Το κλειδί της αλλαγής και ο πολιτισμός....

Ὁ φιλόσοφος Γεώργιος Στάϊνερ (George Steiner) εἶναι ἕνας ἀπό τούς σημαντικότερους στοχαστές τοῦ εἰκοστοῦ αἰώνα. Ὁ Στάϊνερ ἔδωσε στήν γαλλική ἐφημερίδα Ἐξπρές μία συνέντευξη, ἡ ὁποία δημοσιεύθηκε καί σέ ἑλληνική ἐφημερίδα ("Καθημερινή", 14-1-2001).

*  *  *

         
   Ἐκεῖ, λέγει καί τά ἑξῆς πολύ ἐνδιαφέροντα:

            -Ὁ ἐξανθρωπισμός τοῦ ἀνθρώπου μέ τήν κουλτούρα (=πολιτισμό) ἦταν ἡ μεγάλη ὑπόσχεση τοῦ Διαφωτισμοῦ. «Στό μέτρο καί στό βαθμό, πού θά ἐξασθενεῖ ἡ πίστη σέ θρησκευτικά δόγματα», ἔλεγε ὁ Βολταῖρος, «θά διαλύονται τά μίση».
Ὅμως. Τό τέλος τῆς πίστης ἀποδεικνύεται μιά ἐξέλιξη πολύ πιό ἐπικίνδυνη, ἀπ' ὅσο μποροῦσαν νά προβλέψουν οἱ φιλόσοφοι. Ἀρνούμενοι τήν κόλαση, μάθαμε νά τήν οἰκοδομοῦμε καί νά τήν θέτουμε σέ λειτουργία ἐπί γῆς. Ἡ προσδοκία τοῦ Διαφωτισμοῦ δέν βγῆκε σωστή.  Οἱ βιβλιοθῆκες, τά  μουσεῖα, τά θέατρα, τά πανεπιστήμια μποροῦν νά εὐδοκιμοῦν μιά χαρά στή σκιά τῶν στρατοπέδων συγκέντρωσης! Τό καταλαβαίνουμε τώρα: ἡ κουλτούρα δέν κάνει τόν ἄνθρωπο πιό ἀνθρώπινο! Μπορεῖ μάλιστα καί νά τόν κάνει πιό ἀναίσθητο στή δυστυχία τῶν συνανθρώπων του!

            -Γιά μένα, ὁ «ἐξανθρωπιστικός» ρόλος τῶν ἀνθρωπιστικῶν ἐπιστημῶν πρέπει νά τεθεῖ σοβαρά ὑπό ἀμφισβήτηση. «Ἀνθρωπιστικές ἐπιστῆμες», «ἀνθρωπιστικά γράμματα»... Τί ἀλαζονικές λέξεις! Τί εἰρωνεία! Τί ἔγινε λοιπόν ὅλος αὐτός ὁ «ἀνθρωπισμός»;

*            *            *

Ἐχάθη, λοιπόν, κάθε ἐλπίδα νά γίνουμε ἄνθρωποι; Καί ἄν ὄχι, πῶς θά γίνει κάτι τέτοιο;

            Τό 304 μ.Χ. ζοῦσε στήν Νικομήδεια τῆς Μ. Ἀσίας ἕνας νέος ὀνόματι Παντελεήμων, ἰατρός καλός στό ἐπάγγελμα. Ὁ πατέρας του ἦταν εἰδωλολάτρης. Ἡ μητέρα του ἦταν χριστιανή. Ἀλλά πέθανε, ὅταν ὁ Παντελεήμων ἦταν μικρό παιδί. Βλέποντας τό σεμνό ἦθος τοῦ νέου ἕνας ἱερέας τῆς Νικομήδειας, ὁ Ἑρμόλαος, τόν ἐκάλεσε μία ἡμέρα καί ἄρχισε συζήτηση γιά ...τόν Χριστό, τόν μέγα ἰατρό ψυχῶν καί σωμάτων! Καί ὁ Παντελεήμων τόν ἄκουσε. Καί πήγαινε συχνά νά συζητήσουν.

            Πηγαίνοντας, λοιπόν, μία ἡμέρα στόν Ἑρμόλαο, βλέπει στόν δρόμο ἕνα παιδάκι, πού πέθαινε ἀπό δάγκωμα ὀχιᾶς. Λέει, μέσα του, ὁ Παντελεήμων:

            -'Εάν μοῦ ἀκούσει ὁ Χριστός καί σώσει τό παιδί, τότε ,ὅλα, ὅσα μοῦ εἶπε ὁ ἱερέας Ἑρμόλαος, εἶναι ἀληθινά· καί ἄλλη ἀπόδειξη δέν ζητῶ.

 Ἔκανε τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ πάνω στό παιδί. Τήν ἴδια στιγμή, τό παιδί θεραπεύτηκε καί σηκώθηκε ὑγιές. Ὁ Χριστός ἄκουσε τόν Παντελεήμονα, γιατί εἶδε τήν καλή διάθεση τῆς καρδιᾶς του,  τήν πίστη του καί τήν εἰλικρινῆ ἀναζήτηση τῆς Ἀλήθειας.

*  *  *

            Πόση ἀγάπη καί φιλανθρωπία διαθέτει ὁ Χριστός, ὥστε νά δίνει τήν χάρη τῶν θαυμάτων, ἀκόμη καί σέ ἀβαπτίστους!

            Ὁ Παντελεήμων, βαπτίσθηκε, ἔκανε πολλά θαύματα, καί τελικά, μετά ἀπό πολλά βασανιστήρια ἀποκεφαλίσθηκε στίς 27 Ἰουλίου 304 μ. Χ. Καί ἐξακολουθεῖ, δεκαεπτά αἰῶνες μετά τήν κοίμησή του, νά θαυματουργεῖ καί νά παρηγορεῖ τούς

 ἀνθρώπους ψυχικά καί σωματικά.

            Ἄν μέ τέτοιο δυναμικό τρόπο ἐνεργεῖ ὁ Χριστός, τότε τό κλειδί τῆς ἀλλαγῆς, τῆς μεταμόρφωσης, τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ ὁλόθερμη καί ἀκλόνητη πίστη του στό Χριστό.

Ἀρχιμ. Ν.Κ.