Σ’ ένα από τα ωραιότερα τροπάρια της εορτής των Θεοφανείων η Εκκλησία μας ψάλλει: « Πώς φωτίσει ο λύχνος το Φως; πώς χειροθετήσει ο δούλος τον Δεσπότην;». Πρόκειται για την αναφώνηση του Αγίου Ιωάννου, Προδρόμου και Βαπτιστού προς τον Κύριό μας Ιησού Χριστό προ της βαπτίσεως Του στον Ιορδάνη ποταμό. Η αναφώνηση αυτή δηλώνει τον τρόπο και την σημασία της συναντήσεως Θεού και ανθρώπου στην μικρή γωνιά του κόσμου που είναι η Παλαιστίνη, αλλά και γενικότερα, στην πορεία της ανθρώπινης ιστορίας μέσα στο χρόνο και πέρα από αυτόν. Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος αποτελεί την κορυφαία μορφή της Παλαιάς Διαθήκης. Είναι το λυχνάρι, αυτός που μαρτυρεί την επερχόμενη παρουσία του Θεού στον κόσμο. Αυτός που ανοίγει τον δρόμο, προπορεύεται πριν έρθει ο Κύριός μας
και κηρύττει ότι έφτασε η Βασιλεία των Ουρανών.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την συνειδητοποίηση του ερχομού της και της εισόδου σ’ αυτήν η μετάνοια. Μετάνοια σημαίνει αλλαγή νου, αλλαγή τρόπου ζωής. Να μην είναι ο άνθρωπος και η καθημερινότητά του η αρχή και το τέλος της υπάρξεώς μας, αλλά ο Θεός. Μετάνοια σημαίνει έμπρακτη στροφή στον συνάνθρωπο. Σημαίνει αγάπη προς αυτόν, διανομή των υπαρχόντων μας, τα οποία δεν μας ανήκουν, αλλά είναι τα δώρα του Θεού στον καθέναν, σημαίνει άρνηση της κακίας, της εμπαθείας και της συκοφαντίας προς τον πλησίον μας. Μετάνοια σημαίνει εξομολόγηση των αμαρτιών μας, ενώπιον του Θεού και ενώπιον των ανθρώπων, δηλαδή ενώπιον της Εκκλησίας. Μετάνοια σημαίνει βάπτισμα, λουτρό δηλαδή παλιγγενεσίας, κάθαρση ψυχής και σώματος και εσωτερική αφόρμηση για έναν καινούριο τρόπο, ήθος ζωής. Για να έρθει η μετάνοια απαραίτητος είναι ο τρόπος της ασκήσεως. Δεν μπορεί ο άνθρωπος να αλλάξει εσωτερικά όταν βρίσκεται παραδεδομένος στην τρυφηλότητα των απολαύσεων, όταν δεν αρκείται στα όσα έχει, αλλά διαρκώς επιζητεί περισσότερα, όταν παραδίδεται στην φιληδονία της τροφής, της σαρκολατρίας, της αδολεσχίας, δηλαδή της ατέρμονης φλυαρίας με τους άλλους, στην ασωτία. Χρειάζεται μόνωση και ησυχία. Χρειάζεται προσευχή και ταπείνωση. Χρειάζεται στροφή προς τον έσω εαυτό μας και υπέρβαση του παλαιού ανθρώπου, δηλαδή εκείνου που μας καλεί σε μια ζωή πτώσεως, αυτοθεοποιήσεως, κυριαρχίας του ατομισμού και του εγωισμού μας. Εκείνου που μας λέει ότι τα πάντα είναι δικαίωμά μας. Εκείνου που θεοποιεί τις ανάγκες μας και μας καθιστά υπόδουλους των παθών μας. Και η άσκηση απαιτεί απόφαση να ακολουθήσουμε τον λύχνο, δηλαδή τον λόγο του Θεού για να συναντήσουμε το Φως, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, τον ίδιο το Χριστό. Η άσκηση απαιτεί να συναισθανθούμε ότι είμαστε δούλοι Θεού, για να συναντήσουμε τον Δεσπότη Χριστό και να ελευθερωθούμε από την αμαρτία. Η συνάντηση του λύχνου με το Φως γίνεται στον Ιορδάνη ποταμό. Δεν γίνεται στην έρημο, στην ακοινωνησία, στην σιωπή. Γίνεται στον κόσμο τούτο, όπου ζούμε οι άνθρωποι, αλλά ταυτοχρόνως, γεννά και μία μεγάλη αλλαγή στον ίδιο τον κόσμο. Ο Ιορδάνης στρέφεται εις τα οπίσω, μας λέει η παράδοση της Εκκλησίας μας, μη αντέχοντας το πυρ της θεότητος κατερχόμενον σωματικώς. Ο Χριστός έρχεται με την Θεανθρώπινη φύση Του να συναντήσει τον άνθρωπο στα όρια και τα μέτρα του κόσμου και του ανθρώπου. Συγκαταβαίνει σ’ αυτό που μπορούμε να δούμε και να κατανοήσουμε, αλλάζει όμως την ίδια στιγμή τον ρουν των πραγμάτων. Ο κόσμος μας ανακαινίζεται, γίνεται Βασιλεία του Θεού. Οι φυσικοί νόμοι έχουν ισχύ, αλλά και δεν έχουν. Βλέπουμε την φύση του ύδατος, αλλά γευόμαστε τον αγιασμό. Το αγιασμένο νερό έχει τις ιδιότητες που έχει κάθε νερό, αλλά δεν είναι το ίδιο. Κρατιέται χρόνια φρέσκο, ευλογημένο, δίδει πνευματική δύναμη σε όποιον πιστεύει σ’ Εκείνον που το αγίασε. Το ίδιο και ο κόσμος. Είναι ο ίδιος που ήταν πριν, αλλά για όποιον πιστεύει είναι και πάλι αληθινός κόσμος, στολίδι, τόπος κατοικίας του Θεού, τόπος ασκήσεως των εντολών Του, τόπος σωτηρίας, αφορμή αιωνιότητος, Βασιλεία Θεού.
και κηρύττει ότι έφτασε η Βασιλεία των Ουρανών.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την συνειδητοποίηση του ερχομού της και της εισόδου σ’ αυτήν η μετάνοια. Μετάνοια σημαίνει αλλαγή νου, αλλαγή τρόπου ζωής. Να μην είναι ο άνθρωπος και η καθημερινότητά του η αρχή και το τέλος της υπάρξεώς μας, αλλά ο Θεός. Μετάνοια σημαίνει έμπρακτη στροφή στον συνάνθρωπο. Σημαίνει αγάπη προς αυτόν, διανομή των υπαρχόντων μας, τα οποία δεν μας ανήκουν, αλλά είναι τα δώρα του Θεού στον καθέναν, σημαίνει άρνηση της κακίας, της εμπαθείας και της συκοφαντίας προς τον πλησίον μας. Μετάνοια σημαίνει εξομολόγηση των αμαρτιών μας, ενώπιον του Θεού και ενώπιον των ανθρώπων, δηλαδή ενώπιον της Εκκλησίας. Μετάνοια σημαίνει βάπτισμα, λουτρό δηλαδή παλιγγενεσίας, κάθαρση ψυχής και σώματος και εσωτερική αφόρμηση για έναν καινούριο τρόπο, ήθος ζωής. Για να έρθει η μετάνοια απαραίτητος είναι ο τρόπος της ασκήσεως. Δεν μπορεί ο άνθρωπος να αλλάξει εσωτερικά όταν βρίσκεται παραδεδομένος στην τρυφηλότητα των απολαύσεων, όταν δεν αρκείται στα όσα έχει, αλλά διαρκώς επιζητεί περισσότερα, όταν παραδίδεται στην φιληδονία της τροφής, της σαρκολατρίας, της αδολεσχίας, δηλαδή της ατέρμονης φλυαρίας με τους άλλους, στην ασωτία. Χρειάζεται μόνωση και ησυχία. Χρειάζεται προσευχή και ταπείνωση. Χρειάζεται στροφή προς τον έσω εαυτό μας και υπέρβαση του παλαιού ανθρώπου, δηλαδή εκείνου που μας καλεί σε μια ζωή πτώσεως, αυτοθεοποιήσεως, κυριαρχίας του ατομισμού και του εγωισμού μας. Εκείνου που μας λέει ότι τα πάντα είναι δικαίωμά μας. Εκείνου που θεοποιεί τις ανάγκες μας και μας καθιστά υπόδουλους των παθών μας. Και η άσκηση απαιτεί απόφαση να ακολουθήσουμε τον λύχνο, δηλαδή τον λόγο του Θεού για να συναντήσουμε το Φως, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, τον ίδιο το Χριστό. Η άσκηση απαιτεί να συναισθανθούμε ότι είμαστε δούλοι Θεού, για να συναντήσουμε τον Δεσπότη Χριστό και να ελευθερωθούμε από την αμαρτία. Η συνάντηση του λύχνου με το Φως γίνεται στον Ιορδάνη ποταμό. Δεν γίνεται στην έρημο, στην ακοινωνησία, στην σιωπή. Γίνεται στον κόσμο τούτο, όπου ζούμε οι άνθρωποι, αλλά ταυτοχρόνως, γεννά και μία μεγάλη αλλαγή στον ίδιο τον κόσμο. Ο Ιορδάνης στρέφεται εις τα οπίσω, μας λέει η παράδοση της Εκκλησίας μας, μη αντέχοντας το πυρ της θεότητος κατερχόμενον σωματικώς. Ο Χριστός έρχεται με την Θεανθρώπινη φύση Του να συναντήσει τον άνθρωπο στα όρια και τα μέτρα του κόσμου και του ανθρώπου. Συγκαταβαίνει σ’ αυτό που μπορούμε να δούμε και να κατανοήσουμε, αλλάζει όμως την ίδια στιγμή τον ρουν των πραγμάτων. Ο κόσμος μας ανακαινίζεται, γίνεται Βασιλεία του Θεού. Οι φυσικοί νόμοι έχουν ισχύ, αλλά και δεν έχουν. Βλέπουμε την φύση του ύδατος, αλλά γευόμαστε τον αγιασμό. Το αγιασμένο νερό έχει τις ιδιότητες που έχει κάθε νερό, αλλά δεν είναι το ίδιο. Κρατιέται χρόνια φρέσκο, ευλογημένο, δίδει πνευματική δύναμη σε όποιον πιστεύει σ’ Εκείνον που το αγίασε. Το ίδιο και ο κόσμος. Είναι ο ίδιος που ήταν πριν, αλλά για όποιον πιστεύει είναι και πάλι αληθινός κόσμος, στολίδι, τόπος κατοικίας του Θεού, τόπος ασκήσεως των εντολών Του, τόπος σωτηρίας, αφορμή αιωνιότητος, Βασιλεία Θεού.
