσυχο και ανεπηρέαστο. Ας ακούσωμε όμως και το «τι δέον γενέσθαι».
Πρώτα — πρώτα να παύσουν μερικοί Μητροπαλίται να εκμεταλλεύωνται ή και να καταπιέζουν τα υπ' αυτούς Μοναστήρια και μόνον όταν φυγαδεύεται από τους Μοναχούς η αρετή να επεμβαίνουν προς σωτηρία των ψυχών και παραγωγή του Μοναχικού βίου σαν ποιμένες αγρυπνούντες και «φυλλάσσοντες φύλακας της νυκτός».
Δεύτερο να εγκλεισθούν όλοι οι «εν τω κοσμώ» «δρώντες» ιερομόναχοι και Πρωτοσύγκελλοι και Ιεροκήρυκες και Εφημέριοι στα Μοναστήρια της περιφερείας των, τα όποια θα μεταβληθούν εις ορμητήρια και από τα όποια πάνοπλοι πνευματικά θα κατεβαίνουν στις πόλεις και τα χωριά να προσφέρουν το κατηχητικό και αγιαστικό τους έργο. Άμποτε να γίνουν αυτά.
του Αρχιμ. Νικοδήμου Παυλόπουλου
Καθηγουμένου Ι. Μ. Αγίου Ιγνατίου - Λειμώνος Λέσβου
από το βιβλίο του «Εορτοδρόμιον
http://www.zoiforos.gr