ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΗΜΕΡΑ, ἀγαπητοί μου, εἶνε μεγάλη ἑορτὴ καὶ πανήγυρις. Ἑορτάζει τὸ Πνεῦμα. Ὄχι ἁπλῶς τὸ πνεῦμα. Ὑπάρχει πνεῦμα μὲ πῖ μικρὸ καὶ Πνεῦμα μὲ πῖ κεφαλαῖο.
Στὴν ἁγία Γραφὴ πνεῦμα (μὲ μικρὸ πῖ) ὀνομάζεται ὁ ἀέρας, ποὺ εἶνε μὲν ἀόρατος, ἀλλὰ γίνεται αἰσθητὸς ἀπὸ τὰ ἀποτελέσματά του.
Σὲ ἄλλα χωρία πνεῦμα ὀνομάζεται ὁ ἄνθρωπος,
ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου, ἰδίως ὅταν σκέπτεται τὰ μεγάλα καὶ τὰ ὑψηλά.
Σὲ ἄλλα χωρία πνεῦμα ὀνομάζεται ὁ ἄνθρωπος,
ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου, ἰδίως ὅταν σκέπτεται τὰ μεγάλα καὶ τὰ ὑψηλά.
Ἐπίσης πνεύματα ἄυλα ὀνομάζονται οἱ ἄγγελοι καὶ ἀρχάγγελοι.
Ἀλλὰ στὴν κορυφὴ ὅλων τῶν ἀΰλων πνευμάτων εἶνε ὁ Θεός. Αὐτὸ εἶνε ἀποκάλυψις τῆς ἁγίας Γραφῆς.
Ἐκεῖ ὑπάρχει τὸ σπουδαιότατο ἐκεῖνο ῥητὸ ποὺ εἶπε ὁ Χριστὸς παρὰ τὸ φρέαρ Συχάρ, ὅτι «Πνεῦμα ὁ Θεός, καὶ τοὺς προσκυνοῦντας αὐτὸν ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν» (Ἰωάν. 4,23).
Πνεῦμα εἶνε ὁ Θεός. Καὶ Πνεῦμα ἅγιον (μὲ πῖ κεφαλαῖο) λέγεται εἰδικῶς τὸ τρίτο πρόσωπο τῆς Θεότητος, τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Δὲν εἶνε δηλαδὴ ἕνας μῦθος, μία θεωρία, μία ἰδέα πλατωνικὴ ἢ κάτι ἄλλο, ἀλλὰ εἶνε μία ὀντότης, μία ὑπόστασις, ἕνα πρόσωπο τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο ποὺ ἑορτάζουμε σήμερα.
Ποιός, ἀδελφοί μου, αἰσθάνεται τὸ μεγαλεῖο τῆς σημερινῆς ἡμέρας; Ἂς εἴμεθα εἰλικρινεῖς· ψυχροὶ καὶ ἀδιάφοροι στεκόμαστε ἐμπρὸς στὸ μέγα τοῦτο μυστήριο. Γιατί; τί συμβαίνει; Ἀπαντῶ διὰ παραδείγματος.
Ὅποιος ἔχασε τὴν αἴσθησι τῆς ὀσφρήσεως, καὶ ἂν ἀκόμα τὸν βάλῃς μέσα σ᾽ ἕνα περιβόλι γεμᾶτο ἄνθη, δὲν αἰσθάνεται καμμία εὐωδία.
Κι ὅποιος ἔχασε τὴν αἴσθησι τῆς ἀκοῆς, κι ἂν ἀκόμα βρίσκεται ἐνώπιον συναυλίας Μπετόβεν, τίποτα δὲν ἀκούει.
Κι ὅποιος ἔχασε τὴν ὅρασί του, δὲν εἶνε εἰς θέσιν νὰ δῇ τί μεγαλεῖο ἔχει ἡ χαραυγὴ τοῦ ἡλίου.
Ὅπως λοιπὸν αὐτοὶ ποὺ χάνουν τὶς αἰσθήσεις δὲν ἀντιλαμβάνονται τὰ μεγαλεῖα τῆς φύσεως, κατὰ παρόμοιο τρόπο κι αὐτοὶ ποὺ ἔχουν χάσει τὴν πίστι τὴν ὀρθόδοξο, τὴν ἕκτη αἴσθησι, δὲν εἶνε δυνατὸν νὰ αἰσθανθοῦν τὰ μεγαλεῖα τοῦ ὑπερφυσικοῦ, τοῦ ὑπερπέραν, τοῦ πνευματικοῦ κόσμου.
Ἀλλὰ τώρα δὲν εἴμεθα μόνο ψυχροὶ καὶ ἀδιάφοροι ἀπέναντι τοῦ μυστηρίου τῆς ἁγίας Τριάδος καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος εἰδικώτερον· στὶς ἡμέρες μας παρουσιάστηκαν καὶ ἐμπαῖκται καὶ χλευασταὶ καὶ βλάσφημοι τοῦ ἁγίου Πνεύματος.
Ποτέ ἄλλοτε στὴν ἱστορία τοῦ γένους μας δὲν παρουσιάστηκε τέτοιο φαινόμενο.
Γιὰ ν᾽ ἀντιληφθῆτε τὸ μέγεθος τῆς βλασφημίας, σᾶς ἀναφέρω τὸ ἑξῆς.
Τὰ συντάγματα τῆς πατρίδος μας ἀπὸ τοῦ 1821 μέχρι σήμερα, ὅλα, ἔχουν κάτι μοναδικὸ στὸν κόσμο.
Ἐνῷ τῶν ἄλλων λαῶν τὰ συντάγματα ἀρχίζουν «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ λαοῦ» ἢ κάτι ἄλλο παρόμοιο, τὸ ἑλληνικὸ εἶνε τὸ μόνο σύνταγμα ποὺ ἀρχίζει «Εἰς τὸ ὄνομα τῆς ἁγίας καὶ ὁμοουσίου καὶ ἀδιαιρέτου Τριάδος».
Αὐτὰ ὁμολογοῦμε· ὅτι παραπάνω ἀπὸ τὸν πρωθυπουργὸ καὶ τὸν πρόεδρο δημοκρατίας, παραπάνω ἀπ’ ὅλα εἶνε ἡ ἁγία Τριάς.
Ἁγία
Τριάς, ἐλέησον τὸν κόσμον! Ἀλλ’ ἐνῷ αὐτὴ εἶνε ἡ πίστι τῶν προγόνων μας,
βρέθηκε τώρα κάποιος ὁ ὁποῖος στὰ γραπτά του ἐμπαίζει καὶ χλευάζει μὲ
τὸν αἰσχρότερο τρόπο τὴν ἁγία Τριάδα.
Κι ὅμως τὰ ἔργα τοῦ ἀνθρώπου αὐτοῦ διδάσκονται στὰ σχολεῖα μας, γιὰ νὰ διαπλασθῇ μία νέα γενεὰ ποὺ νὰ μὴ πιστεύῃ στὴν ἁγία Τριάδα.
Ὁ συγγραφεὺς αὐτὸς εἶνε ὁ Καζαντζάκης, τὸν ὁποῖο πολλοὶ θαυμάζουν.
Καταντήσαμε
ἔθνος ἀντιφάσεων· ἐνῷ ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος ὁμολογοῦμε ὅτι στὴν κορυφὴ εἶνε ἡ
ἁγία Τριάς, ἀπὸ τὸ ἄλλο ἐπιτρέπουμε σὲ διαφόρους ὄχι μόνο νὰ ἀρνοῦνται
τὸ ὕψιστο μυστήριο ἀλλὰ καὶ νὰ τὸ βλασφημοῦν.
Ἀλλ’ ὅποιος δὲν πιστεύει στὸ Θεὸ θὰ πιστέψῃ στὸν διάβολο.
Καὶ ἡ σημερινὴ ἀνθρωπότης, ὅπως εἶπε ἕνας Γάλλος φιλόσοφος, δὲν πιστεύει στὴν ἁγία Τριάδα· πιστεύει ποῦ; Σὲ μιὰ ἄλλη τριάδα, σατανική.
Ποιά εἶνε ἡ σατανικὴ τριάς; Τρεῖς θεοὶ τρία εἴδωλα.
Ἕνα εἶνε τὸ χρῆμα, τὰ τριάκοντα ἀργύρια, ὁ μαμωνᾶς. Δεύτερο εἶνε ἡ γροθιά, ποὺ ὑψώνεται νὰ θρυμματίσῃ τὸν ἀντίπαλο, ἡ βία.
Καὶ τρίτο εἶνε τὸ σέξ, ἡ αἰσχρὰ ἡδονὴ τῆς σαρκός. Σ᾽ αὐτὴ τὴν σατανικὴ τριάδα πιστεύουν σήμερα πολλοί.
Ἀλλ’
ἐγὼ δὲν ἀπευθύνομαι σὲ ἀπίστους· ἀπευθύνομαι σὲ πιστούς. Καὶ παρακαλῶ
τὴν ἁγία Τριάδα, ἡ σπίθα αὐτὴ τῆς πίστεως νὰ μὴ σβήσῃ, ἀλλὰ νὰ γίνῃ
φλόγα πυρός, ἀπὸ τὶς γλῶσσες ἐκεῖνες ποὺ φάνηκαν στὸ ὑπερῷο ὅταν κατῆλθε
τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο στοὺς δώδεκα ἀγραμμάτους μαθητάς.
Οἱ
δώδεκα ἀπόστολοι κατώρθωσαν ἔργο μεγαλύτερο τοῦ Πλάτωνος καὶ τοῦ
Ἀριστοτέλους, μεγαλύτερο τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου· ἀνεγέννησαν τὸν κόσμο.
Πῶς, μὲ ποιά δύναμι;
Μόνο μὲ τὴ δύναμι τοῦ Θεοῦ.
«Τίς Θεὸς μέγας ὡς ὁ Θεὸς ἡμῶν; σὺ εἶ ὁ Θεὸς ὁ ποιῶν θαυμάσια (μόνος)» (Ψαλμ. 76,14-15).
Εἶνε ἀσύλληπτο τὸ μυστήριο τῆς Πεντηκοστῆς, ὅπως ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας· «καὶ τὸ μυστήριον ὅσον; ὡς μέγα τε καὶ σεβάσμιον!» (στιχηρ. ἑσπερ. Πεντ.).
Ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος, πατὴρ τῆς Δύσεως καὶ τῆς οἰκουμένης ὁλοκλήρου, ἕνα ἀπὸ τὰ δέκα μεγαλοφυέστερα πνεύματα τῆς ἀνθρωπότητος, φιλοσόφησε ἐπὶ τοῦ μυστηρίου τῆς ἁγίας Τριάδος.
Καὶ τὸ συμπέρασμά του στὸ τέλος ποιό ἦταν· Παραδίδω τὰ ὅπλα, εἶνε ἀδύνατον ἡ ἀνθρωπίνη διάνοια νὰ εἰσέλθῃ στὸ μέγα τοῦτο μυστήριο… Ἐὰν μπορῇ σ᾽ ἕνα ποτήρι τοῦ νεροῦ νὰ χωρέσῃ ἡ θάλασσα, τότε θὰ μπορέσῃ καὶ τὸ μικρὸ μυαλὸ τοῦ ἀνθρώπου νὰ ἐννοήσῃ τὸ μέγα μυστήριο. Σκουλήκια ποὺ ἕρπουν ἐνώπιον τοῦ ἱεροῦ μυστηρίου, μόλις διὰ τῶν κεραιῶν τῆς πίστεως τὸ προσεγγίζουμε καὶ κλίνοντες γόνυ λέμε· Ἁγία Τριάς, ἐλέησον τὸν κόσμον· ἁγία Τριάς, ἐλέησον καὶ τὴν πατρίδα μας, ποὺ συνεστήθη «εἰς τὸ ὄνομα τῆς ἁγίας καὶ ὁμοουσίου καὶ ἀδιαιρέτου Τριάδος».
Γι’ αὐτό, ἐφ᾽ ὅσον θὰ ὑπάρχουν ἄστρα καὶ θ’ ἀνατέλλῃ ὁ ἥλιος καὶ θὰ ῥέουν οἱ ποταμοὶ καὶ θὰ θάλλουν οἱ δάφνες, ὁ λαός μας, ὁ Ἑλληνικὸς λαός, δὲν θὰ λατρεύσῃ τὴν σατανικὴ τριάδα, οὔτε τὸ χρῆμα οὔτε τὴν ἡδονὴ οὔτε τὴ βία· θὰ πιστεύῃ στὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο, τὸ προσκυνητὸν εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
Πρὶν τελειώσω θέλω νὰ σᾶς μεταφέρω μία παραστατικὴ εἰκόνα γιὰ τὸν πλοῦτο τῶν εὐλογιῶν τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Στὸ τεσσαρακοστὸ ἕβδομο (μζ΄) κεφάλαιο τοῦ προφήτου Ἰεζεκιὴλ ὑπάρχει τὸ ἑξῆς ὅραμα. Ὁ προφήτης βλέπει ἀπὸ τὴν ἀνατολικὴ πλευρὰ τοῦ ναοῦ τῆς πόλεως του Κυρίου νὰ βγαίνῃ μιὰ φλέβα νεροῦ καὶ νὰ σχηματίζῃ ποτάμι. Τὸ
ποτάμι στὴν ἀρχὴ τρέχει ἥσυχα καὶ τὸ νερό του φτάνει μέχρι τοὺς
ἀστραγάλους τοῦ προφήτου. Μετὰ ἀπὸ ὡρισμένο διάστημα τὸ ῥεῦμα ἀρχίζει ν’
αὐξάνεται καὶ φτάνει τότε μέχρι τοὺς μηρούς του. Μετὰ ἀπὸ λίγο ὑψώνεται
ἀκόμη περισσότερο καὶ καλύπτει τὴ μέση του. Τέλος, καθὼς συνεχῶς
μεγαλώνει, κάνει τὸ ποτάμι ἀδιάβατο.
Ὁ
προφήτης θαυμάζει, καὶ ὁ θαυμασμός του γίνεται μεγαλύτερος ὅταν δεξιὰ
καὶ ἀριστερὰ στὶς ὄχθες τοῦ ποταμοῦ βλέπει νὰ ἔχῃ ἀναπτυχθῆ πλουσιωτάτη
καὶ ἀειθαλὴς βλάστησι. Πλῆθος δέντρα καὶ οἱ καρποί τους πλούσιοι. Καὶ
ὅταν ὁ ποταμὸς φτάνει στὶς ἐκβολές, τὸ ζωογόνο ῥεῦμα του κάνει τὴ
θάλασσα νὰ γεμίζη ἀπὸ ψάρια. Ἄφθονα ψάρια, καὶ ἁλιευτικὰ συνεργεῖα
ῥίχνουν τὰ δίχτυα τους καὶ ψαρεύουν.
Τί
σημαίνει τὸ ὅραμα; ποιό εἶνε τὸ ποτάμι αὐτό; Εἶνε ἡ Ἐκκλησία μας.
Ξεκίνησε ἀπὸ μία μικρὴ φλέβα, μιὰ φούχτα ἀγράμματους ψαρᾶδες.
Οἱ
δώδεκα ἔγιναν ἑκατὸν εἴκοσι, οἱ ἑκατὸν εἴκοσι τρεῖς χιλιάδες, οἱ τρεῖς
χιλιάδες πέντε χιλιάδες, οἱ πέντε χιλιάδες ἑκατομμύρια.
Σήμερα
ὅπου νὰ πᾶτε, εἴτε στὴ Σαχάρα εἴτε στὸ Βόρειο Πόλο, ὑπάρχουν Χριστιανοὶ
ὀρθόδοξοι ποὺ πιστεύουν. Καὶ στὶς πέντε ἠπείρους οἱ εὐγενέστερες ψυχὲς
πιστεύουν στὸ Εὐαγγέλιο ὀρθοδόξως.
Ἀπὸ μία φλέβα ἔγινε ὁ μεγάλος αὐτὸς καὶ ἀστείρευτος ποταμός, ἡ ἁγία μας θρησκεία.
«Τίς Θεὸς μέγας ὡς ὁ Θεὸς ἡμῶν; σὺ εἶ ὁ Θεὸς ὁ ποιῶν θαυμάσια (μόνος)».
Κι
ὄχι μόνο ποσοτικῶς ἀλλὰ καὶ ποιοτικῶς αὐξήθηκε ὁ χριστιανισμός. Καὶ
αὐτὸ εἶνε τὸ σπουδαιότερο. Ἄπιστε καὶ ἄθεε, ἔλα νὰ μοῦ ἐξηγήσῃς ἕνα
φαινόμενο· μπορεῖ ἕνας λαγὸς νὰ γίνῃ λιοντάρι; Καὶ ὅμως ἔγινε. Ποιός
ἦταν ὁ λαγός; Ὁ Πέτρος.
Αὐτός, ποὺ φοβήθηκε ἐμπρὸς σὲ μιὰ ὑπηρέτρια καὶ ἀρνήθηκε, σήμερα κηρύττει ἐνώπιον ὅλου τοῦ κόσμου!
Δὲν ὑπάρχει, ἀδελφοί μου, δὲν ὑπάρχει ἄλλη θρησκεία σὰν τὴ δική μας, δὲν ὑπάρχει τίποτε σὰν τὸ μεγαλεῖο τῆς ἁγίας Τριάδος.
Πιστεύετε!
Κι ἂν ἀκόμα ὅλος ὁ κόσμος γονατίσῃ καὶ προσκυνήσῃ τὴν τριάδα τοῦ
διαβόλου, ἐσεῖς νὰ μὴ γονατίσετε! Ἀλλὰ καὶ σήμερα καὶ αὔριο καὶ εἰς τοὺς
αἰῶνας νὰ λατρεύετε τὴν ἁγία Τριάδα.
Ἁγία Τριάς, ἐλέησον τὸν κόσμον.
Ἁγία Τριάς, ὁ Πατὴρ ὁ Υἱὸς καὶ τὸ ἅγιον Πνεῦμα, σκέπε τὰ τέκνα σου· ἀμήν.
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ ῾Αγ. Τριάδος Πτολεμαΐδος τὴν 14-6-1976
http://www.augoustinos-kantiotis.gr
