Να σηκώνουμε το Σταυρό μας.....

Ο Σταυρός του Πιστού

«Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού» (Μάρκ. 8,34).

Εκτός, αγαπητοί μου, από το σταυρό που σήκωσε ο Χριστός με τις αμαρτίες όλης της ανθρωπότητος, πρέπει κ᾿ εμείς όλοι, άντρες και γυναίκες, μεγάλοι και μικροί, πλούσιοι και φτωχοί, να σηκώσουμε καθένας το δικό του σταυρό. Έτσι λέει ο Χριστός· «και αράτω τον σταυρόν αυτού».
Τι εννοεί ο Κύριος με τα λόγια αυτά;

Ο Σταυρός του Χριστού και ο δικός μας σταυρός

Μερικοί παρεξήγησαν τα λόγια του Χριστού «και αράτω τον σταυρόν αυτού», και τι έκαναν· πήραν δυο ξύλα, έφτιαξαν σταυρό, και πάνω στο σταυρό καρφώθηκαν πραγματικά. Έκαναν καλά; ερμήνευσαν σωστά το χωρίο αυτό; Όχι! Τέτοιο πράγμα δε᾿ λέει ο Χριστός.
Ο σταυρός του Κυρίου είναι μοναδικός σταυρός. Ο Χριστός σταυρώθηκε και εξέπνευσε πάνω στο σταυρό, για να λυτρώσει την ανθρωπότητα ολόκληρη. Άπαξ προσεφέρθει η θεία θυσία, η οποία συνεχίζεται κάθε φορά δια της θείας λειτουργίας, αρκεί αυτή η θυσία για να σωθούν όλοι οι άνθρωποι.

Επομένως, για να σωθεί κάποιος, δεν χρειάζεται τώρα να σταυρωθεί και ο ίδιος.

Αλλ᾿ ενώ το χωρίο αυτό δεν λέει ότι πρέπει ο καθένας μας να σταυρωθεί επάνω σ᾿ ένα ξύλινο σταυρό όπως ο Χριστός, εννοεί όμως κάτι άλλο. Τι εννοεί; Το «αράτω τον σταυρόν αυτού» σημαίνει, ότι πρέπει να σηκώσουμε καθένας το σταυρό του.

Τι σημαίνει πιο συγκεκριμένα αυτό, ότι πρέπει να σηκώσουμε καθένας το σταυρό του; Σταυρός εδώ, και γενικά στην αγία Γραφή και τους πατέρας, είναι κάτι που μας ενοχλεί, κάτι που μας στενοχωρεί, κάτι που μας βασανίζει· κάτι που μας κάνει να πονούμε, ν᾿ αναστενάζουμε, ν᾿ απελπιζώμεθα· κάτι που μας φέρνει σε αδιέξοδο, που κάνει τα μάτια μας να βουρκώνουν· κάτι που είναι για μας πολύ βαρύ. Κι όπως ο Χριστός επάνω στο σταυρό είπε «Θεέ μου Θεέ μου, ινατί με εγκατέλιπες;» (Ματθ. 27,46), έτσι και στη ζωή κάθε ανθρώπου, οιουδήποτε χρώματος και καταστάσεως, έρχονται στιγμές φοβερές και τραγικές, θύελλα, τυφώνας, σφοδρά τρικυμία παθών και κακιών, ή θλίψεων και δοκιμασιών, ή αντιξοοτήτων και δυστυχημάτων, και τότε κι αυτός αποτείνεται προς τον ουράνιο Πατέρα και λέει· «Θεέ μου Θεέ μου, ινατί με εγκατέλιπες;». Ιδού με ποια έννοια κάνουμε λόγο για σταυρό του πιστού. Πιο αναλυτικά.

Ποιοι είναι οι σταυροί των ανθρώπων

Σταυρός είναι η φτώχεια. Όποιος έζησε σε σπίτι με στερήσεις, που το βράδυ οι γονείς δεν είχαν να δώσουν ένα κομμάτι ψωμί στα παιδιά τους κι αυτά κοιμούνταν νηστικά, αυτός γνωρίζει τι σταυρός είναι η φτώχεια.
Σταυρός είναι η αρρώστια, που ρίχνει τον άνθρωπο στο κρεβάτι, και φάρμακο δεν υπάρχει και γιατρός δε᾿ μπορεί να τον θεραπεύσει, αλλά καθηλωμένος εκεί πονεί κι αναστενάζει.
Σταυρός είναι η ορφάνια, το να στερηθεί το παιδί από μικρό τον πατέρα ή τη μητέρα του και να κλαίει στο προσκέφαλό του.
Σταυρός είναι και η χηρεία, το να χάσει η γυναίκα τον άντρα της ή ο άντρας τη γυναίκα του και να μείνουν μόνοι.
Σταυρός είναι τα οικογενειακά δράματα (απιστίες συζύγων, ασωτίες παιδιών, διαζύγια αντρογύνων), τα οποία στις μέρες μας έχουν αυξηθεί. Άλλοτε το σπίτι και η οικογένεια ήταν ένας μικρός παράδεισος· τώρα έγινε κόλαση. Ο οικογενειάρχης-σύζυγος βλέπει τα παιδιά να μην υπακούουν πλέον (το στομάχι μόνο έχουν μέσα στο σπίτι, ενώ την καρδιά τους την έχουν έξω)· βλέπει τη γυναίκα του να μην τον αγαπά αλλά να τον απατά. Το ίδιο και η σύζυγος-μάνα έχει τα παιδιά να την πικραίνουν και τον άντρα της να τη βασανίζει και τέλος να την εγκαταλείπει. Σταυρός είναι όλα αυτά τα δράματα.
Σταυρός είναι η διαβολή και η συκοφαντία· να είσαι αθώος, και ν᾿ ακούς κάτω από τον όχλο όπως ο Χριστός· «Σταύρωσον σταύρωσον αυτόν» (Λουκ. 23,21).
Σταυρός είναι —ακόμη βαθύτερα— ο πνευματικός αγώνας που κάνει ο Χριστιανός εναντίον της σαρκός, του κόσμου, και του διαβόλου. Σταυρός βαρύς τέλος για όλους μας είναι οι τελευταίες στιγμές της ζωής μας, ο θάνατος· και πρέπει να παρακαλούμε το Θεό να μας αξιώσει να πούμε κ᾿ εμείς σαν το ληστή· «Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλείᾳ σου» (Λουκ. 23,42).

Πως θα σηκώσουμε τον σταυρό μας;

Να σταυροί· σταυροί, που ο καθένας μας πρέπει να σηκώσει. Και πως πρέπει να δεχτούμε το σταυρό; να γογγύσουμε, να βλαστημήσουμε, να σφακελώσουμε τα άστρα, ν᾿ αρνηθούμε το Χριστό, να καταφύγουμε στους μάγους και τις μάγισσες, ή μήπως να αυτοκτονήσουμε; Όχι, όχι. Να σηκώσουμε γενναία το σταυρό μας. Όπως ο Κύριος σήκωσε το σταυρό του, έτσι και ο καθένας πρέπει να βαστάσει το δικό του σταυρό. Και άλλοι μεν σταυροί είναι μικροί, άλλοι είναι μεγάλοι, αλλά κανένας σταυρός δε᾿ μπορεί να φτάσει το ύψος και το μέγεθος και το βάρος του σταυρού που σήκωσε ο Κύριος. Μπροστά, ναι μπροστά, προχωρεί ο σταυρός του Κυρίου· πίσω ακολουθούν μυριάδες σταυροί. Και γονατίζουν οι μικροί εσταυρωμένοι και λένε στο μεγάλο Εσταυρωμένο· Χαίρε, ο βασιλεύς ημών!
Το χρέος μας απέναντι στο σταυρό του Χριστού είναι διπλό. Πρώτον, να μην ακούγεται από τα χείλη κανενός ούτε η παραμικρά προσβολή και ύβρις εναντίον του σταυρού· κανένας να μη βλαστημά το σταυρό. Αντιθέτως, να αισθανώμεθα βαθύ αίσθημα ευγνωμοσύνης στον Εσταυρωμένο· να δακρύζουμε επί τη θέα του Λυτρωτού μας, και προπαντός να προσπαθούμε να ρυθμίζουμε τη ζωή μας κατά το φρόνημα του σταυρού, που συμβολίζει ό,τι υψηλότερο υπάρχει στον κόσμο.

Να κάνουμε το σταυρό κανονικά

Το δεύτερο χρέος μας είναι, να κάνουμε το σημείο του σταυρού κανονικά. Αυτό είναι γνώρισμα ορθοδόξου Χριστιανού. Οι χιλιασταί μισούν το σταυρό και δεν κάνουν σταυρό. Σε μια πόλη της Ελλάδος κάποια παιδιά πήγαν τη νύχτα στο σπίτι ενός χιλιαστού και χάραξαν στην πόρτα με χρώμα ένα σταυρό. Το πρωί ο χιλιαστής λύσσαξε άμα είδε το σταυρό. Προσπάθησε να τον σβήσει, δε᾿ μπόρεσε, και τέλος έκαψε την πόρτα! Τόσο μίσος έχουν αυτοί εναντίον του σταυρού. Εμείς λοιπόν οι ορθόδοξοι μη ντρεπώμεθα να κάνουμε το σταυρό μας. Ο Χριστός δε᾿ ντράπηκε να υψωθεί επί του σταυρού γυμνός, ολόγυμνος, όπως τον γέννησε η υπεραγία Θεοτόκος, κ᾿ εμείς ντρεπόμεθα, δυστυχώς, να κάνουμε το σημείο του σταυρού. Βλέπει κανείς Χριστιανούς να κάνουν το σταυρό τους, και νομίζει ότι παίζουν μαντολίνο. Παρατηρήστε και τους επισήμους στις δοξολογίες μεγάλων εορτών· ντρέπονται να κάνουν το σταυρό τους. Αυτό είναι μια προδοσία.

Tι σημαίνει ο σταυρός;

Κάνε κανονικά το σταυρό σου. Το είπα και δεν παύω να το τονίζω. Ο κανονικός σταυρός είναι να ενώσεις τα τρία δάχτυλά σου. Έτσι φανερώνεις αμέσως σε ποιο θρήσκευμα είσαι· πιστεύεις στην αγία Τριάδα, Πατέρα Υιόν και άγιον Πνεύμα – αγία Τριάς, ελέησον τον κόσμο κ᾿ εμένα τον αμαρτωλό. Μετά υψώνεις τα τρία δάχτυλά σου επάνω στην κορυφή, στο μέτωπό σου. Τι σημαίνει αυτό; όπως ο αετός από πολύ ψηλά κατεβαίνει και κάθεται επάνω στο βράχο, έτσι και ο Χριστος από τα ὕψη του ουρανού —δεν είναι ψέμα, είναι βασική αλήθεια της πίστεώς μας—, κατέβηκε εδώ στη γή και σαρκώθηκε. Γι᾿ αυτό εν συνεχείᾳ κατεβάζουμε το χέρι στην κοιλιά. Χριστέ, του λέμε, σ᾿ ευχαριστουμε που ήρθες από τα ουράνια και πήρες σάρκα από τα πάναγνα αίματα της υπεραγίας Θεοτόκου. Μετα φέρνουμε το χέρι στον δεξιό ώμο· έτσι ενθυμούμεθα τον ευγνώμονα ληστή, που από το σταυρό του είπε «Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου» (Λουκ. 23,42). Κι όταν τέλος το φέρουμε στον αριστερό ώμο του λέμε· Μη με βάλεις, Χριστέ, με τα ερίφια στην κόλαση. Αυτά τα νοήματα περιέχει ο σταυρός, τον οποίο και ο πιο αγράμματος Χριστιανός μπορεί να καταλάβει και να τον κάνει με συναίσθηση.

* * *

Αδέρφια μου, ας αγαπήσουμε το σταυρό μας. Όπως ο Χριστός μας δια του σταυρού έφθασε στην ανάσταση, έτσι κ᾿ εμείς, φέροντας το σταυρό στον ώμο, έχουμε ελπίδα να εισέλθουμε στη βασιλεία του· αμήν.

† επίσκοπος Αυγουστῖνος

(ι. ναός Αγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης εσπέρας 21-3-1982)

http://www.augoustinos-kantiotis.gr/