Ο 18ος αιώνας ονομάστηκε «Αιώνας των Φώτων». Αυτή η ονομασία ίσως να δικαιολογείται από την σημαντική πρόοδο των επιστημών εκείνη την εποχή. Σίγουρα όμως, δεν ήταν και τόσο φωτεινές οι απαντήσεις, πού έδωσαν οι τότε «σοφοί» στα πάντοτε αγωνιώδη ερωτήματα του ανθρώπου.
•Ποιο είναι το νόημα της ζωής;
•Τελικά, υπάρχει ζωή μετά τον θάνατο;
Ένας σημαντικός εκπρόσωπος των δήθεν «φωτισμένων» φιλοσόφων αυτής της εποχής είναι και ο Ντιντερό. Στο έργο του «Ζακ ο Μοιρολάτρης», ο Ντιντερό βάζει στο στόμα του ήρωα του τα λόγια:
«Ούτε πιστεύω, ούτε δεν πιστεύω στην άλλη ζωή. Απλώς, δεν την σκέφτομαι! Και φροντίζω να απολαμβάνω όσο μπορώ περισσότερο την επίγεια ζωή».
Αυτά τα λόγια συνοψίζουν την στάση απέναντι στον θάνατο, πού κράτησαν όλοι οι «μεγάλοι» εκπρόσωποι του «Αιώνα των Φώτων»;
«Μην σκέπτεσθε τον θάνατο! Μην σκέπτεσθε καθόλου, ότι αυτή η ζωή κάποτε τελειώνει! Απολαύστε την σαν να μη τελειώνει ποτέ!»
Αυτήν την στάση προπαγάνδισαν με τα έργα τους. Και την «σέρβιραν» σαν την πιο «φωτισμένη» αντιμετώπιση του θανάτου.
Στις 15 Αυγούστου γιορτάζομε την ΚΟΙΜΗΣΗ της Θεοτόκου. Σε ένα τροπάριο της εορτής ονομάζαμε την Παναγία, όχι απλώς Φωτισμένη, αλλά «Λαμπάδα του Απροσίτου Φωτός» Γιατί;
Διότι αντιμετώπισε τον θάνατο της, ακριβώς με τον αντίθετο τρόπο, από ό,τι τον αντιμετώπισαν οι «Πατέρες του Διαφωτισμού». Ποτέ δεν άφησε τον εαυτό της να ξεχνάει, ότι ο θάνατος είναι:
· πέρασμα σε πιο αληθινή ζωή,
· πόρτα, πού οδηγεί, όχι στο σκοτάδι του μηδενός, αλλά στο Φως της δόξας του Θεού και γι' αυτό.
· είσοδος στο αληθινό κριτήριο, όπου θα κριθή η επίγεια ζωή μας και το πώς την αξιοποιήσαμε, για να αγαπήσωμε τον Θεό και το θέλημα Του.
Βλέποντας πάντοτε έτσι τον θάνατο η Παναγία, ετοιμάστηκε τις τελευταίες ήμερες της επίγειας ζωής της με αυστηρή νηστεία και πολύ κόπο προσευχής, (έργα, πού ποτέ δεν άφησε σε όλη Της την ζωή), ώστε να κάνει τον θάνατο της... το πιο φωτεινό γεγονός της ζωής Της. Πιο φωτεινό και ένδοξο, και από την ήμερα του Ευαγγελισμού, και από την ήμερα πού γέννησε τον Χριστό, και από την ήμερα, πού Τον είδε Αναστάντα εκ νεκρών!
Γιατί, στον θάνατο Της, κατέβηκε ο Υιός Της, όχι Ταπεινός και Αφανής, αλλά Λαμπρός και Ένδοξος με την συνοδεία Αγγέλων και Αρχαγγέλων, για να παραλάβει την Φωτεινή Ψυχή Της και να Την ανεβάσει πιο πάνω από την δόξα των Αγγέλων: στα δεξιά του Θρόνου του Επουρανίου Πατρός Του!
Έτσι ο Χριστός έδειξε με τον πιο ζωντανό τρόπο, ότι όσο πιο πολύ ο άνθρωπος Τον γνωρίζει και αγαπά Αυτόν και το θέλημα Του, τόσο περισσότερο ο ζοφερός θάνατος μετατρέπεται σε Ένδοξο Κοίμηση!
Και αφού ο θάνατος δια του Χριστού αποκτά τόσο λαμπρό Φως, δεν μπορεί να νοηθή ΑΛΗΘΙΝΑ ΦΩΤΙΣΜΕΝΟΣ άνθρωπος, πού να μη σκέπτεται συνεχώς το ΟΔΗΓΗΤΙΚΟ ΦΩΣ του θανάτου του! "Η μάλλον της «κοιμήσεως» του... Πού σίγουρα θα την ακολουθήσει το Πάμφωτο Ξύπνημα της Αναστάσεως, την ήμερα εκείνη, πού θα έλθη πάλι ο Χριστός «κρίνοι ζώντας και νεκρούς»!
Αυτή η σκέψη του θανάτου δεν σκοτεινιάζει την επίγεια ζωή μας. Αντίθετα την φωτίζει και την λαμπρύνει. Και μας βοηθάει να την απολαμβάνωμε αληθινά, γνωρίζοντας και αγαπώντας ΑΠΟ ΤΩΡΑ Αυτόν, πού είναι το φως του Κόσμου.
Άρχιμ. Β.Λ.
Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κρονστάδης (Ρώσσου)