 |
| Αγία Τριάδα, Παλιό Χωριό Σαντορίνης |
ΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΟΥΜΕ, αγαπητοί μου, το Θεό, που μας αξίωσε να φθάσουμε πάλι στην Κυριακή αυτή. Μπορεί και να μη φθάναμε, λόγω των τόσων αμαρτιών μας.
Η Εκκλησία, αδελφοί μου, εκτός των άλλων, είναι και σχολείο, το σχολείο του Χριστού. Αυτό δείχνουν και τα δύο αναγνώσματα, οι περικοπές αποστόλου και ευαγγελίου, που διαβάζονται από την Καινή Διαθήκη κάθε φορά.
Ο απόστολος σήμερα περιέχει πολλά νοήματα, παραδείγματα, εικόνες. Απ᾿ όλα αυτά θα σάς παρουσιάσω μόνο μία εικόνα.
Η Εκκλησία, αδελφοί μου, εκτός των άλλων, είναι και σχολείο, το σχολείο του Χριστού. Αυτό δείχνουν και τα δύο αναγνώσματα, οι περικοπές αποστόλου και ευαγγελίου, που διαβάζονται από την Καινή Διαθήκη κάθε φορά.
Ο απόστολος σήμερα περιέχει πολλά νοήματα, παραδείγματα, εικόνες. Απ᾿ όλα αυτά θα σάς παρουσιάσω μόνο μία εικόνα.
* * *
Ο απόστολος Παύλος απαντά στους κατηγόρους του. Μα είχε κατηγόρους; θα πήτε. Και ποιός μεγάλος άνθρωπος δεν έχει κατηγόρους; Ετσι και ο απόστολος Παύλος. Τον συκοφαντούσαν και τον διέβαλλαν, ότι δεν είναι απόστολος. Απαντᾷ λοιπόν εδώ και λέει· Είμαι απόστολος του Χριστού. Απόδειξις το κήρυγμά μου, απόδειξις η εκκλησία της Κορίνθου που ίδρυσα, απόδειξις οι κόποι και οι οδοιπορίες μου. Αύτα πιστοποιούν, ότι είμαι απόστολος.
Και τι θα πει απόστολος; Απόστολος είναι ο άνθρωπος που ξεχώρισε ο Θεός μέσα από μυριάδες άλλους για να του αναθέσει μια σοβαρή δουλειά· και αυτός, πάνω στην αποστολή του, θυσιάζει όλο τον εαυτό του· όπως το λιβάνι καίγεται ολόκληρο, δε᾿ μένει τίποτα, έτσι και ο απόστολος όλη τη ζωή του την «καίει» πάνω στην αγάπη του Χριστού. Θυσιάζει και οικογένεια και παιδιά και γυναίκα και χρόνο και χρήμα και αίμα· είναι έτοιμος να βρεθεί μέσ᾿ στα μπουντρούμια των φυλακών, να υποστεί τα πάντα, και να μαρτυρήσει ακόμη.
Τι είναι ο απόστολος; Ενας στρατιώτης, στρατιώτης Χριστού. Αυτό λέει σήμερα ο Παύλος στο αποστολικό ανάγνωσμα (βλ. Α´ Κορ. 9,7· βλ. και Β´ Τιμ. 2,3). Κι όπως ο στρατιώτης παίρνει απ᾿ το στρατό το σιτηρέσιό του, το ποσό που χρειάζεται για τροφή και ενδυμασία, κατα παρόμοιο τρόπο κ᾿ εγώ, ως στρατιώτης του Ιησού Χριστου, δικαιούμαι να παίρνω το σιτηρέσιό μου από την Εκκλησία. Αλλ᾿ εγώ, λέει, και αυτό το μισθό μου δεν τον παίρνω. Θυσιάζω και το δικαίωμά μου αυτό, για να μη δώσω λαβή σε κανένα να πει, ότι ζω από το ευαγγέλιο.
* * *
Στρατιώτες, λοιπόν, οι απόστολοι· ο Παυλος, ο Πέτρος και οι άλλοι. Αλλά υπό γενικωτέραν έννοιαν στρατιώτες είμεθα όλοι. Κ᾿ εσείς, αγαπητοί μου, είστε στρατιώτες· στρατιώτες της πίστεως, του ευαγγελίου, του Χριστού.
—Και από πότε γίναμε στρατιώτες;
Στρατιώτης θεωρείται ένας νέος άμα παρουσιαστεί στο κέντρο νεοσυλλέκτων και τον ντύσουν στο χακί. Αφήνει τα πολιτικά του ρούχα, τα κάνει ένα δεματάκι και τα στέλνουν στο σπίτι στη μάνα του. Στρατιώτης γίνεται από την ώρα που του φορούν τη στολή. Ετσι και ο κάθε Χριστιανός. Εν ονόματι Ιησού του Ναζωραίου υπενθυμίζω, ότι όλοι είμαστε στρατιώτες. Όλοι κάποια μέρα δώσαμε παρών, βγάλαμε τα ρούχα τα βρώμικα και φορέσαμε ένα ολόλαμπρο ένδυμα. Πότε έγινε αυτό, πότε καταταγήκαμε στο στράτευμα;
Την ώρα που ένας ευλαβής ιερεὺς με το στοργικό του χέρι μας βύθιζε στα νερά της κολυμβήθρας «Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος». Μας ρώτησε τότε·
—«Αποτάσσει τω σατανά;». —«Αποτάσσομαι», είπαμε.
—«Συντάσσει τω Χριστώ;». Και αποκριθήκαμε· —«Συντάσσομαι».
—«Συνετάξω τω Χριστώ;», θα είσαι στο εξής οριστικώς με το Χριστό;
— «Συνεταξάμην», υποσχεθήκαμε (ακολουθ. βαπτ.).
—Και από πότε γίναμε στρατιώτες;
Στρατιώτης θεωρείται ένας νέος άμα παρουσιαστεί στο κέντρο νεοσυλλέκτων και τον ντύσουν στο χακί. Αφήνει τα πολιτικά του ρούχα, τα κάνει ένα δεματάκι και τα στέλνουν στο σπίτι στη μάνα του. Στρατιώτης γίνεται από την ώρα που του φορούν τη στολή. Ετσι και ο κάθε Χριστιανός. Εν ονόματι Ιησού του Ναζωραίου υπενθυμίζω, ότι όλοι είμαστε στρατιώτες. Όλοι κάποια μέρα δώσαμε παρών, βγάλαμε τα ρούχα τα βρώμικα και φορέσαμε ένα ολόλαμπρο ένδυμα. Πότε έγινε αυτό, πότε καταταγήκαμε στο στράτευμα;
Την ώρα που ένας ευλαβής ιερεὺς με το στοργικό του χέρι μας βύθιζε στα νερά της κολυμβήθρας «Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος». Μας ρώτησε τότε·
—«Αποτάσσει τω σατανά;». —«Αποτάσσομαι», είπαμε.
—«Συντάσσει τω Χριστώ;». Και αποκριθήκαμε· —«Συντάσσομαι».
—«Συνετάξω τω Χριστώ;», θα είσαι στο εξής οριστικώς με το Χριστό;
— «Συνεταξάμην», υποσχεθήκαμε (ακολουθ. βαπτ.).
Από την ώρα εκείνη φοράς πλέον τον φωτεινό χιτώνα, είσαι στρατιώτης του Χριστού, και καλείσαι να πειθαρχείς σ᾿ αυτόν. Δε᾿ μας έφερε ο Θεός στον κόσμο αυτόν για να γλεντούμε και να κάνουμε τα κέφια μας· μας έφερε για ένα μεγάλο σκοπό. Είμεθα στρατιώται Ιησού Χριστού, για να πολεμήσουμε. Με ποιούς να πολεμήσουμε; ποιοί είναι οι εχθροί μας;
• Πρώτος εχθρός του Χριστιανού είναι ο κόσμος, οι άνθρωποι που δε᾿ σκέπτονται και δε᾿ ρυθμίζουν τη ζωή τους με το Ευαγγέλιο, αλλά ζούν κατά τις επιθυμίες τους· εκείνοι που αγαπούν το ψεῦδος, την αδικία, την εκμετάλλευση, την απιστία και αθεΐα. Αυτός είναι ο κόσμος. Και σε ρωτώ· τι θέση θα πάρεις απέναντί του; Εάν ρυθμίζεις τη ζωή σου με ό,τι λέει ο κόσμος, τότε δεν είσαι φίλος του Χριστού. Ο Χριστιανός πάει κόντρα με τον κόσμο, που ασφαλώς θα τον μισήσει, θα τον καταδιώξει. Αλλά το είπε ο Χριστός· «Εάν σας μισεί ο κόσμος, να γνωρίζετε ότι εμε πρώτον υμών μεμίσηκεν» (Ιωάν. 15,18). Μισεί ο κόσμος τους Χριστιανοὺς τους πραγματικούς. Μη φοβάστε όμως. Ο Χριστος λέει· «Εν τω κόσμω θλίψιν έξετε· αλλά θαρσείτε, εγὼ νενίκηκα τον κόσμον» (έ.α. 16,33).
Ο Χριστιανός όμως δεν έχει μόνο ορατούς εχθροὺς με «αίμα και σάρκα» (Εφ. 6,12)· έχει και αόρατο εχθρό. Είναι ο σατανάς, ο διάβολος. Μας πολεμεί μέρα και νύχτα. Μας πολεμεί με τα λεφτά, με τις ηδονές και διασκεδάσεις, με φόβητρα και θέλγητρα, με ποικίλους λογισμοὺς και ιδίως αισχρούς. Μας πολεμεί ακόμα με τη μαγεία, με τον πνευματισμό, με τις αιρέσεις, με το μασονισμό, με μύρια μηχανήματα· γιατί είναι πολυμήχανος. Και αμφιβάλλω σήμερα από τους χίλιους Χριστιανοὺς αν μένει ένας όρθιος. Γι᾿ αυτό η Εκκλησία φωνάζει· «Στώμεν καλώς» (θ. Λειτ.), ας σταθούμε προσεκτικοί. Στην εποχή μας μάλιστα ο διάβολος θα πολεμήσει την Εκκλησία και με την άθεο επιστήμη. Αλλ᾿ όχι, αδελφοί μου. Δε᾿ θα νικήσει η απιστία και αθεΐα, δε᾿ θα νικήσει ο δράκων· θα νικήσει το αρνίον, ο Ιησούς Χριστός ο εσταυρωμένος (βλ. Απ. 12,3 κ.ε.· 5,6,12· 13,8).
Λοιπόν, στρατιώτης να είσαι· να πολεμάς εναντίον του κόσμου, εναντίον του διαβόλου και των οργάνων του. Αλλ᾿ εκτός των εξωτερικών εχθρών υπάρχει κ᾿ ένας άλλος εχθρός πολὺ κοντά μας. Δε᾿ φοβάμαι το διάβολο άμα έχω το Χριστό, δε᾿ φοβάμαι τον κόσμο ολόκληρο. Ξέρεις τι φοβάμαι; Τον εαυτό μου! Ο μεγαλύτερος εχθρός είναι ο εαυτός μας, ο κακός δηλαδή εαυτός μας, που ο απόστολος Παύλος τον ονομάζει «ο παλαιός ημών άνθρωπος» (Ρωμ. 6,6). Είναι τα πάθη μας, οι κακίες μας, οι κακές επιθυμίες μας πού, όπως λέει ο άλλος απόστολος, ο Πέτρος, «στρατεύονται κατά της ψυχής» (Α´ Πέτρ. 2,11). Η επιθυμία εδρεύει στην ψυχή. Δε᾿ φταίει δηλαδή το σώμα· αυτό είναι όργανο. Η κακή επιθυμία της ψυχής, αυτός είναι ο κακός εαυτός μας που σπρώχνει το σώμα στην αμαρτία. Ως στρατιώτες Χριστού ας πολεμήσουμε λοιπόν και εναντίον του κακού εαυτού μας αντρίκια. Και οι αρχαίοι πρόγονοί μας το έλεγαν· «Η πιό μεγάλη νίκη είναι να νικήσεις τον εαυτό σου».
* * *
Αδελφοί μου! Στον αγώνα αυτό μας καλεί σήμερα ο απόστολος. Και σε τέτοιο αγώνα το πρώτο που απαιτείται είναι να είσαι άγρυπνος. Είδα στρατιώτες στα χρόνια του πολέμου να κεντούν το κορμί τους με βελόνες και καρφιά, για να μην αποκοιμηθούν. Γιατί λίγο ν᾿ αποκοιμηθούν, μπαίνει ο εχθρός. Μάτωναν το δέρμα τους κι ακουγόταν· «Φύλακες, γρηγορείτε!». Ετσι κ᾿ εμείς. Αν είμεθα στρατιώτες του Χριστού, «γρηγορείτε», αδέρφια μου! (Ματθ. 24,42· 25,13· 26,41· Μάρκ. 14,38· 13,35,37· Α´ Κορ. 16,13 κ.α.). Μπορεί να γίνεις άγιος, ασκητής, θαυματουργός, και σε μιά στιγμη να πέσεις στον άδη. Προσοχή λοιπόν.
Το δεύτερο που έχουμε ανάγκη είναι τα όπλα. Ο στρατιώτης δε᾿ χωρίζεται από τα όπλα. Εχουμε κ᾿εμείς όπλα. Ο Χριστιανός διαθέτει ακαταμάχητο οπλοστάσιο. Ποιά είναι τα όπλα του; Ρωτήστε τον απόστολο Παύλο. Το πιό δυνατό όπλο είναι ο λόγος του Θεού, η αλήθεια του Χριστού· το Ευαγγέλιο είναι το κανόνι, που συντρίβει τα κάστρα της αθεΐας και των αιρέσεων. Δε᾿ θα νικήσουν οι θεωρίες του άλφα και του βήτα· θα νικήσει η αλήθεια του Χριστού. Ο Χριστός είναι ο ανίκητος αρχιστράτηγός μας. Σημαία μας, που εβάφη με το αίμα του, ο τίμιος σταυρός. Και σάλπιγξ, που μας καλεί στη μάχη, το κήρυγμα του ευαγγελίου.
Αλλά θέτω, αγαπητοί μου, το ερώτημα· Είμαστε στρατιώτες Χριστού;… Αν θέλετε να δήτε αληθινοὺς στρατιώτες του Χριστού, να διαβάζετε τους βίους των αγίων. Αυτοί είναι αγωνισταί! Εμείς δυστυχώς δεν αγωνιζόμεθα. Λιποτάκται είμεθα. Εάν αγωνιζόμεθα, αν μας πονούσε η πίστι μας όπως μας πονάει το σπίτι μας τα παιδιά μας το μαγαζί μας το αυτοκίνητό μας, άλλη θα ήταν η ζωή μας, ο τόπος μας θα ευωδίαζε, δε᾿ θα υπήρχε βλαστήμια!…
῞Ολοι να καταλάβουμε τον προορισμό μας· να γίνουμε αγωνισταί, να πολεμήσουμε για την πίστι μας, για τη δόξα του Θεού μας, για το ευαγγέλιο· και τότε ο Κύριος Ιησούς Χριστος θα είναι μαζί μας εις αιώνας αιώνων· αμήν.
῞Ολοι να καταλάβουμε τον προορισμό μας· να γίνουμε αγωνισταί, να πολεμήσουμε για την πίστι μας, για τη δόξα του Θεού μας, για το ευαγγέλιο· και τότε ο Κύριος Ιησούς Χριστος θα είναι μαζί μας εις αιώνας αιώνων· αμήν.
† επίσκοπος Αυγουστίνος Καντιώτης
(ι. ναό Αγ. Τριάδος Αμπελοκήπων – Αθηνών 2-9-1962)