ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ
1. Τὰ ἀτομικὰ δικαιώματα
Στὴν ἐποχὴ μας προβάλλονται ἔντονα τὰ ἀτομικὰ δικαιώματα καὶ ἡ ὑπεράσπισή τους.
Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος ἐκπαιδεύεται ἀπὸ μικρὸς νὰ διεκδικεῖ τὰ δικαιώματά του καὶ νὰ προασπίζεται τὴν ἐλευθερία του, ἡ ὁποία τάχα δὲν ἔχει ἄλλη προϋπόθεση παρὰ μόνο νὰ μὴν βλάπτει τὴν ἐλευθερία τοῦ ἄλλου. Εἶναι ὅμως αὐτὴ ἡ θεώρηση τῆς ζωῆς καὶ τῆς ἐλευθερίας σωστὴ καὶ πρὸς ὄφελος τοῦ ἀνθρώπου;... Τὴν ἀπάντηση τὴν ἀκούσαμε στὸ σημερινὸ
ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα, ὅπου ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀπευθύνεται στοὺς Κορινθίους καὶ τοὺς λέγει:
«Πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐκ ἐγὼ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος»· ὅλα ἔχω ἐξουσία νὰ τὰ κάνω, δὲν συμφέρουν ὅμως ὅλα. Ὅλα εἶναι στὴν ἐξουσία μου, ἀλλὰ ἐγὼ δὲν θὰ ἐξουσιαστῶ καὶ δὲν θὰ γίνω δοῦλος σὲ τίποτε.
Τὰ φαγητὰ ἔχουν γίνει γιὰ τὴν κοιλιά, καὶ ἡ κοιλιὰ γιὰ τὰ φαγητά. Ὁ Θεὸς ὅμως θὰ καταργήσει στὴν ἄλλη ζωὴ κι αὐτὴν κι ἐκεῖνα. Μπορεῖτε λοιπὸν νὰ τρῶτε ὅ,τι ἐπιθυμεῖτε, ἀρκεῖ μόνο νὰ μὴ γίνεστε δοῦλοι τοῦ φαγητοῦ καὶ τῆς κοιλιᾶς.
Τὸ δὲ σῶμα δὲν ἔχει γίνει γιὰ τὶς ἀπολαύσεις καὶ τὴν πορνεία, ἀλλὰ γιὰ τὸν Κύριο, γιὰ νὰ Τοῦ ἀνήκει ὡς μέλος Του. Καὶ ὁ Κύριος εἶναι γιὰ τὸ σῶμα, γιὰ νὰ κατοικεῖ σ’ αὐτό. Βέβαια τὸ σῶμα διαλύεται μὲ τὸν θάνατο. Ἀλλὰ ὁ Θεὸς ποὺ ἀνέστησε τὸν Κύριο, θὰ ἀναστήσει καὶ ὅλους ἐμᾶς μὲ τὴ δύναμή Του.
Εἶναι φανερὸ ὅτι ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀντιμετωπίζει ἀκόμη καὶ τὰ ζητήματα τῆς καθημερινότητος μέσα ἀπὸ τὴν προοπτικὴ τῆς αἰωνιότητος. Ὁ ἴδιος εἶχε ἐξηγήσει ὅτι δὲν ὑπάρχουν φαγητὰ ποὺ ἐπιτρέπονται ἢ ἀπαγορεύονται. Ὅλα ἐπιτρέπονται, ἀρκεῖ νὰ ἐξυπηρετοῦν τὸν σκοπό τους, ὁ ὁποῖος εἶναι τὸ νὰ συντηροῦν τὸν ἄνθρωπο κι ὄχι ὁ ἄνθρωπος νὰ γίνεται δοῦλος τους, αἰχμάλωτος στὴ λαιμαργία. Ἄλλωστε μὴν ξεχνᾶτε, λέγει ὁ ἅγιος Ἀπόστολος, ὅτι στὴν αἰωνιότητα δὲν θὰ ὑπάρχουν οὔτε φαγητὰ οὔτε κοιλιὰ ποὺ θὰ ἐπιζητεῖ νὰ χορτάσει μὲ αὐτά. Ὁ καθένας λοιπὸν ἔχει δικαίωμα νὰ φάει ὅ,τι θέλει κι ὅσο θέλει. Ὡστόσο ὀφείλει νὰ ἀναλογιστεῖ ἂν αὐτὸ τὸν συμφέρει. Διότι στὴν πραγματικότητα καὶ τὴν ὑγεία του βλάπτει καὶ τὴν ψυχή του δὲν ὠφελεῖ, καθὼς τὴν αἰχμαλωτίζει στὴ λαιμαργία. Πῶς λοιπὸν θὰ ζήσει εὐτυχισμένος στὴν ἄλλη ζωή, ὅταν θὰ εἶναι ἐγκλωβισμένος στὶς ὀρέξεις καὶ τὶς ἐπιθυμίες του, ποὺ δὲν θὰ ἱκανοποιοῦνται;...
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος, προκειμένου νὰ ἐξηγήσει στοὺς πιστοὺς ὅτι ἡ πορνεία εἶναι ἁμαρτία, κάνει εἰδικὴ ἀναφορὰ στὴν ἀξία τοῦ σώματος καὶ στὴν αἰώνια προοπτική του. Τὸ σῶμα, λέγει, δὲν μᾶς ἔχει δοθεῖ γιὰ νὰ ἱκανοποιοῦμε τὶς σαρκικές μας ὀρέξεις, ἀλλὰ γιὰ νὰ ζήσει ἄφθαρτο μέσα στὴ δόξα τοῦ Θεοῦ. Δὲν εἶναι ἄδικο λοιπὸν νὰ διδάσκουμε τὸ δικαίωμα αὐτοδιάθεσης κάθε ἀνθρώπου καὶ νὰ ἀποκρύπτουμε αὐτὴ τὴν αἰώνια προοπτική του;... Ἀλλὰ ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος προχωρεῖ γιὰ νὰ ἐξηγήσει καλύτερα γιατί ἁμαρτάνει ὅποιος ἐνῶ λέει ὅτι πιστεύει στὸ Θεό, ὅμως συνάπτει σχέσεις ἐκτὸς γάμου καὶ δὲν ἐγκρατεύεται.
ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα, ὅπου ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀπευθύνεται στοὺς Κορινθίους καὶ τοὺς λέγει:
«Πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐκ ἐγὼ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος»· ὅλα ἔχω ἐξουσία νὰ τὰ κάνω, δὲν συμφέρουν ὅμως ὅλα. Ὅλα εἶναι στὴν ἐξουσία μου, ἀλλὰ ἐγὼ δὲν θὰ ἐξουσιαστῶ καὶ δὲν θὰ γίνω δοῦλος σὲ τίποτε.
Τὰ φαγητὰ ἔχουν γίνει γιὰ τὴν κοιλιά, καὶ ἡ κοιλιὰ γιὰ τὰ φαγητά. Ὁ Θεὸς ὅμως θὰ καταργήσει στὴν ἄλλη ζωὴ κι αὐτὴν κι ἐκεῖνα. Μπορεῖτε λοιπὸν νὰ τρῶτε ὅ,τι ἐπιθυμεῖτε, ἀρκεῖ μόνο νὰ μὴ γίνεστε δοῦλοι τοῦ φαγητοῦ καὶ τῆς κοιλιᾶς.
Τὸ δὲ σῶμα δὲν ἔχει γίνει γιὰ τὶς ἀπολαύσεις καὶ τὴν πορνεία, ἀλλὰ γιὰ τὸν Κύριο, γιὰ νὰ Τοῦ ἀνήκει ὡς μέλος Του. Καὶ ὁ Κύριος εἶναι γιὰ τὸ σῶμα, γιὰ νὰ κατοικεῖ σ’ αὐτό. Βέβαια τὸ σῶμα διαλύεται μὲ τὸν θάνατο. Ἀλλὰ ὁ Θεὸς ποὺ ἀνέστησε τὸν Κύριο, θὰ ἀναστήσει καὶ ὅλους ἐμᾶς μὲ τὴ δύναμή Του.
Εἶναι φανερὸ ὅτι ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀντιμετωπίζει ἀκόμη καὶ τὰ ζητήματα τῆς καθημερινότητος μέσα ἀπὸ τὴν προοπτικὴ τῆς αἰωνιότητος. Ὁ ἴδιος εἶχε ἐξηγήσει ὅτι δὲν ὑπάρχουν φαγητὰ ποὺ ἐπιτρέπονται ἢ ἀπαγορεύονται. Ὅλα ἐπιτρέπονται, ἀρκεῖ νὰ ἐξυπηρετοῦν τὸν σκοπό τους, ὁ ὁποῖος εἶναι τὸ νὰ συντηροῦν τὸν ἄνθρωπο κι ὄχι ὁ ἄνθρωπος νὰ γίνεται δοῦλος τους, αἰχμάλωτος στὴ λαιμαργία. Ἄλλωστε μὴν ξεχνᾶτε, λέγει ὁ ἅγιος Ἀπόστολος, ὅτι στὴν αἰωνιότητα δὲν θὰ ὑπάρχουν οὔτε φαγητὰ οὔτε κοιλιὰ ποὺ θὰ ἐπιζητεῖ νὰ χορτάσει μὲ αὐτά. Ὁ καθένας λοιπὸν ἔχει δικαίωμα νὰ φάει ὅ,τι θέλει κι ὅσο θέλει. Ὡστόσο ὀφείλει νὰ ἀναλογιστεῖ ἂν αὐτὸ τὸν συμφέρει. Διότι στὴν πραγματικότητα καὶ τὴν ὑγεία του βλάπτει καὶ τὴν ψυχή του δὲν ὠφελεῖ, καθὼς τὴν αἰχμαλωτίζει στὴ λαιμαργία. Πῶς λοιπὸν θὰ ζήσει εὐτυχισμένος στὴν ἄλλη ζωή, ὅταν θὰ εἶναι ἐγκλωβισμένος στὶς ὀρέξεις καὶ τὶς ἐπιθυμίες του, ποὺ δὲν θὰ ἱκανοποιοῦνται;...
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος, προκειμένου νὰ ἐξηγήσει στοὺς πιστοὺς ὅτι ἡ πορνεία εἶναι ἁμαρτία, κάνει εἰδικὴ ἀναφορὰ στὴν ἀξία τοῦ σώματος καὶ στὴν αἰώνια προοπτική του. Τὸ σῶμα, λέγει, δὲν μᾶς ἔχει δοθεῖ γιὰ νὰ ἱκανοποιοῦμε τὶς σαρκικές μας ὀρέξεις, ἀλλὰ γιὰ νὰ ζήσει ἄφθαρτο μέσα στὴ δόξα τοῦ Θεοῦ. Δὲν εἶναι ἄδικο λοιπὸν νὰ διδάσκουμε τὸ δικαίωμα αὐτοδιάθεσης κάθε ἀνθρώπου καὶ νὰ ἀποκρύπτουμε αὐτὴ τὴν αἰώνια προοπτική του;... Ἀλλὰ ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος προχωρεῖ γιὰ νὰ ἐξηγήσει καλύτερα γιατί ἁμαρτάνει ὅποιος ἐνῶ λέει ὅτι πιστεύει στὸ Θεό, ὅμως συνάπτει σχέσεις ἐκτὸς γάμου καὶ δὲν ἐγκρατεύεται.
2. Τὸ σῶμα μας ναὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος
Ἐρωτᾶ: Δὲν ξέρετε ὅτι τὰ σώματά σας εἶναι μέλη τοῦ Χριστοῦ; Μπορῶ λοιπὸν νὰ ἀποσπάσω τὰ μέλη τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ τὰ κάνω μέλη πόρνης; Ποτὲ μὴ συμβεῖ νὰ τὸ κάνω αὐτό! Ἢ δὲν ξέρετε ὅτι ἐκεῖνος ποὺ συνδέεται στενὰ καὶ προσκολλᾶται στὴν πόρνη εἶναι ἕνα σῶμα μ’ αὐτήν; Διότι λέει ἡ Γραφή: Θὰ γίνουν οἱ δύο μία σάρκα. Ἐκεῖνος ὅμως ποὺ προσκολλᾶται στὸν Κύριο, γεμίζει ὁλόκληρος καὶ διευθύνεται ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τοῦ Κυρίου καὶ γίνεται ἕνα πνεῦμα μ’ Αὐτόν.
Φεύγετε μακριὰ ἀπὸ τὴν πορνεία. Κάθε ἁμάρτημα ποὺ τυχὸν θὰ κάνει ὁ ἄνθρωπος, δὲν βλάπτει τόσο ἄμεσα καὶ κατευθεῖαν τὸ σῶμα. Ἐκεῖνος ὅμως ποὺ πορνεύει, ἁμαρτάνει στὸ ἴδιο του τὸ σῶμα.
Ἢ δὲν ξέρετε ὅτι τὸ σῶμα σας εἶναι ναὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὸ Ὁποῖο κατοικεῖ μέσα σας καὶ τὸ ἔχετε λάβει ἀπὸ τὸν Θεό, καὶ συνεπῶς δὲν ἀνήκετε στὸν ἑαυτό σας;
Ναί· δὲν ὁρίζετε τὸν ἑαυτό σας. Διότι ἐξαγορασθήκατε μὲ τίμημα βαρύ, μὲ τὸ ἀτίμητο αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Ἀποφεύγετε λοιπὸν κάθε αἰσχρὴ πράξη ποὺ γίνεται μὲ τὸ σῶμα καὶ ἀποδιώκετε κάθε πονηρὴ σκέψη καὶ ἐπιθυμία ἀπὸ τὸ πνεῦμα σας. Καὶ ἔτσι νὰ δοξάζετε τὸν Θεὸ μὲ τὸ σῶμα σας καὶ μὲ τὸ πνεῦμα σας, τὰ ὁποῖα ἀνήκουν στὸ Θεό.
Καθὼς ζοῦμε σὲ ἐποχὴ σαρκολατρίας, ὅπου προβάλλονται ὡς δικαίωμα τὰ πιὸ ἄτιμα πάθη καὶ οἱ χειρότερες διαστροφὲς ποὺ ἀποκτηνώνουν τὸν ἄνθρωπο, ὁ θεόπνευστος λόγος τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου ἔρχεται νὰ ἀποκαταστήσει τὴν ἀξία τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καὶ νὰ ἀναδείξει τὴν αἰώνια προοπτική του. Γι’ αὐτὸ καὶ μᾶς ὑπενθυμίζει τὸ ἀσύλληπτο ὕψος στὸ ὁποῖο ἀνεβάζει ὁ πανάγαθος Θεὸς τὸ πλάσμα Του, τὸν ἄνθρωπο. Αὐτὸς ὁ Θεὸς ἔρχεται καὶ κατοικεῖ ἐντὸς τοῦ ἀνθρώπου κι ἔτσι καθιστᾶ τὸ ἀνθρώπινο σῶμα, ναὸ ἔμψυχο, ἀσυγκρίτως ἱερότερο ἀπὸ τοὺς ἄψυχους χειροποίητους ναούς.
Ἂς τιμοῦμε λοιπὸν καὶ ἂς σεβόμαστε τὸ σῶμα μας, ποὺ ἁγιάζεται μὲ τὰ ἱερὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας, καὶ ἂς τὸ χρησιμοποιοῦμε πάντοτε ἀνάλογα μὲ τὶς ὑψηλὲς προδιαγραφὲς τοῦ Πλάστη του καὶ τὸν τελικὸ σκοπό του, ποὺ εἶναι ἡ συμμετοχή του στὴ δόξα τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ αἰώνια εὐτυχία μας στὴν οὐράνια Βασιλεία.
Φεύγετε μακριὰ ἀπὸ τὴν πορνεία. Κάθε ἁμάρτημα ποὺ τυχὸν θὰ κάνει ὁ ἄνθρωπος, δὲν βλάπτει τόσο ἄμεσα καὶ κατευθεῖαν τὸ σῶμα. Ἐκεῖνος ὅμως ποὺ πορνεύει, ἁμαρτάνει στὸ ἴδιο του τὸ σῶμα.
Ἢ δὲν ξέρετε ὅτι τὸ σῶμα σας εἶναι ναὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὸ Ὁποῖο κατοικεῖ μέσα σας καὶ τὸ ἔχετε λάβει ἀπὸ τὸν Θεό, καὶ συνεπῶς δὲν ἀνήκετε στὸν ἑαυτό σας;
Ναί· δὲν ὁρίζετε τὸν ἑαυτό σας. Διότι ἐξαγορασθήκατε μὲ τίμημα βαρύ, μὲ τὸ ἀτίμητο αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Ἀποφεύγετε λοιπὸν κάθε αἰσχρὴ πράξη ποὺ γίνεται μὲ τὸ σῶμα καὶ ἀποδιώκετε κάθε πονηρὴ σκέψη καὶ ἐπιθυμία ἀπὸ τὸ πνεῦμα σας. Καὶ ἔτσι νὰ δοξάζετε τὸν Θεὸ μὲ τὸ σῶμα σας καὶ μὲ τὸ πνεῦμα σας, τὰ ὁποῖα ἀνήκουν στὸ Θεό.
Καθὼς ζοῦμε σὲ ἐποχὴ σαρκολατρίας, ὅπου προβάλλονται ὡς δικαίωμα τὰ πιὸ ἄτιμα πάθη καὶ οἱ χειρότερες διαστροφὲς ποὺ ἀποκτηνώνουν τὸν ἄνθρωπο, ὁ θεόπνευστος λόγος τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου ἔρχεται νὰ ἀποκαταστήσει τὴν ἀξία τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καὶ νὰ ἀναδείξει τὴν αἰώνια προοπτική του. Γι’ αὐτὸ καὶ μᾶς ὑπενθυμίζει τὸ ἀσύλληπτο ὕψος στὸ ὁποῖο ἀνεβάζει ὁ πανάγαθος Θεὸς τὸ πλάσμα Του, τὸν ἄνθρωπο. Αὐτὸς ὁ Θεὸς ἔρχεται καὶ κατοικεῖ ἐντὸς τοῦ ἀνθρώπου κι ἔτσι καθιστᾶ τὸ ἀνθρώπινο σῶμα, ναὸ ἔμψυχο, ἀσυγκρίτως ἱερότερο ἀπὸ τοὺς ἄψυχους χειροποίητους ναούς.
Ἂς τιμοῦμε λοιπὸν καὶ ἂς σεβόμαστε τὸ σῶμα μας, ποὺ ἁγιάζεται μὲ τὰ ἱερὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας, καὶ ἂς τὸ χρησιμοποιοῦμε πάντοτε ἀνάλογα μὲ τὶς ὑψηλὲς προδιαγραφὲς τοῦ Πλάστη του καὶ τὸν τελικὸ σκοπό του, ποὺ εἶναι ἡ συμμετοχή του στὴ δόξα τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ αἰώνια εὐτυχία μας στὴν οὐράνια Βασιλεία.
Ἀδελφοί, πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ᾿ οὐκ ἐγὼ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινος. τὰ βρώματα τῇ κοιλίᾳ καὶ ἡ κοιλία τοῖς βρώμασιν· ὁ δὲ Θεὸς καὶ ταύτην καὶ ταῦτα καταργήσει. τὸ δὲ σῶμα οὐ τῇ πορνείᾳ, ἀλλὰ τῷ Κυρίῳ, καὶ ὁ Κύριος τῷ σώματι· ὁ δὲ Θεὸς καὶ τὸν Κύριον ἤγειρε καὶ ἡμᾶς ἐξεγερεῖ διὰ τῆς δυνάμεως αὐτοῦ. οὐκ οἴδατε ὅτι τὰ σώματα ὑμῶν μέλη Χριστοῦ ἐστιν; ἄρας οὖν τὰ μέλη τοῦ Χριστοῦ ποιήσω πόρνης μέλη; μὴ γένοιτο. ἢ οὐκ οἴδατε ὅτι ὁ κολλώμενος τῇ πόρνῃ ἓν σῶμά ἐστιν; ἔσονται γάρ, φησίν, οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν· ὁ δὲ κολλώμενος τῷ Κυρίῳ ἓν πνεῦμά ἐστι. φεύγετε τὴν πορνείαν. πᾶν ἁμάρτημα ὃ ἐὰν ποιήσῃ ἄνθρωπος ἐκτὸς τοῦ σώματός ἐστιν, ὁ δὲ πορνεύων εἰς τὸ ἴδιον σῶμα ἁμαρτάνει. ἢ οὐκ οἴδατε ὅτι τὸ σῶμα ὑμῶν ναὸς τοῦ ἐν ὑμῖν ῾Αγίου Πνεύματός ἐστιν, οὗ ἔχετε ἀπὸ Θεοῦ, καὶ οὐκ ἐστὲ ἑαυτῶν; ἠγοράσθητε γὰρ τιμῆς· δοξάσατε δὴ τὸν Θεὸν ἐν τῷ σώματι ὑμῶν καὶ ἐν τῷ πνεύματι ὑμῶν, ἅτινά ἐστι τοῦ Θεοῦ.
http://www.osotir.org
Η αμαρτία είναι οικονομική χρεοκοπία
«Καὶ ἐκεῖ διεσκόρπισε τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ζῶν ἀσώτως» (Λουκ. 15,13)
«…Ἡ ἁμαρτία, ἀδελφοί μου, δὲν εἶνε παιχνίδι· εἶνε φωτιά, ποὺ καίει καὶ καταστρέφει. Δὲν ἔχει συνέπειες μόνο γιὰ τὴ ζωὴ ποὺ ἀρχίζει μετὰ τὸν τάφο, ἀλλ᾿ ἔχει συνέπειες ἀκόμα κ᾿ ἐδῶ, σ᾿ αὐτὴ τὴ ζωή· συνέπειες, ποὺ πρέπει νὰ τὶς προσέξῃ κάθε ἄνθρωπος.
Ἡ ἁμαρτία εἶνε καὶ χρεωκοπία οἰκονομική. Διαλύει οἰκονομικὰ τὸ ἄτομο, τὴν οἰκογένεια καὶ τὰ ἔθνη
Κλικ εδώ. Κυριακὴ του Ασώτου (Λουκ. 15,11-32). Η χρεοκοπία αποτέλεσμα της αμαρτίας!
Η αμαρτία είναι οικονομική χρεοκοπία
«Καὶ ἐκεῖ διεσκόρπισε τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ζῶν ἀσώτως» (Λουκ. 15,13)
«…Ἡ ἁμαρτία, ἀδελφοί μου, δὲν εἶνε παιχνίδι· εἶνε φωτιά, ποὺ καίει καὶ καταστρέφει. Δὲν ἔχει συνέπειες μόνο γιὰ τὴ ζωὴ ποὺ ἀρχίζει μετὰ τὸν τάφο, ἀλλ᾿ ἔχει συνέπειες ἀκόμα κ᾿ ἐδῶ, σ᾿ αὐτὴ τὴ ζωή· συνέπειες, ποὺ πρέπει νὰ τὶς προσέξῃ κάθε ἄνθρωπος.
Ἡ ἁμαρτία εἶνε καὶ χρεωκοπία οἰκονομική. Διαλύει οἰκονομικὰ τὸ ἄτομο, τὴν οἰκογένεια καὶ τὰ ἔθνη