«Τέκνο, αφέωνταί σοι αι άμαρτίαι σου» (Μαρκ. 2,6)
Το υλικό και πνευματικό σύμπαν είναι, αγαπητοί μου, υπό τάς διαταγές του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Ό Κύριος κάνει πολλά και αναρίθμητα θαύματα. Μετράς τα άστρα του ουρανού; Αδύνατον, είναι αμέτρητα. Έτσι και τα θαύματα, πού έκανε, κάνει και θα κάνη μέχρι της συντέλειας των αιώνων ό Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, είναι αναρίθμητα. Ένα από τα πολλά θαύματα του είναι κι αυτό πού ακούσαμε προ ολίγου.
Μας μιλάει για κάποιον άνθρωπο πού ζούσε στην εποχή του Χριστού. Γεννήθηκε υγιής, άλλα ξαφνικά αρρώστησε. Τα χέρια του άρχισαν να ναρκώνονται, αυτή ή νάρκωση απλώθηκε σε όλο το σώμα, και ό άνθρωπος έγινε πλέον παράλυτος. Ήταν διαρκώς πάνω στο κρεβάτι. Έτσι περνούσε τις μέρες του.
Αλλά ξαφνικά μια μεγάλη ελπίδα έλαμψε μεσ στην καρδιά του. Άκουσε το γλυκύτερο όνομα. Δεν υπάρχει υπό τον ουρανόν άλλο όνομα γλυκύτερο από το όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Άκουσε, ότι ό Χριστός θεραπεύει τους αρρώστους, και αμέσως του γεννήθηκε ή επιθυμία να τον συνάντηση. Άλλα πώς να πάει κοντά του, με τι πόδια;
Το είπε σε κάτι σπλαχνικούς ανθρώπους, κ' εκείνοι τον σήκωσαν με το κρεβάτι, σα να ήταν νεκρός, νεκρός άταφος, και ξεκίνησαν. Άλλ' όταν έφτασαν εκεί πού ήταν ό Χριστός, συνάντησαν πάρα πολύ κόσμο• μήλο να έριχνες, δεν θα 'πεφτε κάτω στη γη. Άλλα οι τέσσερις εκείνοι άνθρωποι δεν απογοητεύθηκαν. Όταν είδαν ότι κανείς δεν τους ανοίγει δρόμο να περάσουν, έκαναν κάτι πού δείχνει τη βαθιά τους πίστη. Ανέβηκαν με το κρεβάτι πάνω στη στέγη, αφαίρεσαν τα κεραμίδια, άνοιξαν μια μεγάλη τρύπα, και από 'κει, με σχοινιά, κατέβασαν τον παράλυτο μπροστά στο Χριστό. Ό Χριστός όμως δεν τον έκανε αμέσως καλά. Του είπε προηγουμένως• «Τέκνον, άφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου» (Μάρκ. 2,6).
Γιατί το είπε αυτό ό Χριστός; Διότι θέλει, αγαπητοί μου, να μας διδάξει, ότι όλα τα κακά πού υπάρχουν στον κόσμο προέρχονται από την αμαρτία. Προτού ν' αμαρτήσει ό άνθρωπος ήταν ευτυχισμένος. Μετά την αμαρτία μπήκε στη ζωή του ή ασθένεια και ό θάνατος. Κι όσο προχωρούν οι αιώνες και αυξάνει ή αμαρτία, ενώ ή επιστήμη προοδεύει, τόσο περισσότερο αυξάνουν οι αρρώστιες, οι γιατροί και τα φάρμακα. Στην εποχή μας λόγου χάριν φοβερά ασθένεια είναι ό καρκίνος, πού δέ' μπόρεσε ακόμη κανένας γιατρός να τη θεραπεύσει. Άλλη ασθένεια το έιτζ, θερίζει τον κόσμο εξ αιτίας της διαφθοράς και ακολασίας. Για αυτό ψάλλει ή Εκκλησία μας• «Από των πολλών μου αμαρτιών ασθενεί το σώμα ασθενεί μου και ή ψυχή» (Παρακλ. κανών).
Και ό παράλυτος λοιπόν αυτός ήταν ασθενής στην ψυχή πρώτα, είχε άρρωστη ψυχή, διότι είχε διαπράξει αμαρτήματα, και ως τιμωρία των αμαρτιών ήρθε ή παράλυση. Γι` αυτό ό Κύριος πρώτα του συγχώρησε τις αμαρτίες.
Τ άκουσαν οι γραμματείς και οι φαρισαίοι και σκανδαλίστηκαν. Ποιος είν' αυτός, είπαν, πού έχει εξουσία να συγχωρεί αμαρτίες;
Όλοι, αγαπητοί μου, αμαρτάνουμε. Αμαρτάνουν τα παιδιά, αμαρτάνουν και οι ασπρομάλληδες γέροντες• αμαρτάνουν άντρες και γυναίκες, αμαρτάνουν επιστήμονες και αγράμματοι, αμαρτάνουν πλούσιοι και φτωχοί, άρχοντες και αρχόμενοι• αμαρτάνει ό λαός μας, άλλ' αμαρτάνουμε κ' εμείς οι ποιμένες. Δεν είναι μόνο ό παράλυτος αυτός πού ασθένησε εξ αιτίας των αμαρτιών του' όλοι μας, μικροί και μεγάλοι, αμαρτάνουμε. Για αυτό μια ευχή της Εκκλησίας μας λέει, ότι κανείς δεν είναι καθαρός και άξιος να πλησίαση τα ιερά μυστήρια. Κ' εμείς εδώ θα περιοριστούμε σε ένα μόνο δίδαγμα.
Γνωρίζω τον εαυτό μου, Για αυτό πάντοτε ζητώ συγγνώμη από το λαό μου• αλλά και ό λαός πρέπει να ζήτα συγγνώμη από το Θεό δια των ποιμένων του για τις εκτροπές του από τις Θείες εντολές. Έχουμε λοιπόν ανάγκη συγχωρήσεως από το Χριστό.
Θα πείτε• Αν ό Χριστός ήταν στη γη, θα πηγαίναμε κοντά του και θα πέφταμε στα πόδια του και θα ζητούσαμε τη συγχώρηση του.
Ναι, ό Χριστός είναι στους ουρανούς• αλλά είναι κ' εδώ στη γη. Που; Στην Εκκλησία του. Όταν μπαίνεις με προσοχή στο ναό κι ακούς τα ωραία τροπάρια πού ψάλλουν οι ψάλτες, το κήρυγμα του ευαγγελίου, κ' εξομολογείσαι και κοινωνείς, τότε εκεί είναι ό Χριστός. Διότι ό Χριστός άφησε συνεχιστές του έργου του στη γη, κι αυτοί είναι οι κληρικοί της Εκκλησίας. Σ' αυτούς έδωσε εξουσία να συγχωρούν αμαρτίες. Το είπε ό ίδιος• «Λάβετε Πνεύμα άγιον αν τίνων άφήτε τάς αμαρτίας, άφίενται αυτοίς, αν τίνων κρατήτε, κεκράτηνται» (Ίωάν. 20,22-23).
Ό Ιερεύς —ας είναι ό πιο φτωχός του κόσμου—, μόλις φορέση το πετραχήλι γίνεται ανώτερος κι άπ' τους αγγέλους. είναι πλέον όχι απλώς άνθρωπος, αλλά στη θέση του ίδιου του Χριστού. Λέει ό άγιος Κοσμάς ό Αιτωλός• —Συναντάς στο δρόμο δύο πρόσωπα, έναν άγγελο και έναν ιερέα• ποιόν θα προσκύνησης πρώτα; Του απαντούν —Τον άγγελο. — Όχι, λέει ό άγιος• θα προσκύνησης πρώτα τον παπά, διότι έχει εξουσία πού δεν έχουν όχι βασιλείς και άρχοντες, άλλ' ούτε και οι άγγελοι ακόμα. Σε κανέναν άγγελο δεν είπε ό Χριστός να συγχωρεί αμαρτίες. Μόνο ό ιερεύς συγχωρεί. Όπως λοιπόν θα τρέχαμε στο Χριστό για να λάθουμε συγχώρηση των αμαρτιών μας, έτσι ας τρέξουμε στην Εκκλησία.
Είναι λοιπόν μεγάλο το μυστήριο της Ιεράς εξομολογήσεως. Κ' εμείς, πού είμαστε αμαρτωλοί σαν τον παράλυτο, μπορούμε να ακούσουμε το «Τέκνον, άφέωνταί σοι αι άμαρτίαι σου». Θα μας δικάσει ό Θεός όχι γιατί αμαρτάνουμε, αλλά γιατί δεν μετανοούμε. Το να αμαρτάνουμε είναι ανθρώπινο, αλλά το να μένουμε στην αμαρτία αμετανόητοι είναι σατανικό. Διότι ό σατανάς μόνο μένει αμετανόητος.
Προς την μετάνοια λοιπόν ας στρέψουμε την προσοχή μας, τώρα μάλιστα πού είναι περίοδος Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Να συγχωρηθούμε κλήρος και λαός, και όλοι μαζί να άγωνιζώμεθα να μη προσκρούσουμε στο θέλημα του Θεού.
Δυστυχώς όμως οί πολλοί δεν ακούνε. Οι πνευματικοί περιμένουν να δεχθούν τις ψυχές στην εξομολόγηση, αλλά λίγοι προσέρχονται. Πηγαίνουν μόνο μερικές γυναίκες και λίγα παιδιά. Οί άντρες που είναι; Σπάνια εμφανίζονται μερικοί. Αυτό δυστυχώς συμβαίνει παντού. Στους πεντακόσιους άντρες είναι ζήτημα αν εξομολογούνται δεκαπέντε. Οί άλλοι δεν εξομολογούνται καθόλου.
Γι' αυτό σήμερα σας κηρύττω μετάνοια. Και σας προειδοποιώ• δεν μπορεί κανείς να κοινωνήσει, αν δεν έχη εξομολογηθεί.
Ή εξομολόγηση, λέει ή Εκκλησία μας, είναι δεύτερο βάπτισμα. Εάν δεν αμαρτάνανε, θα έφτανε το πρώτο βάπτισμα. Άλλ' αφού αμαρτάνουμε, έχουμε ανάγκη συγχωρήσεως, ή οποία δίδεται από το Χριστό μέσω του πνευματικού πατρός.
Λέει ένας αμαρτωλός, πού εξομολογήθηκε με ειλικρίνεια- «Όταν εξομολογήθηκα, παράδεισος φύτρωσε στην καρδιά μου» (Ντοστογιέφσκι). Αν σήμερα οί άνθρωποι είναι λυπημένοι, μελαγχολικοί, έχουν άγχος και αυτοκτονούν, αυτά οφείλονται στο ότι δεν εξομολογούνται, για να συγχωρηθούν τ' αμαρτήματα τους, πού είναι σοβαρά και μεγάλα, και μέσα τους ακούνε τη φοβερή φωνή της συνειδήσεως να τους ελέγχει.
Παρακαλώ όλους, άντρες γυναίκες και παιδιά, να πάτε όλοι στον πνευματικό. Και θα χαρώ πολύ εάν μάθω ότι εφαρμόσετε τα λόγια αυτά και εξομολογηθήκατε.
συγχώρηση, λοιπόν, μας φωνάζει το σημερινό ευαγγέλιο. Πόσο λυπάμαι όταν δεν βλέπω πνεύμα συνδιαλλαγής! Δεν είναι πολύς καιρός πού ήρθε και με βρήκε μια νύφη με την πεθερά της. Είχαν διαφορές. Σπάνιο πράγμα να βρεις πεθερά και νύφη αγαπημένες. Προσπάθησα πολύ. Ή πεθερά αλύγιστη. Ή νύφη ταπεινή• γονάτισε στα πόδια της, της φίλησε το χέρι και είπε• —Συχώρεσέ με, μάνα. Εκείνη τίποτα. Αναγκάστηκα να της μιλήσω αυστηρά. Της είπα' Είσαι κολασμένη πού δεν συγχωρείς• χωρίς συγχώρηση κανείς δέ' μπαίνει στον παράδεισο. "Αν αφαιρέσουμε τη συγχώρηση, το μυστήριο της ιεράς εξομολογήσεως, κανείς δεν μπορεί να δη τον ουρανό.
Το ίδιο λέω και εδώ. Χριστιανός πού δεν εξομολογείται είναι όπως ό άβάπτιστος. Το ξανάλεω• Χωρίς εξομολόγηση δέ θα δούμε πρόσωπο Θεού.
Επίσκοπος Αυγουστίνος
ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΜΕΝΗ ΟΜΙΛΙΑ Η ΟΠΟΙΑ ΕΓΙΝΕ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΝΑΟΥΜ ΑΡΜΕΝΟΧΩΡΙΟΥ – ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΤΗΝ 22-03-1992. ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑ ΣΥΝΤΜΗΣΗ 27-03-2005