Σελίδες

Σάββατο 23 Μαρτίου 2013

Ορθοδοξία! Α΄ Κυριακή των Νηστειών

Ὁ θησαυρὸς
Η  σημερινὴ Κυριακή, ἀγαπητοί μου, πρώτη Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, ὀνομάζεται Κυρι­ακὴ τῆς Ὀρ­θοδοξί­ας. 
Τὴν ἡμέρα αὐτὴ ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, ἡ μία καὶ μόνη ἀληθινὴ Ἐκ­κλη­σία τοῦ Χριστοῦ ἐπὶ τῆς γῆς, πανηγυρίζει τὴ νίκη καὶ τὸ θρίαμβό της κατὰ τῶν αἱρέσεων.
Ἀφ᾽ ὅ­του συνῆλθε ἡ Ἑβδόμη (Ζ΄) Οἰκουμενι­κὴ Σύν­οδος τὸ 787 μ.Χ. στὴ Νίκαια καὶ κατε­δίκασε τοὺς εἰκονομάχους, ἔγινε ἡ ἀναστήλω­σις καὶ ἐπαναφορὰ τῶν ἁγίων εἰκόνων στὴ λατρεία καὶ
καθιερώθηκε νὰ τελῆται λαμ­­πρὴ πανήγυρις. 
Ἐ­τελεῖτο στὰ χρόνια τοῦ Βυζαντίου καὶ ἐξακολουθεῖ νὰ τελῆται μέχρι σήμερα σὲ πολλὰ μέρη τῆς Ὀρ­θοδο­ξίας, παντοῦ ὅπου ἡ φλόγα τῆς νικηφόρου πίστεως διατηρεῖται ἀκμαία στὶς ψυχὲς τῶν πιστῶν.
Μετὰ τὴ δοξολογία τῆς ἡμέρας, στὸ τέλος τοῦ ὄρθρου, ὅλος ὁ κλῆρος καὶ ὁ πιστὸς λα­ὸς κάνουν ἱερὰ λιτανεία μὲ στάσεις σὲ τέσσερα ση­­μεῖα καὶ δεήσεις γύρω ἀπὸ τὸ ναό. Βγαίνουν ἀπὸ τὴν ἐκκλησία ἐν πομ­πῇ, ὑψώνουν τὸν τίμιο σταυρὸ ὁ ὁποῖος προ­­πορεύεται, κρατοῦν στὰ χέρια τὶς ἱερὲς εἰκόνες καὶ ψάλλουν τὸ ἀπολυτίκιο τῆς ἡμέρας·
«Τὴν ἄχραντον εἰκόνα σου προσκυνοῦμεν, Ἀγαθέ, αἰτούμενοι συγχώρησιν τῶν πταισμάτων ἡμῶν, Χριστὲ ὁ Θεός· βουλήσει γὰρ ηὐ­δό­κησας σαρκὶ ἀνελθεῖν ἐν τῷ σταυρῷ, ἵνα ῥύ­σῃ οὓς ἔπλασας ἐκ τῆς δουλείας τοῦ ἐ­χθροῦ· ὅθεν εὐχαρίστως βοῶ­μέν σοι· Χαρᾶς ἐπλήρωσας τὰ πάντα, ὁ Σωτὴρ ἡμῶν, παραγενόμενος εἰς τὸ σῶ­σαι τὸν κόσμον».
Στὸ τέλος τῆς λιτανείας μνημονεύ­ονται τὰ ὀ­νόματα καὶ μακαρίζονται οἱ ψυχὲς ὅλων ἐκείνων τῶν ὁ­μολογητῶν καὶ ἡ­ρώων τῆς πίστεως, οἱ ὁποῖοι μὲ σύνθημα τὸ «Ὀρθοδοξία ἢ θάνατος» ἀγωνίσθηκαν διὰ μέσου τῶν αἰ­ώνων ἐ­πάνω στὶς ἐπάλξεις τῆς Ἐκκλησίας μὲ σκοπὸ νὰ κρατήσουν ἀκεραία καὶ ἀνόθευτη τὴν πίστι, καὶ ἀναθεματίζονται οἱ ἀμετανόητοι αἱρετικοί, ποὺ κήρυξαν πλανεμένες διδασκαλίες. 
Αὐτὰ περιλαμβάνονται στὸ «Συνοδι­κὸν τῆς ἁγίας καὶ οἰκουμενικῆς Ζ΄ Συνόδου ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας», ποὺ βρίσκεται στὸ βιβλίο τοῦ Τριῳδίου καὶ θὰ ἦταν εὐχῆς ἔργον νὰ διαβάζεται στοὺς ναούς μας, ὅπως παλαιότερα, πρὸς ἐνίσχυσιν τῆς πίστεως.
Τὴν ἡμέρα αὐτὴ τελεῖται τὸ ἱερὸ μνημόσυ­νο τῶν ἀναριθμήτων ἐκείνων ἡρώων τῆς Ὀρ­θο­­δόξου πίστεως, οἱ ὁποῖοι τώρα ἀποτελοῦν φωτεινὸ νέφος ποὺ λάμπει σὰν οὐράνιο σέλας σὲ ὅλη τὴν οἰκουμένη. 
Μερικοὶ ἀπὸ αὐ­τοὺς εἶνε ἰδιαιτέρως γνωστοί, διότι σὲ κρίσιμες στι­γμὲς τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας στά­θηκαν μονομάχοι τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ ὀρθοπραξίας· ὁ Μέγας Ἀθανάσιος κατὰ τῶν ἀρειανῶν, ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος κατὰ τῶν ἠθικῶν παρεκτροπῶν, ὁ ἅγιος Κύριλλος κατὰ τῶν νεστοριανῶν, καὶ σὲ μεταγενέστερα χρόνια οἱ ἅ­γιοι Μέγας Φώτιος κατὰ τῶν λατίνων, Γρηγόριος Παλαμᾶς κατὰ τῶν βαρλααμι­τῶν καὶ Μᾶρ­κος ὁ Εὐγενικὸς κα­τὰ τοῦ πάπα. Αὐτοὺς τοὺς ἁγίους πατέρας ἀ­νευ­φημοῦμε λέγοντας·
«Τῶν τῆς Ὀρθοδοξίας προμάχων, εὐσε­βῶν βασιλέων, ἁγιωτάτων πατριαρχῶν, ἀρ­χιερέων, διδασκάλων, μαρτύρων, ὁμολογη­τῶν, αἰωνία ἡ μνήμη».
Χάρις στοὺς ἀκούραστους καὶ ἀκατάβλητους κόπους καὶ τὶς μαρτυρικὲς θυσί­ες τῶν ἀειμνή­στων ἐκείνων ἀν­δρῶν ἔχουμε ἐμεῖς σήμερα τὸν ἀνεκτίμητο θησαυρὸ ποὺ λέγεται ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ. Πρὸς αὐτοὺς ἂς ἀτενίζουμε, ὥσ­τε νὰ συ­νεχίσουν νὰ μᾶς ἐμπνέουν τὸ φρόνημα καὶ οἱ ἀ­γῶνες τους, γιὰ νὰ μείνουμε κ᾽ ἐμεῖς ἀνυποχώρητοι στὶς ἠθικὲς ἀρχὲς τῆς ἁγίας ζωῆς τους καὶ στὴν ἀκρίβεια τῆς πίστεώς τους. Δι­ότι αὐτὸ εἶνε Ὀρθοδοξία, καὶ αὐτοὶ εἶνε οἱ διδάσκαλοι καὶ ὁδηγοί μας σ᾽ αὐτήν.
Γι᾽ αὐτὴ τὴν Ὀρθοδοξία καυχώμεθα ἐν Κυρίῳ οἱ Χριστιανοὶ Ἕλληνες. Εἶνε ὁ πολύτιμος μαργαρίτης μας, ἡ ἀνεκτίμητη παρακαταθήκη μας, καὶ καλούμεθα νὰ τὴ φυλάξουμε, γιὰ νὰ μείνῃ αὐτὴ τὸ ἰδανικὸ τῆς πατρίδος μας.
Ἀλλὰ τί εἶνε αὐτὴ ἡ Ὀρθοδοξία, ὑπὲρ τῆς ὁ­ποίας ἔχυσε ποταμοὺς αἱμάτων τὸ γένος τῶν Ἑλλήνων; Ἰδοὺ ἐρώτημα, ἰδοὺ ζήτημα ποὺ ἀ­ξίζει ν᾽ ἀπασχολήσῃ κάθε Ἕλληνα. Διότι ἡ Ὀρ­θοδοξία δὲν εἶνε κάτι ἀδιάφορο γιὰ τὴν Ἑλλά­δα, δὲν εἶνε μιὰ παρωνυχίδα· ἀποτελεῖ τὸ πολύτιμο διαμάντι τῆς χώρας αὐτῆς.

* * *

Ὀρθοδοξία! Ποιός ἐκκλησιαστικὸς ῥήτωρ θὰ μποροῦσε νὰ ἐκφωνήσῃ τὸν πανηγυρικό της ἐπαξίως; Θά ᾽πρεπε ν᾽ ἀναστηθοῦν σήμερα ἀπὸ τοὺς τάφους τους ὁ Μέγας Ἀθανάσι­ος, ὁ ἱερὸς Φώτιος καὶ ὁ Μᾶρκος ὁ Εὐγενικός, γιὰ νὰ σαλπίσουν μὲ τὶς ἠχηρὲς σάλπιγγές τους πρὸς ὅλο τὸ Ὀρθόδοξο ποίμνιο τὸ «Φύλακες, γρηγορεῖτε!», νὰ ἀφυπνίσουν στὰ στήθη καὶ τῶν πλέον ἀδιαφόρων ση­μερινῶν ὀρθοδόξων Ἑλλήνων τὴν κοιμωμένη συνείδησι τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὦ μακάρια πνεύματα, πόσο βαθειὰ εἴχατε στὶς καρδιές σας τὸ βίωμα τῆς Ὀρθοδοξίας!
Αὐτὸ τὸ βίωμα, ἡ καρδιὰ τῆς Ὀρθοδοξίας, βρίσκεται σ᾽ ἐκεῖνο ποὺ φωνάζει ὁ ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν καὶ κῆρυξ τοῦ χριστιανισμοῦ, ὁ ἀπόστολος Παῦλος· «Ἀδελφοί, στήκετε, καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις ἃς ἐδιδάχθητε εἴτε διὰ λόγου εἴτε δι᾽ ἐπιστολῆς ἡμῶν» (Β΄ Θεσ. 2,15).
Σύμφωνα μὲ τὸ κήρυγμα τῶν ἀποστόλων ὁ χριστιανισμὸς δὲν εἶνε μιὰ ἐφεύρεσι ἀνθρωπίνης διανοίας, ἡ ὁποία μπορεῖ νὰ τροποποι­ῆται καὶ ν᾽ ἀλλάζῃ κάθε εἰκοσιτετράωρο. Δὲν εἶνε μιὰ φιλοσοφία, ἀπὸ ᾽κεῖνες ποὺ λάμ­πουν στὸν οὐρανὸ τῆς διανοήσεως σὰν φωτεινὰ με­τέωρα σκέψεως κ᾽ ἔπειτα σβήνουν κ᾽ ἐξαφανίζονται στὸ ἔρεβος. 
Ὁ χριστιανισμὸς εἶνε κά­τι ἀπείρως περισσότερο, κάτι τελείως διαφορετικό. Εἶνε δύναμις ὑπερφυσική. Εἶνε ἀποκάλυψις ἑνὸς ὁλοκλήρου κόσμου ἀληθει­ῶν, στὶς ὁποῖες δὲν μποροῦσε νὰ ἀνέλθῃ μόνο του τὸ ἀνθρώπινο πνεῦμα μὲ τὰ φτερὰ τῆς διανοήσεως.
Ὅταν ὁ ἀπόστολος Πέτρος, ἔκθαμβος ἐμ­πρὸς στὸ μεγαλεῖο ποὺ ἔλαμπε ἀπ᾽ ὅλες τὶς πλευρὲς τῆς ζωῆς τοῦ θείου Διδασκάλου, ἔ­κανε τὴν ὁμολογία «Σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος», ὁ Θεάνθρωπος εἶπε· «Μάκαριος εἶ, Σίμων Βαριωνᾶ, ὅτι σὰρξ καὶ αἷ­μα οὐ ἀπεκάλυψέ σοι, ἀλλ᾽ ὁ πατήρ μου ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθ. 16,16-17). Δηλαδή· Πέτρε, σὲ μακαρίζω, διότι αὐτὸ ποὺ ὁμολογεῖς, ὅτι ἐγὼ εἶ­μαι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος, δὲν εἶνε κάτι ποὺ σὲ δίδαξαν ἄνθρωποι, δὲν εἶνε καρπὸς μελέτης καὶ φιλοσοφικῆς σκέψεως· εἶνε ἀποκάλυψις, ἄνωθεν φωτισμός, ποὺ σὲ κάνει νὰ βλέπῃς ὅ,τι δὲν μποροῦν νὰ δοῦν ὅλοι οἱ φιλόσοφοι τοῦ κόσμου. Κράτα λοιπὸν καλὰ τὴν ὁμολογία σου, τὴν πίστι ὅτι ἐγὼ εἶμαι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. 
Αὐτὴ ἡ πίστις θὰ γίνῃ ὁ βράχος ὁ ἀ­σάλευτος, ἐπάνω στὸν ὁποῖο θὰ οἰκοδομήσω τὴν Ἐκκλησία μου, καὶ ἡ Ἐκκλησία μου, ἡ ὁ­ποία στηρίζεται ἐπάνω σ᾽ αὐτὴ τὴν ἀλήθεια, θὰ μείνῃ ἀσάλευτη. Αὐτὴ ἡ Ἐκκλησία θὰ πολεμηθῇ μὲ λύσσα ἀφάνταστη, ἀλλὰ ὅλες αἱ σκοτεινὲς δυνάμεις, ποὺ θὰ ἐκβράσῃ ὁ ᾅδης γιὰ νὰ τὴ διαλύσουν, θὰ συντριβοῦν σὰν ἀφρισμένα κύματα ἐπάνω στὸ βράχο αὐτόν. Θὰ διαλυθοῦν οἱ ἀφροὶ τοῦ μίσους, θὰ κονιορτοποιηθοῦν τὰ ὅπλα τῶν ἐχθρῶν, καὶ ἡ Ἐκκλησία ἡ Ὀρθόδοξος, ἡ ὁποία θὰ κρατῇ τὴν ὀρθὴ πίστι γιὰ τὸ πρόσωπό μου, θὰ ὑψώσῃ νικηφόρως τὴ σημαία της στὰ πέρατα τοῦ κόσμου. «Πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» (ἔ.ἀ. 16,18).

* * *

Καὶ ἡ ἱστορία εἴκοσι αἰώνων, ποὺ διέρρευσαν ἀπὸ τότε, ἐπαληθεύει, ἀγαπητοί μου, τὴ μεγάλη αὐτὴ προφητεία τοῦ Κυρίου. Πολέμιοι τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως παρουσιάστηκαν πολλοί, ἀναρίθμητοι, οἱ ὁποῖοι, παρ᾽ ὅλα τὰ ποι­κίλα μέσα ποὺ χρησιμοποίησαν, ἕναν ἀντικειμε­νικὸ σκοπὸ εἶχαν ὅλοι ἀπὸ κοινοῦ, τὴν ὁλοκληρωτικὴ διάλυσί της. Μὲ φωτιὰ καὶ σίδερο, μὲ φρικτὰ καὶ ἀπερίγραπτα μαρτύρια, προσπάθησαν νὰ ἐξαλείψουν τὴν πίστι τρομοκρατών­τας καὶ ἐξοντώνοντας μαζικὰ τοὺς φορεῖς αὐ­τῆς τῆς πίστεως. Ἀλλὰ δὲν κατώρθωσαν τίπο­τα. Ὅπου ἔπεφτε ἕνας, ἐκεῖ 10, 100, 200 σηκώ­νονταν γιὰ νὰ τὴν ὑπερασπίσουν.
Ἡ Ὀρ­θοδοξία ἔρριχνε καθημερινῶς τὶς ῥίζες της σ᾽ Ἀνατολὴ καὶ Δύσι. Ὑψωνόταν σὰν δέντρο πανέμορφο καὶ καρποφόρο, καὶ κάτω ἀπ᾽ τὴ σκιά του μυριάδες ψυχὲς μ᾽ ἕνα στόμα καὶ μιὰ καρδιὰ ὑμνοῦσαν καὶ δοξολογοῦσαν τὸν ἐν Τριάδι Θεόν. Καὶ ὁ χριστιανισμὸς παρουσι­αζόταν ἀδιάσπαστος, ἑνωμένος μέσα στοὺς κόλπους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία σὰν μάνα φιλόστοργη εἶχε συγκεντρώσει κάτω ἀπ᾽ τὰ φτερά της ὅλα τὰ παιδιά της.
Γιὰ τὴν ἔνδοξη αὐτὴ Ἐκκλησία μποροῦσε ὁ ποιητὴς νὰ πῇ· «Ἆρον κύκλῳ τοὺς ὀφθαλμούς σου, Σιών, καὶ ἴδε· ἰδοὺ γὰρ ἥ­κασί σοι θεοφεγγεῖς ὡς φωστῆρες ἐκ δυσμῶν καὶ βορρᾶ καὶ θαλάσσης καὶ ἑῴας τὰ τέκνα σου, ἐν σοὶ εὐ­λογοῦντα Χριστὸν εἰς τοὺς αἰῶνας» (καν. Πάσχ. ᾠδ. η΄).