Eἶμαι ἐπιστήμονας καί πιστός, καί δέν βρίσκω καμία σύγκρουση μεταξύ αὐτῶν τῶν δύο. Ὡς διευθυντής τοῦ Προγράμματος Ἀνθρώπινου Γονιδιώματος, ἔχω ἡγηθεῖ συνεργασίας ἐπιστημόνων γιά νά διαβάσουμε τά 3,1 δισεκατομμύρια γράμματα τοῦ ἀνθρώπινου γονιδιώματος, τοῦ βιβλίου ἐντολῶν τοῦ DNA μας.
Ὡς Χριστιανός βλέπω τό DNA, κέντρο πληροφοριῶν ὅλων τῶν ζώντων ὀργανισμῶν, σάν τη γλώσσα τοῦ Θεοῦ, καί τήν κομψότητα καί τήν πολυπλοκότητα τῶν ἴδιων τῶν σωμάτων μας καί τῆς
ὑπόλοιπης φύσης, ὡς ἀντανάκλαση τοῦ σχεδίου τοῦ Θεοῦ.
Ὡς μεταπτυχιακός φοιτητής στή φυσικοχημεία τή δεκαετία τοῦ 1970, ἤμουν ἄθεος, μή βρίσκοντας λόγο νά ὑποθέσω τήν ὕπαρξη ὁποιασδήποτε ἀλήθειας ἔξω ἀπό τά Μαθηματικά, τή Φυσική καί τή Χημεία. Στή συνέχεια, ὅμως, πῆγα στήν Ἰατρική Σχολή καί ἐκεῖ ἀντιμετώπισα θέματα ζωῆς καί θανάτου στό προσκέφαλο τῶν ἀσθενῶν μου. Κάποτε, μία ἀσθενής μου μέ ρώτησε «Ἐσεῖς σέ τί πιστεύετε, γιατρέ;». Αὐτό μέ προβλημάτισε καί ἄρχισα να ψάχνω γιά ἀπαντήσεις.
Ἀναγκάστηκα νά παραδεχτῶ ὅτι ἡ ἐπιστήμη, πού ἀγαποῦσα τόσο πολύ, ἦταν ἀνίκανη να ἀπαντήσει σέ ἐρωτήματα ὅπως: «Ποιό εἶναι το νόημα τῆς ζωῆς;» «Γιατί εἶμαι ἐδῶ;» «Γιατί τά μαθηματικά λειτουργοῦν, ἔτσι κι ἀλλιῶς;». «Ἄν τό Σύμπαν ἔχει ἀρχή, ποιός τό δημιούργησε;» «Γιατί οἱ φυσικές σταθερές στό Σύμπαν εἶναι τόσο λεπτά ρυθμισμένες, ὥστε νά ἐπιτρέπουν τή δυνατότητα τῶν σύνθετων μορφῶν ζωῆς;» «Γιατί οἱ ἄνθρωποι ἔχουν τήν αἴσθηση τῆς ἠθικῆς;» «Τί συμβαίνει ὅταν πεθαίνουμε;».
Εἶχα ὑποθέσει ὅτι ἡ πίστη βασίζεται μόνο σε συναισθηματικά καί παράλογα ἐπιχειρήματα, καί ἔμεινα ἔκπληκτος ὅταν ἀνακάλυψα, ὅτι μπορεῖ κάποιος να ἀναπτύξει πολύ ἰσχυρά ἐπιχειρήματα γιά τήν πιθανότητα ὕπαρξης τοῦ Θεοῦ πάνω σέ ἕνα ἀποκλειστικά λογικό ὑπόβαθρο. Ἡ ἀρχική ἀθεϊστική μου βεβαιότητα, πώς «ξέρω ὅτι δεν ὑπάρχει Θεός», ἀναδύθηκε τότε ὡς ἡ πιό ἀβάσιμη ἐκδοχή. Καθώς εὔστοχα ἔχει παρατηρήσει ὁ Ἄγγλος συγγραφέας G.K. Chesterton, «ὁ ἀθεϊσμός εἶναι τό πιό τολμηρό δόγμα, γιατί εἶναι ἡ ὑποστήριξη μιᾶς καθολικῆς ἄρνησης». Ἀλλά ἡ λογική ἀπό μόνη της δέν μπορεῖ να ἀποδείξει τήν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ. Ἡ Πίστη εἶναι λογική σύν ἀποκάλυψη, καί αὐτή ἡ ἀποκάλυψη ἀπαιτεῖ σκέψη τόσο μέ τό πνεῦμα ὅσο καί μέ το μυαλό. Πρέπει νά ἀκούσει κανείς τή μουσική, δέν φτάνει νά διαβάσει μόνο τίς νότες στό πεντάγραμμο. Τελικά, ἕνα ἅλμα πίστης εἶναι ἀπαραίτητο.
Γιά μένα, αὐτό τό ἅλμα ἦρθε στό 27ο ἔτος τῆς ἡλικίας μου, ὅταν ἡ ἀναζήτηση γιά νά μάθω περισσότερα γιά τον Θεό μέ ὁδήγησε στόν Ἰησοῦ Χριστό. Ἐδῶ παρουσιαζόταν ἕνα πρόσωπο μέ ἰσχυρότατες ἱστορικές μαρτυρίες γιά τήν ζωή του, τό ὁποῖο ἔκανε ἐκπληκτικές δηλώσεις σχετικά μέ την ἀγάπη πρός τόν πλησίον, οἱ δέ ἰσχυρισμοί του, ὅτι ἦταν γιός τοῦ Θεοῦ, ἀπαιτοῦσαν νά πάρω μία ἀπόφαση, γιά τό ἄν ἦταν πλανεμένος ἤ ἦταν ὄντως ὁ γιός τοῦ Θεοῦ. Μετά ἀπό ἀντίσταση σχεδόν δυό χρόνων, ἔγινα ἀκόλουθος τοῦ Ἰησοῦ.
Ὁρισμένοι μέ ρώτησαν. Δέν ἔχει ἐκραγεῖ το μυαλό σου; Μπορεῖς νά ἀναζητεῖς τό πῶς λειτουργεῖ ἡ ζωή, χρησιμοποιώντας τά ἐργαλεῖα τῆς γενετικῆς καί τῆς μοριακῆς βιολογίας, και συγχρόνως νά λατρεύεις ἕνα δημιουργό Θεό;
Δέν εἶναι ἡ ἐξέλιξη καί ἡ πίστη στό Θεό ἀσυμβίβαστες; Μπορεῖ ἕνας ἐπιστήμονας νά πιστεύει σέ θαύματα ὅπως ἡ ἀνάσταση;
Στήν πραγματικότητα, δέν βρίσκω καμία σύγκρουση σ᾽ αὐτά, καί τό ἴδιο συμβαίνει με τό 40% τῶν ἐνεργῶν ἐπιστημόνων πού δηλώνουν ὅτι εἶναι πιστοί. ... Ἀλλά γιατί δεν θά μποροῦσε ἡ ἐξέλιξη νά εἶναι τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιά τή δημιουργία; Εἶναι ἀλήθεια, ὅτι αὐτό εἶναι ἀσυμβίβαστο μέ μία κατά γράμμα ἑρμηνεία τῆς Γένεσης, ἀλλά ἀκόμη καί ὁ Ἱερός Αὐγουστίνος, δέν ἦταν σίγουρος γιά τήν ἀκριβή ἑρμηνεία τῆς καταπληκτικῆς αὐτῆς ἱστορίας τῆς δημιουργίας. Το νά προσκολληθεῖ κανείς σέ κατά γράμμα ἑρμηνεῖες... δέν εἶναι σοφό οὔτε ἀναγκαῖο...
Ὡς Χριστιανός βλέπω τό DNA, κέντρο πληροφοριῶν ὅλων τῶν ζώντων ὀργανισμῶν, σάν τη γλώσσα τοῦ Θεοῦ, καί τήν κομψότητα καί τήν πολυπλοκότητα τῶν ἴδιων τῶν σωμάτων μας καί τῆς
ὑπόλοιπης φύσης, ὡς ἀντανάκλαση τοῦ σχεδίου τοῦ Θεοῦ.
Ὡς μεταπτυχιακός φοιτητής στή φυσικοχημεία τή δεκαετία τοῦ 1970, ἤμουν ἄθεος, μή βρίσκοντας λόγο νά ὑποθέσω τήν ὕπαρξη ὁποιασδήποτε ἀλήθειας ἔξω ἀπό τά Μαθηματικά, τή Φυσική καί τή Χημεία. Στή συνέχεια, ὅμως, πῆγα στήν Ἰατρική Σχολή καί ἐκεῖ ἀντιμετώπισα θέματα ζωῆς καί θανάτου στό προσκέφαλο τῶν ἀσθενῶν μου. Κάποτε, μία ἀσθενής μου μέ ρώτησε «Ἐσεῖς σέ τί πιστεύετε, γιατρέ;». Αὐτό μέ προβλημάτισε καί ἄρχισα να ψάχνω γιά ἀπαντήσεις.
Ἀναγκάστηκα νά παραδεχτῶ ὅτι ἡ ἐπιστήμη, πού ἀγαποῦσα τόσο πολύ, ἦταν ἀνίκανη να ἀπαντήσει σέ ἐρωτήματα ὅπως: «Ποιό εἶναι το νόημα τῆς ζωῆς;» «Γιατί εἶμαι ἐδῶ;» «Γιατί τά μαθηματικά λειτουργοῦν, ἔτσι κι ἀλλιῶς;». «Ἄν τό Σύμπαν ἔχει ἀρχή, ποιός τό δημιούργησε;» «Γιατί οἱ φυσικές σταθερές στό Σύμπαν εἶναι τόσο λεπτά ρυθμισμένες, ὥστε νά ἐπιτρέπουν τή δυνατότητα τῶν σύνθετων μορφῶν ζωῆς;» «Γιατί οἱ ἄνθρωποι ἔχουν τήν αἴσθηση τῆς ἠθικῆς;» «Τί συμβαίνει ὅταν πεθαίνουμε;».
Εἶχα ὑποθέσει ὅτι ἡ πίστη βασίζεται μόνο σε συναισθηματικά καί παράλογα ἐπιχειρήματα, καί ἔμεινα ἔκπληκτος ὅταν ἀνακάλυψα, ὅτι μπορεῖ κάποιος να ἀναπτύξει πολύ ἰσχυρά ἐπιχειρήματα γιά τήν πιθανότητα ὕπαρξης τοῦ Θεοῦ πάνω σέ ἕνα ἀποκλειστικά λογικό ὑπόβαθρο. Ἡ ἀρχική ἀθεϊστική μου βεβαιότητα, πώς «ξέρω ὅτι δεν ὑπάρχει Θεός», ἀναδύθηκε τότε ὡς ἡ πιό ἀβάσιμη ἐκδοχή. Καθώς εὔστοχα ἔχει παρατηρήσει ὁ Ἄγγλος συγγραφέας G.K. Chesterton, «ὁ ἀθεϊσμός εἶναι τό πιό τολμηρό δόγμα, γιατί εἶναι ἡ ὑποστήριξη μιᾶς καθολικῆς ἄρνησης». Ἀλλά ἡ λογική ἀπό μόνη της δέν μπορεῖ να ἀποδείξει τήν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ. Ἡ Πίστη εἶναι λογική σύν ἀποκάλυψη, καί αὐτή ἡ ἀποκάλυψη ἀπαιτεῖ σκέψη τόσο μέ τό πνεῦμα ὅσο καί μέ το μυαλό. Πρέπει νά ἀκούσει κανείς τή μουσική, δέν φτάνει νά διαβάσει μόνο τίς νότες στό πεντάγραμμο. Τελικά, ἕνα ἅλμα πίστης εἶναι ἀπαραίτητο.
Γιά μένα, αὐτό τό ἅλμα ἦρθε στό 27ο ἔτος τῆς ἡλικίας μου, ὅταν ἡ ἀναζήτηση γιά νά μάθω περισσότερα γιά τον Θεό μέ ὁδήγησε στόν Ἰησοῦ Χριστό. Ἐδῶ παρουσιαζόταν ἕνα πρόσωπο μέ ἰσχυρότατες ἱστορικές μαρτυρίες γιά τήν ζωή του, τό ὁποῖο ἔκανε ἐκπληκτικές δηλώσεις σχετικά μέ την ἀγάπη πρός τόν πλησίον, οἱ δέ ἰσχυρισμοί του, ὅτι ἦταν γιός τοῦ Θεοῦ, ἀπαιτοῦσαν νά πάρω μία ἀπόφαση, γιά τό ἄν ἦταν πλανεμένος ἤ ἦταν ὄντως ὁ γιός τοῦ Θεοῦ. Μετά ἀπό ἀντίσταση σχεδόν δυό χρόνων, ἔγινα ἀκόλουθος τοῦ Ἰησοῦ.
Ὁρισμένοι μέ ρώτησαν. Δέν ἔχει ἐκραγεῖ το μυαλό σου; Μπορεῖς νά ἀναζητεῖς τό πῶς λειτουργεῖ ἡ ζωή, χρησιμοποιώντας τά ἐργαλεῖα τῆς γενετικῆς καί τῆς μοριακῆς βιολογίας, και συγχρόνως νά λατρεύεις ἕνα δημιουργό Θεό;
Δέν εἶναι ἡ ἐξέλιξη καί ἡ πίστη στό Θεό ἀσυμβίβαστες; Μπορεῖ ἕνας ἐπιστήμονας νά πιστεύει σέ θαύματα ὅπως ἡ ἀνάσταση;
Στήν πραγματικότητα, δέν βρίσκω καμία σύγκρουση σ᾽ αὐτά, καί τό ἴδιο συμβαίνει με τό 40% τῶν ἐνεργῶν ἐπιστημόνων πού δηλώνουν ὅτι εἶναι πιστοί. ... Ἀλλά γιατί δεν θά μποροῦσε ἡ ἐξέλιξη νά εἶναι τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιά τή δημιουργία; Εἶναι ἀλήθεια, ὅτι αὐτό εἶναι ἀσυμβίβαστο μέ μία κατά γράμμα ἑρμηνεία τῆς Γένεσης, ἀλλά ἀκόμη καί ὁ Ἱερός Αὐγουστίνος, δέν ἦταν σίγουρος γιά τήν ἀκριβή ἑρμηνεία τῆς καταπληκτικῆς αὐτῆς ἱστορίας τῆς δημιουργίας. Το νά προσκολληθεῖ κανείς σέ κατά γράμμα ἑρμηνεῖες... δέν εἶναι σοφό οὔτε ἀναγκαῖο...
Δήλωση του FRANCIS COLLINS, διευθυντού του προγράμματος ανθρωπίνου γονιδιώματος στο CNN
Βασ. Πετρουλέας, Δρ. Φυσικός, Ε.ΚΕ.Φ.Ε. «Δημόκριτος»
Περιοδικό «Η Δράσις μας», Τεύχος 487, Μάρτιος 2011
Βασ. Πετρουλέας, Δρ. Φυσικός, Ε.ΚΕ.Φ.Ε. «Δημόκριτος»
Περιοδικό «Η Δράσις μας», Τεύχος 487, Μάρτιος 2011