Κυριακή Τῆς Ἀπόκρεω: Αποστολικό Ανάγνωσμα Α΄ Κορ. η΄ 8 - θ΄ 2
Ἀδελφοί, βρῶμα ἡμᾶς οὐ παρίστησι τῷ Θεῷ· οὔτε γὰρ ἐὰν φάγωμεν περισσεύομεν, οὔτε ἐὰν μὴ φάγωμεν ὑστερούμεθα. βλέπετε δὲ μήπως ἡ ἐξουσία ὑμῶν αὕτη πρόσκομμα γένηται τοῖς ἀσθενοῦσιν. ἐὰν γάρ τις ἴδῃ σε, τὸν ἔχοντα γνῶσιν, ἐν εἰδωλείῳ κατακείμενον, οὐχὶ ἡ συνείδησις αὐτοῦ ἀσθενοῦς ὄντος οἰκοδομηθήσεται εἰς τὸ τὰ εἰδωλόθυτα ἐσθίειν; καὶ ἀπολεῖται ὁ ἀσθενῶν ἀδελφὸς ἐπὶ τῇ σῇ γνώσει, δι᾿ ὃν Χριστὸς ἀπέθανεν. οὕτω δὲ ἁμαρτάνοντες
εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε. διόπερ εἰ βρῶμα σκανδαλίζει τὸν ἀδελφόν μου, οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω. Οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος; οὐκ εἰμὶ ἐλεύθερος; οὐχὶ ᾿Ιησοῦν Χριστὸν τὸν Κύριον ἡμῶν ἑώρακα; οὐ τὸ ἔργον μου ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ; εἰ ἄλλοις οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος, ἀλλά γε ὑμῖν εἰμι· ἡ γὰρ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ.
εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε. διόπερ εἰ βρῶμα σκανδαλίζει τὸν ἀδελφόν μου, οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω. Οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος; οὐκ εἰμὶ ἐλεύθερος; οὐχὶ ᾿Ιησοῦν Χριστὸν τὸν Κύριον ἡμῶν ἑώρακα; οὐ τὸ ἔργον μου ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ; εἰ ἄλλοις οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος, ἀλλά γε ὑμῖν εἰμι· ἡ γὰρ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ.
ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΣΚΑΝΔΑΛΙΖΟΥΜΕ
1. Φρικτὸ ἔγκλημα
Μέγα ζήτημα εἶχε δημιουργηθεῖ στὴν Κόρινθο μὲ τὰ εἰδωλόθυτα. Στὴν ἐποχὴ ἐκείνη τοῦ ἀποστόλου Παύλου, συνήθιζαν οἱ εἰδωλολάτρες στὶς οἰκογενειακὲς ἢ κοινωνικὲς συναθροίσεις τους νὰ θυσιάζουν ζῶα, καίγοντας ἕνα μέρος τοῦ ζώου, ἐνῶ κρατοῦσαν τὰ ὑπόλοιπα κομμάτια εἴτε γιὰ νὰ τὰ φᾶνε εἴτε γιὰ νὰ τὰ πουλήσουν.
Ἔτσι οἱ Χριστιανοί, ποὺ ζοῦσαν στὴν ἴδια κοινωνία καὶ προμηθεύονταν τρόφιμα ἀπὸ τὴν ἴδια ἀγορά, ἀντιμετώπισαν τὸ δίλημμα ἂν ἐπιτρέπεται νὰ τρῶνε ἀπὸ αὐτὰ τὰ εἰδωλόθυτα ἢ ὄχι. Ἄλλοι ἔλεγαν ὅτι, ἐφόσον τὰ εἴδωλα εἶναι ψεύτικοι καὶ ἀνύπαρκτοι θεοί, δὲν μολυνόμαστε ἂν φᾶμε ἀπὸ αὐτά. Ἄλλοι ὅμως, πιὸ ἀδύνατοι ὡς πρὸς τὴν πίστη, σκανδαλίζονταν, διότι νόμιζαν ὅτι μολύνεται ὅποιος τρώει ἀπὸ τὰ εἰδωλόθυτα.
Στὸ θέμα αὐτὸ ἀναφέρεται ὁ ἅγιος Ἀπόστολος στὸ σημερινὸ Ἀνάγνωσμα σημειώνοντας μὲ ἔμφαση: «βρῶμα ἡμᾶς οὐ παρίστησι τῷ Θεῷ»· δὲν εἶναι τὸ φαγητὸ ποὺ μᾶς παρουσιάζει εὐάρεστους στὸ Θεό. Διότι οὔτε ἐὰν φᾶμε προοδεύουμε στὴν ἀρετή, οὔτε ἐὰν δὲν φᾶμε ὑστεροῦμε.
Προσέχετε ὅμως, μήπως τὸ δικαίωμα αὐτὸ ποὺ ἔχετε νὰ τρῶτε ἀπ’ ὅλα, ἀκόμη καὶ τὰ εἰδωλόθυτα, γίνει «πρόσκομμα», δηλαδὴ ἀφορμὴ νὰ ἁμαρτήσουν οἱ ἀδελφοί σας ποὺ εἶναι ἀδύναμοι πνευματικά. Διότι, ἐὰν κάποιος ἀπ’ αὐτοὺς δεῖ ἐσένα ποὺ ἔχεις τὴν ὀρθὴ γνώση, νὰ κάθεσαι στὸ τραπέζι κάποιου ναοῦ τῶν εἰδώλων, δὲν θὰ ἐνθαρρυνθεῖ ἡ συνείδησή του στὸ νὰ τρώει τὰ εἰδωλόθυτα ὡς κάτι ἱερὸ καὶ ἄξιο εὐλαβείας, ἀφοῦ αὐτὸς εἶναι ἀσθενής;
Κι ἔτσι ἐξαιτίας τῆς δικῆς σου γνώσεως θὰ χαθεῖ, παρασυρόμενος στὴν εἰδωλολατρία, ὁ ἀδελφός σου ποὺ εἶναι ἀδύναμος πνευματικά. Καὶ νὰ σκεφθεῖς μάλιστα ὅτι γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ ἀδελφοῦ σου αὐτοῦ, ὁ Χριστὸς θυσίασε τὴ ζωή Του!
Ἔτσι λοιπόν, καθὼς ἁμαρτάνετε πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς πληγώνοντας τὴ συνείδησή τους ποὺ εἶναι ἀσθενικὴ καὶ ἀδύνατη, στὴν πραγματικότητα ἁμαρτάνετε πρὸς τὸν ἴδιο τὸν Χριστό, ὁ Ὁποῖος πέθανε γιὰ νὰ σώσει τοὺς ἀδελφοὺς αὐτούς: «ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε».
Ἐντυπωσιακὴ ἡ τοποθέτηση τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου. Αὐτὸ ποὺ πολλοὶ Χριστιανοὶ νόμιζαν ὅτι δὲν εἶναι κἂν ἁμαρτία, ὁ ἴδιος ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι φρικτὸ ἔγκλημα! Διότι ἂν εἶναι ἁμαρτία τὸ νὰ κτυπᾶς τὸν ἄλλον, μάλιστα τὸν ἀδελφό σου, τότε πολὺ περισσότερο, τὸ νὰ κτυπᾶς ἕναν ἄρρωστο κι ἀδύναμο ἀδελφὸ εἶναι ἐντελῶς ἀπάνθρωπο! Αὐτὸ λέγει ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος ὅτι πράττουμε, ὅταν σκανδαλίζουμε τοὺς ἀδελφούς μας «τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν». Ἂς μὴν εἴμαστε λοιπὸν ἐπιπόλαιοι στὶς διάφορες ἐπιλογές μας. Ἂς προσέχουμε τὴ συμπεριφορά μας, γιατὶ δὲν ἀρκεῖ νὰ εἴμαστε «ἐντάξει» μὲ τὴ συνείδησή μας. Ὀφείλουμε νὰ ὑπολογίζουμε καὶ τὴ συνείδηση τῶν ἀδελφῶν μας, ποὺ ἴσως εἶναι ἀσθενέστερη καὶ σκανδαλίζεται. Καὶ γιὰ τὴν ἀγάπη τῶν ἀδελφῶν ἂς εἴμαστε πρόθυμοι νὰ θυσιάζουμε κάποια δικαιώματά μας. Αὐτὴ τὴ θυσία τονίζει στὴ συνέχεια ὁ ἅγιος Ἀπόστολος, διακηρύττοντας τὴ γενναία ἀπόφασή του:
Ἔτσι οἱ Χριστιανοί, ποὺ ζοῦσαν στὴν ἴδια κοινωνία καὶ προμηθεύονταν τρόφιμα ἀπὸ τὴν ἴδια ἀγορά, ἀντιμετώπισαν τὸ δίλημμα ἂν ἐπιτρέπεται νὰ τρῶνε ἀπὸ αὐτὰ τὰ εἰδωλόθυτα ἢ ὄχι. Ἄλλοι ἔλεγαν ὅτι, ἐφόσον τὰ εἴδωλα εἶναι ψεύτικοι καὶ ἀνύπαρκτοι θεοί, δὲν μολυνόμαστε ἂν φᾶμε ἀπὸ αὐτά. Ἄλλοι ὅμως, πιὸ ἀδύνατοι ὡς πρὸς τὴν πίστη, σκανδαλίζονταν, διότι νόμιζαν ὅτι μολύνεται ὅποιος τρώει ἀπὸ τὰ εἰδωλόθυτα.
Στὸ θέμα αὐτὸ ἀναφέρεται ὁ ἅγιος Ἀπόστολος στὸ σημερινὸ Ἀνάγνωσμα σημειώνοντας μὲ ἔμφαση: «βρῶμα ἡμᾶς οὐ παρίστησι τῷ Θεῷ»· δὲν εἶναι τὸ φαγητὸ ποὺ μᾶς παρουσιάζει εὐάρεστους στὸ Θεό. Διότι οὔτε ἐὰν φᾶμε προοδεύουμε στὴν ἀρετή, οὔτε ἐὰν δὲν φᾶμε ὑστεροῦμε.
Προσέχετε ὅμως, μήπως τὸ δικαίωμα αὐτὸ ποὺ ἔχετε νὰ τρῶτε ἀπ’ ὅλα, ἀκόμη καὶ τὰ εἰδωλόθυτα, γίνει «πρόσκομμα», δηλαδὴ ἀφορμὴ νὰ ἁμαρτήσουν οἱ ἀδελφοί σας ποὺ εἶναι ἀδύναμοι πνευματικά. Διότι, ἐὰν κάποιος ἀπ’ αὐτοὺς δεῖ ἐσένα ποὺ ἔχεις τὴν ὀρθὴ γνώση, νὰ κάθεσαι στὸ τραπέζι κάποιου ναοῦ τῶν εἰδώλων, δὲν θὰ ἐνθαρρυνθεῖ ἡ συνείδησή του στὸ νὰ τρώει τὰ εἰδωλόθυτα ὡς κάτι ἱερὸ καὶ ἄξιο εὐλαβείας, ἀφοῦ αὐτὸς εἶναι ἀσθενής;
Κι ἔτσι ἐξαιτίας τῆς δικῆς σου γνώσεως θὰ χαθεῖ, παρασυρόμενος στὴν εἰδωλολατρία, ὁ ἀδελφός σου ποὺ εἶναι ἀδύναμος πνευματικά. Καὶ νὰ σκεφθεῖς μάλιστα ὅτι γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ ἀδελφοῦ σου αὐτοῦ, ὁ Χριστὸς θυσίασε τὴ ζωή Του!
Ἔτσι λοιπόν, καθὼς ἁμαρτάνετε πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς πληγώνοντας τὴ συνείδησή τους ποὺ εἶναι ἀσθενικὴ καὶ ἀδύνατη, στὴν πραγματικότητα ἁμαρτάνετε πρὸς τὸν ἴδιο τὸν Χριστό, ὁ Ὁποῖος πέθανε γιὰ νὰ σώσει τοὺς ἀδελφοὺς αὐτούς: «ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε».
Ἐντυπωσιακὴ ἡ τοποθέτηση τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου. Αὐτὸ ποὺ πολλοὶ Χριστιανοὶ νόμιζαν ὅτι δὲν εἶναι κἂν ἁμαρτία, ὁ ἴδιος ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι φρικτὸ ἔγκλημα! Διότι ἂν εἶναι ἁμαρτία τὸ νὰ κτυπᾶς τὸν ἄλλον, μάλιστα τὸν ἀδελφό σου, τότε πολὺ περισσότερο, τὸ νὰ κτυπᾶς ἕναν ἄρρωστο κι ἀδύναμο ἀδελφὸ εἶναι ἐντελῶς ἀπάνθρωπο! Αὐτὸ λέγει ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος ὅτι πράττουμε, ὅταν σκανδαλίζουμε τοὺς ἀδελφούς μας «τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν». Ἂς μὴν εἴμαστε λοιπὸν ἐπιπόλαιοι στὶς διάφορες ἐπιλογές μας. Ἂς προσέχουμε τὴ συμπεριφορά μας, γιατὶ δὲν ἀρκεῖ νὰ εἴμαστε «ἐντάξει» μὲ τὴ συνείδησή μας. Ὀφείλουμε νὰ ὑπολογίζουμε καὶ τὴ συνείδηση τῶν ἀδελφῶν μας, ποὺ ἴσως εἶναι ἀσθενέστερη καὶ σκανδαλίζεται. Καὶ γιὰ τὴν ἀγάπη τῶν ἀδελφῶν ἂς εἴμαστε πρόθυμοι νὰ θυσιάζουμε κάποια δικαιώματά μας. Αὐτὴ τὴ θυσία τονίζει στὴ συνέχεια ὁ ἅγιος Ἀπόστολος, διακηρύττοντας τὴ γενναία ἀπόφασή του:
2. Θυσιαστικὴ ἀγάπη
─Λοιπόν, ἐὰν αὐτὸ ποὺ τρώω γίνεται αἰτία σκανδάλου καὶ ἁμαρτίας στὸν ἀδελφό μου, «οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω»· δὲν θὰ φάω ποτὲ κρέας, γιὰ νὰ μὴ σκανδαλίσω τὸν ἀδελφό μου.
Δὲν εἶναι ὅμως ἡ μόνη θυσία στὴν ὁποία ὑποβάλλεται ὁ ἀπόστολος Παῦλος γιὰ τὴν ἀγάπη τῶν ἀδελφῶν. Γι’ αὐτὸ καὶ συνεχίζει:
─Δὲν εἶμαι Ἀπόστολος μὲ ἴσα δικαιώματα μὲ τοὺς ἄλλους Ἀποστόλους; Δὲν εἶμαι ἐλεύθερος, ὅπως ὅλοι οἱ Χριστιανοί; Δὲν εἶδα τὸν Ἰησοῦ Χριστό, τὸν Κύριό μας; Καὶ δὲν εἶστε ἐσεῖς τὸ ἔργο ποὺ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Κυρίου ἐπιτέλεσα;
Ἐὰν γιὰ ἄλλους δὲν εἶμαι Ἀπόστολος, τουλάχιστον ὅμως γιὰ σᾶς ὁπωσδήποτε εἶμαι. Διότι ἡ σφραγίδα μὲ τὴν ὁποία πιστοποιεῖται ἐπίσημα τὸ ἀποστολικό μου ἀξίωμα, μὲ τὴ χάρη τοῦ Κυρίου, εἶστε ἐσεῖς, τοὺς ὁποίους ἐγὼ ὁδήγησα στὸ Χριστό.
Μὲ τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου τελειώνει ἡ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπή. Ὡστόσο ὁ Ἀπόστολος συνεχίζει στὴν ἐπιστολή του νὰ ἀναφέρει συγκεκριμένα παραδείγματα ὅπου φαίνεται ὅτι δὲν ἔκανε χρήση τῶν δικαιωμάτων ποὺ εἶχε ὡς Ἀπόστολος, προκειμένου νὰ μὴ γίνει ἀφορμὴ σκανδάλου. Δὲν ἦταν λοιπὸν μόνο τὸ κρέας τῶν εἰδωλοθύτων. Ἦταν γενικότερο φρόνημα τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου ἡ διάθεσή του νὰ θυσιάζεται ὁ ἴδιος, προκειμένου νὰ μὴ δημιουργήσει πρόβλημα στὴ συνείδηση τῶν ἀδελφῶν του.
Αὐτὸ τὸ φρόνημα ἂς ἀποκτήσουμε κι ἐμεῖς. Νὰ σκεπτόμαστε καὶ τοὺς ἄλλους, ὄχι μόνο τὸν ἑαυτό μας. Γιὰ παράδειγμα, ἀκόμη κι ἂν ἔχουμε τὴ δυνατότητα νὰ ζοῦμε μὲ ἄνεση, ἂς προτιμοῦμε τὸ λιτὸ καὶ τὸ ἀπέριττο, γιὰ νὰ μὴν προκαλοῦμε. Ἂς θυσιάσουμε τὰ ἀκριβὰ δῶρα καὶ τὶς πολυτέλειες! Τί ἀξία ἔχουν ὅλα αὐτὰ μπροστὰ σὲ μιὰ ψυχὴ γιὰ τὴν ὁποία πέθανε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός;... Ἀφοῦ θυσιάζεται Ἐκεῖνος γιὰ τὸν κάθε ἄνθρωπο, ἀξίζει κι ἐμεῖς νὰ κάνουμε κάθε θυσία γιὰ τοὺς ἀδελφούς μας!
http://www.osotir.org
Δὲν εἶναι ὅμως ἡ μόνη θυσία στὴν ὁποία ὑποβάλλεται ὁ ἀπόστολος Παῦλος γιὰ τὴν ἀγάπη τῶν ἀδελφῶν. Γι’ αὐτὸ καὶ συνεχίζει:
─Δὲν εἶμαι Ἀπόστολος μὲ ἴσα δικαιώματα μὲ τοὺς ἄλλους Ἀποστόλους; Δὲν εἶμαι ἐλεύθερος, ὅπως ὅλοι οἱ Χριστιανοί; Δὲν εἶδα τὸν Ἰησοῦ Χριστό, τὸν Κύριό μας; Καὶ δὲν εἶστε ἐσεῖς τὸ ἔργο ποὺ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Κυρίου ἐπιτέλεσα;
Ἐὰν γιὰ ἄλλους δὲν εἶμαι Ἀπόστολος, τουλάχιστον ὅμως γιὰ σᾶς ὁπωσδήποτε εἶμαι. Διότι ἡ σφραγίδα μὲ τὴν ὁποία πιστοποιεῖται ἐπίσημα τὸ ἀποστολικό μου ἀξίωμα, μὲ τὴ χάρη τοῦ Κυρίου, εἶστε ἐσεῖς, τοὺς ὁποίους ἐγὼ ὁδήγησα στὸ Χριστό.
Μὲ τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου τελειώνει ἡ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπή. Ὡστόσο ὁ Ἀπόστολος συνεχίζει στὴν ἐπιστολή του νὰ ἀναφέρει συγκεκριμένα παραδείγματα ὅπου φαίνεται ὅτι δὲν ἔκανε χρήση τῶν δικαιωμάτων ποὺ εἶχε ὡς Ἀπόστολος, προκειμένου νὰ μὴ γίνει ἀφορμὴ σκανδάλου. Δὲν ἦταν λοιπὸν μόνο τὸ κρέας τῶν εἰδωλοθύτων. Ἦταν γενικότερο φρόνημα τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου ἡ διάθεσή του νὰ θυσιάζεται ὁ ἴδιος, προκειμένου νὰ μὴ δημιουργήσει πρόβλημα στὴ συνείδηση τῶν ἀδελφῶν του.
Αὐτὸ τὸ φρόνημα ἂς ἀποκτήσουμε κι ἐμεῖς. Νὰ σκεπτόμαστε καὶ τοὺς ἄλλους, ὄχι μόνο τὸν ἑαυτό μας. Γιὰ παράδειγμα, ἀκόμη κι ἂν ἔχουμε τὴ δυνατότητα νὰ ζοῦμε μὲ ἄνεση, ἂς προτιμοῦμε τὸ λιτὸ καὶ τὸ ἀπέριττο, γιὰ νὰ μὴν προκαλοῦμε. Ἂς θυσιάσουμε τὰ ἀκριβὰ δῶρα καὶ τὶς πολυτέλειες! Τί ἀξία ἔχουν ὅλα αὐτὰ μπροστὰ σὲ μιὰ ψυχὴ γιὰ τὴν ὁποία πέθανε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός;... Ἀφοῦ θυσιάζεται Ἐκεῖνος γιὰ τὸν κάθε ἄνθρωπο, ἀξίζει κι ἐμεῖς νὰ κάνουμε κάθε θυσία γιὰ τοὺς ἀδελφούς μας!
http://www.osotir.org