ΤΗΝ Κυριακὴ στὴν ἐκκλησία, ἀγαπητοί μου, βλέπουμε ὅτι αὐτοὶ ποὺ ἐκκλησιάζονται εἶνε συνήθως γέροι καὶ γριές.
Οἱ νέοι δὲν ἐκκλησιάζονται.
Ἔχουμε ὅμως ὑποχρέωσι νὰ μιλήσουμε γιὰ τὰ παιδιὰ καὶ τοὺς νέους μας.
Ἕνα ἔτος (τὸ 1979) εἶχε κηρυχθῆ «ἔτος τοῦ παιδιοῦ». Ἀλλὰ ὅσα καὶ ἂν ποῦν οἱ ἄνθρωποι γιὰ τὸ παιδί, τὰ λόγια τους δὲν φτάνουν τὸ ὕψος τῆς διδασκαλίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ὁ Χριστὸς εἶπε τὰ ὡραιότερα λόγια γιὰ τὸ παιδί· αὐτὸς ἀγάπησε τὸ παιδὶ ὄχι μόνο μὲ λόγια ἀλλὰ καὶ μὲ ἔργα· αὐτὸς ἀπέδειξε ὅτι εἶνε ὁ ἀληθινὸς φίλος τῶν παιδιῶν.
Ἀπόδειξις τοῦ ἐνδιαφέροντος τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὰ παιδιὰ εἶνε καὶ τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο. Γιὰ ποιόν ὁμιλεῖ; Γιὰ ἕνα παιδί, ποὺ παρουσιάζεται σὲ δυὸ φωτογραφίες· στὴ μία μακριὰ ἀπὸ τὸ Χριστό, καὶ στὴν ἄλλη κοντὰ στὸ Χριστό. Ἂς δοῦμε καλύτερα τὰ πράγματα.
Τὸ παιδί, γιὰ τὸ ὁποῖο ὁμιλεῖ τὸ εὐαγγέλιο ―δὲν ἀναφέρεται τ᾽ ὄνομά του―, εἶχε γονεῖς. Τὰ παιδιὰ δὲ γεννιῶνται ἀπὸ βράχο· ἀπὸ μιὰ μάνα κ᾽ ἕνα πατέρα γεννιῶνται ὅλα τὰ παιδιά. Ἔτσι καὶ τὸ παιδὶ αὐτὸ εἶχε μάνα καὶ πατέρα.
Ἀλλὰ οἱ γονεῖς του ἦταν ἄνθρωποι ἀδιάφοροι γιὰ τὴ θρησκεία, ψυχροὶ γιὰ τὸ Θεό. Καὶ ὄχι μόνο αὐτοί· ὅλη ἡ κοινωνία, μέσα στὴν ὁποία ζοῦσε τὸ παιδὶ αὐτό, ἦταν μιὰ κοινωνία ἄπιστη καὶ διεφθαρμένη. Δὲν τὸ λέω ἐγώ, τὸ λέει ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς μὲ ἀναστεναγμό· «Ὦ γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη! ἕως πότε ἔσομαι μεθ᾽ ὑμῶν; ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;», ὣς πότε θά ᾽μαι μαζί σας; (Ματθ. 17,17). Παιδὶ λοιπὸν ἀδιαφόρου οἰκογενείας, παιδὶ ἀπίστου καὶ διεστραμμένης κοινωνίας ἦταν τὸ παιδὶ τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελίου. Γι᾽ αὐτὸ συνέβη μεγάλη συμφορά. Τί ἔπαθε; Ἀρρώστησε. Τί ἀρρώστια εἶχε; Ὄχι μία ἀπὸ τὶς συνηθισμένες σωματικὲς ἀρρώστιες· εἶχε τὴ μεγαλύτερη ἀρρώστια, κάτι χειρότερο κι ἀπ᾽ τὸν καρκίνο ποὺ θερίζει σήμερα τὴν ἀνθρωπότητα – ὁ Θεὸς νὰ φυλάξῃ. Τί εἶχε· μπῆκε μέσα του δαιμόνιο! ―Μπᾶ, δαιμόνια τώρα στὸν αἰῶνα μας;… Μορφωμένοι ἐσεῖς, νὰ μιλᾶτε γιὰ δαιμόνια;… Θὰ ἤθελα κ᾽ ἐγὼ νὰ μὴν ὑπάρχουν δαιμόνια· ὑπάρχουν ὅμως. Ὅποιος ἀμφιβάλλει, ἂς πάῃ μέχρι τὴν Κεφαλονιὰ ―ἐκεῖ στὶς 16 Αὐγούστου ἑορτάζει ὁ ἅγιος Γεράσιμος― καὶ θὰ δῇ τὰ δαιμόνια πῶς φωνάζουν, πῶς στριγγλίζουν, πῶς σπᾶνε ἁλυσίδες. Ὑπάρχουν δαιμόνια, καὶ ἐπηρεάζουν τοὺς ἀνθρώπους. Γι᾽ αὐτὸ ὁ Χριστὸς μᾶς παρήγγειλε νὰ λέμε καθημερινῶς στὴν προσευχή μας «῾Ρῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ», σῶσε μας ἀπὸ τὸ σατανᾶ (ἔ.ἀ. 6,13). Μπῆκε λοιπὸν στὸ παιδὶ δαιμόνιο καὶ φώλιασε μέσα του. Κι ἀπὸ τὴν ὥρα ἐκείνη ἦταν δυστυχισμένο. Τὸ ἐξουσίαζε ὁ σατανᾶς· ἔλεγε καὶ ἔκανε ὅ,τι εἰσηγεῖτο ἐκεῖνος. Ἄλλοτε τὸ δαιμόνιο τὸ ἔσπρωχνε κ᾽ ἔπεφτε σὲ νερὰ καὶ κινδύνευε νὰ πνιγῇ, ἄλλοτε τὸ ἔρριχνε στὴ φωτιὰ καὶ κινδύνευε νὰ καῇ, καὶ ἔτρεχαν οἱ συγγενεῖς καὶ φίλοι νὰ τὸ γλυτώσουν. Δυστυχισμένο τὸ παιδί, σπαρταροῦσε σὰν τὸ ψάρι ὅταν τὸ βγάζῃς ἀπὸ τὴ θάλασσα. Ἀλλὰ δυστυχισμένος κι ὁ πατέρας, ποὺ τὸ ἔβλεπε καὶ καιγόταν. Ἔκανε τὰ πάντα ὁ ταλαίπωρος γιὰ νὰ τὸ θεραπεύσῃ· καὶ σὲ γιατροὺς τὸ πῆγε, καὶ σὲ μάγους τὸ πῆγε, καὶ στοὺς μαθητὰς τοῦ Χριστοῦ τὸ ἔφερε, μὰ τίποτα. Τὸ δαιμόνιο εἶχε ῥιζώσει. Ὅπως ἕνα δέντρο μὲ βαθειὲς ῥίζες εἶνε δύσκολο νὰ τὸ ξερριζώσῃς, ἔτσι καὶ τὸ δαιμόνιο ἦταν δύσκολο νὰ βγῇ. Τέλος ἦρθε καὶ στὸ Χριστό. Καὶ ὁ Χριστὸς τί ἔκανε; Ἀφοῦ ἐπέπληξε τὴν γενεὰ τὴν «ἄπιστον καὶ διεστραμμένην», τῆς ὁποίας ἕνας κλῶνος ἦταν καὶ τὸ παιδὶ αὐτό, διέταξε καὶ βγῆκε τὸ δαιμόνιο. Κι ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ βγῆκε τὸ δαιμόνιο, τὸ παιδὶ ἐλευθερώθηκε πλέον, καὶ ἔγινε πάλι ἡ χαρὰ τῆς οἰκογενείας του.
Ἀλλὰ οἱ γονεῖς του ἦταν ἄνθρωποι ἀδιάφοροι γιὰ τὴ θρησκεία, ψυχροὶ γιὰ τὸ Θεό. Καὶ ὄχι μόνο αὐτοί· ὅλη ἡ κοινωνία, μέσα στὴν ὁποία ζοῦσε τὸ παιδὶ αὐτό, ἦταν μιὰ κοινωνία ἄπιστη καὶ διεφθαρμένη. Δὲν τὸ λέω ἐγώ, τὸ λέει ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς μὲ ἀναστεναγμό· «Ὦ γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη! ἕως πότε ἔσομαι μεθ᾽ ὑμῶν; ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν;», ὣς πότε θά ᾽μαι μαζί σας; (Ματθ. 17,17). Παιδὶ λοιπὸν ἀδιαφόρου οἰκογενείας, παιδὶ ἀπίστου καὶ διεστραμμένης κοινωνίας ἦταν τὸ παιδὶ τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελίου. Γι᾽ αὐτὸ συνέβη μεγάλη συμφορά. Τί ἔπαθε; Ἀρρώστησε. Τί ἀρρώστια εἶχε; Ὄχι μία ἀπὸ τὶς συνηθισμένες σωματικὲς ἀρρώστιες· εἶχε τὴ μεγαλύτερη ἀρρώστια, κάτι χειρότερο κι ἀπ᾽ τὸν καρκίνο ποὺ θερίζει σήμερα τὴν ἀνθρωπότητα – ὁ Θεὸς νὰ φυλάξῃ. Τί εἶχε· μπῆκε μέσα του δαιμόνιο! ―Μπᾶ, δαιμόνια τώρα στὸν αἰῶνα μας;… Μορφωμένοι ἐσεῖς, νὰ μιλᾶτε γιὰ δαιμόνια;… Θὰ ἤθελα κ᾽ ἐγὼ νὰ μὴν ὑπάρχουν δαιμόνια· ὑπάρχουν ὅμως. Ὅποιος ἀμφιβάλλει, ἂς πάῃ μέχρι τὴν Κεφαλονιὰ ―ἐκεῖ στὶς 16 Αὐγούστου ἑορτάζει ὁ ἅγιος Γεράσιμος― καὶ θὰ δῇ τὰ δαιμόνια πῶς φωνάζουν, πῶς στριγγλίζουν, πῶς σπᾶνε ἁλυσίδες. Ὑπάρχουν δαιμόνια, καὶ ἐπηρεάζουν τοὺς ἀνθρώπους. Γι᾽ αὐτὸ ὁ Χριστὸς μᾶς παρήγγειλε νὰ λέμε καθημερινῶς στὴν προσευχή μας «῾Ρῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ», σῶσε μας ἀπὸ τὸ σατανᾶ (ἔ.ἀ. 6,13). Μπῆκε λοιπὸν στὸ παιδὶ δαιμόνιο καὶ φώλιασε μέσα του. Κι ἀπὸ τὴν ὥρα ἐκείνη ἦταν δυστυχισμένο. Τὸ ἐξουσίαζε ὁ σατανᾶς· ἔλεγε καὶ ἔκανε ὅ,τι εἰσηγεῖτο ἐκεῖνος. Ἄλλοτε τὸ δαιμόνιο τὸ ἔσπρωχνε κ᾽ ἔπεφτε σὲ νερὰ καὶ κινδύνευε νὰ πνιγῇ, ἄλλοτε τὸ ἔρριχνε στὴ φωτιὰ καὶ κινδύνευε νὰ καῇ, καὶ ἔτρεχαν οἱ συγγενεῖς καὶ φίλοι νὰ τὸ γλυτώσουν. Δυστυχισμένο τὸ παιδί, σπαρταροῦσε σὰν τὸ ψάρι ὅταν τὸ βγάζῃς ἀπὸ τὴ θάλασσα. Ἀλλὰ δυστυχισμένος κι ὁ πατέρας, ποὺ τὸ ἔβλεπε καὶ καιγόταν. Ἔκανε τὰ πάντα ὁ ταλαίπωρος γιὰ νὰ τὸ θεραπεύσῃ· καὶ σὲ γιατροὺς τὸ πῆγε, καὶ σὲ μάγους τὸ πῆγε, καὶ στοὺς μαθητὰς τοῦ Χριστοῦ τὸ ἔφερε, μὰ τίποτα. Τὸ δαιμόνιο εἶχε ῥιζώσει. Ὅπως ἕνα δέντρο μὲ βαθειὲς ῥίζες εἶνε δύσκολο νὰ τὸ ξερριζώσῃς, ἔτσι καὶ τὸ δαιμόνιο ἦταν δύσκολο νὰ βγῇ. Τέλος ἦρθε καὶ στὸ Χριστό. Καὶ ὁ Χριστὸς τί ἔκανε; Ἀφοῦ ἐπέπληξε τὴν γενεὰ τὴν «ἄπιστον καὶ διεστραμμένην», τῆς ὁποίας ἕνας κλῶνος ἦταν καὶ τὸ παιδὶ αὐτό, διέταξε καὶ βγῆκε τὸ δαιμόνιο. Κι ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ βγῆκε τὸ δαιμόνιο, τὸ παιδὶ ἐλευθερώθηκε πλέον, καὶ ἔγινε πάλι ἡ χαρὰ τῆς οἰκογενείας του.
* * *
Αὐτὸ εἶνε, ἀγαπητοί μου, τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο. Δυὸ φωτογραφίες τοῦ ἴδιου παιδιοῦ· στὴ μία μακριὰ ἀπὸ τὸ Χριστό, στὴν ἄλλη κοντὰ στὸ Χριστό. Τί διαφορά! Ἐκεῖνο ὅμως ποὺ ἔγινε τότε, γίνεται καὶ σήμερα. Καὶ τώρα ὑπάρχουν παιδιὰ καὶ νέοι ποὺ ζοῦν μακριὰ ἀπὸ τὸ Χριστό. Κι ἀφοῦ εἶνε μακριὰ ἀπὸ τὸ Χριστό, βρίσκονται κάτω ἀπὸ τὴν ἐπήρεια πονηρῶν δαιμόνων, κάτω ἀπὸ τὴν ἐξουσία τῆς ἁμαρτίας καὶ τῶν παθῶν. Δυστυχισμένα τὰ παιδιὰ αὐτά, κι ἀκόμα πιὸ δυστυχισμένοι οἱ γονεῖς τους. Εἶνε μιὰ ἄλλη «γενεὰ ἄπιστος καὶ διεστραμμένη», γενεὰ δαιμονιζομένων. Φαίνεται ὑπερβολικὸ αὐτό; Παρατηρῆστε τὴν εἰκόνα τῶν παιδιῶν αὐτῶν· εἶνε μπροστά μας. ⃝ Κάποιο παιδὶ βασανίζεται ἀπὸ ἕνα γνωστὸ πάθος. Οἱ γονεῖς τὸ ξέρουν, τὸ βλέπουν· πειράζεται ἀπὸ τὸ δαιμόνιο τοῦ πείσματος. Ἡ μητέρα ἢ ὁ πατέρας τὸ συμβουλεύουν σὲ κάτι κι αὐτὸ προβάλλει ἄρνησι· Δὲν θέλω!… Ὅπως τὸ πεισματάρικο γαϊδουράκι, παρὰ τὶς ξυλιὲς ποὺ τρώει ἀπ᾽ τὸν ἀφέντη του, δὲν ἐννοεῖ νὰ κουνηθῇ ἀπ᾽ τὴ θέσι του, ἔτσι καὶ τὸ μικρὸ ἐκεῖνο παιδάκι πεισματώνει, χτυπάει τὰ πόδια του, πέφτει κάτω, κυλιέται, φωνάζει, οὐρλιάζει. ⃝ Ἕνα ἄλλο παιδάκι, ἐκεῖ ποὺ εἶνε ἥσυχο, ξαφνικὰ τὸ βλέπεις κιτρινίζει, γίνεται σὰν τὸ κερί, λειώνει καὶ πεθαίνει ἀκόμα. Ἀπὸ τί; Φαῒ ἔχει, ψωμὶ ἔχει, γάλα ἔχει, βούτυρο ἔχει, κρέας ἔχει, ὅλα τά ᾽χει. Τί τὸ πειράζει; Τὸ δαιμόνιο τοῦ φθόνου, τῆς ζήλειας. Μὴ δῇ τὴ μάνα νὰ χαϊδέψῃ τὸ ἀδελφάκι του, μὴ δῇ τὸν πατέρα ν᾽ ἀγοράσῃ κάτι στὸ ἄλλο παιδί, μὴ δῇ τὸ δάσκαλο νὰ ἐπαινέσῃ τὸ συμμαθητή του, μὴν ἀκούσῃ καλὸ λόγο γιὰ τὸ φίλο του· ἀρρωσταίνει. ⃝ Θέλετε ἄλλο δαιμόνιο ποὺ τυραννεῖ τὴν παιδικὴ ἡλικία; Νά τὸ δαιμόνιο τοῦ ψεύδους. Σπάνιο πρᾶγμα παιδὶ νὰ λέῃ πάντοτε ἀλήθεια. Τὰ περισσότερα παιδιὰ λένε ψέματα στὴ γιαγιά, ψέματα στὸν παπποῦ, ψέματα στὴ μάνα, ψέματα στὸν πατέρα, ψέματα στὸ σχολεῖο· παντοῦ. ⃝ Συχνὸ εἶνε καὶ τὸ δαιμόνιο τῆς ὀκνηρίας, τῆς τεμπελιᾶς. Ὁ ἥλιος βγαίνει, ὁ πατέρας τρέχει στὴ δουλειά, ἡ μάνα στὸ σπίτι πλένει καθαρίζει μαγειρεύει, καὶ τὸ παιδί; Κοιμᾶται. Δὲν σηκώνεται νὰ κάνῃ κάτι, νὰ βοηθήσῃ. Ὁ μικρὸς τεμπέλης αὔριο θά ᾽νε ἕνα βάρος τῆς κοινωνίας. ⃝ Ν᾽ ἀναφέρουμε ἄλλο ἕνα δαιμόνιο; Στὴν ἐγωιστικὴ καὶ ὑπερήφανη γενεά μας κυριαρχεῖ τὸ δαιμόνιο τῆς ἀνυπακοῆς. Τὰ παιδιὰ δὲν ἀκοῦνε οὔτε πατέρα οὔτε μάνα οὔτε δάσκαλο. ⃝ Αὐτὰ καὶ ἄλλα ἀκόμα δαιμόνια τυραννοῦν τὰ παιδιά. Καὶ ὑποφέρουν τὰ ἴδια, ὑποφέρουν καὶ οἱ γονεῖς. Πόσα δάκρυα χύνουν μανάδες καὶ πατεράδες! Ἦρθε στὴ μητρόπολι ἕνας πατέρας. Θρηνοῦσε καὶ προσπαθοῦσα νὰ τὸν παρηγορήσω. Ἔχει κορίτσι ποὺ ἔμπλεξε μὲ κακὲς παρέες κ᾽ ἔχει τρεῖς νύχτες ποὺ ἐξαφανίστηκε· ἀναγκάστηκε νὰ τὸ ἀναφέρῃ, ἡ ἀστυνομία ψάχνει καὶ δὲν ξέρω ἀκόμα ἂν τὸ βρῆκε. Πόσα τέτοια κορίτσια καὶ ἀγόρια διασκεδάζουν, χορεύουν καὶ μεθοῦν σὲ κέντρα, παίρνουν χασὶς καὶ μαριχουάνα, καὶ γίνονται ἐρείπια! Μικρὸ δαιμόνιο εἶνε τὰ ναρκωτικά; Ποῦ καταντήσαμε! Καὶ ποιοί φταῖνε; Φταῖνε ἡ μάνα, ὁ πατέρας, ὁ δάσκαλος, ὁ παπᾶς, ὁ δεσπότης, φταῖμε ὅλοι οἱ μεγαλύτεροι, ποὺ δὲ δίνουμε καλὰ παραδείγματα στὰ παιδιά μας. Φταίει προπαντὸς τὸ κράτος, γιατὶ μποροῦσε πολλὰ νὰ κάνῃ, ὅπως γίνεται ἀλλοῦ. Ἐδῶ; Ἕνα μασονικὸ – ἄθεο κράτος ἔχει ἀφήσει τὰ παιδιὰ νὰ διαφθαροῦν καὶ νὰ καταστραφοῦν. Στὰ ἑκατὸ παιδιὰ ζήτημα ἂν παρουσιαστῇ ἕνα ποὺ νὰ μένῃ ἔξω ἀπὸ τὴν ἐπήρεια τῶν δαιμονίων.* * *
Ὁ μόνος, ἀδελφοί μου, ποὺ ἀγαπάει εἰλικρινὰ τὸ παιδί, ὁ ἀληθινὸς φίλος του, εἶνε ὁ Χριστός. Ἐκεῖνος τὸ πῆρε στὴν ἀγκαλιά του καὶ τὸ εὐλόγησε. Ἐκεῖνος εἶπε ὅτι ὅποιος σκανδαλίσῃ ἕνα μικρὸ παιδί, εἶνε προτιμότερο νὰ δέσῃ στὸ λαιμό του ἕνα λιθάρι καὶ νὰ πάῃ νὰ φουντάρῃ – νὰ πνιγῇ στὴ θάλασσα (βλ. Ματθ. 18,6). Ἔδωσε μεγάλη σημασία στὸ παιδί. Χαιρόμεθα ὅταν βλέπουμε παιδιά. Εὐχόμεθα ὁ Θεὸς νὰ προστατεύῃ τὴ νεολαία μας μὲ ἀγγέλους καὶ ἀρχαγγέλους. Καὶ παρακαλοῦμε, νὰ φωτίσῃ τοὺς κρατοῦντας νὰ λάβουν αὐστηρὰ μέτρα γιὰ τὸ παιδὶ καὶ τὴν παιδεία. Ἔχουμε καλὸ λαό, καλὴ πάστα. Ἀλλ᾽ αὐτοὶ ποὺ μᾶς κυβερνοῦν δυστυχῶς ―τὸ λέω μὲ παρρησία― Θεὸ δὲν ἔχουν! Ψηφίζουν νόμους ποὺ διαλύουν τὴν οἰκογένεια κι ἀφήνουν τὰ παιδιὰ στὸ σκοτάδι. Καὶ ὁ λαός; Φαίνεται νὰ κοιμᾶται. Ἀλλὰ θά ᾽ρθῃ ὥρα ποὺ θὰ ξυπνήσῃ καὶ θὰ ζητήσῃ κυβερνήτας Χριστιανούς, νὰ πιστεύουν στὸ Εὐαγγέλιο. Τότε καὶ τὰ παιδιὰ θὰ προστατευθοῦν καὶ καλύτερες ἡμέρες θὰ δοῦμε. Δὲν ἀνήκω σὲ κόμματα. Πενήντα χρόνια δουλεύω στὸ ἔθνος. Δύο πράγματα ἀγαπῶ· τὴν Ἑλλάδα, καὶ παραπάνω ἀπ᾽ τὴν Ἑλλάδα τὸ Χριστό. Καὶ θέλω τὴν πατρίδα μου νὰ εἶνε ἄστρο φωτεινό, νὰ λάμπῃ, νὰ εἶνε ὑπόδειγμα, καὶ ὄχι σκύβαλο καὶ καταπάτημα τῶν ἐθνῶν. Ὁ δὲ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, διὰ πρεσβειῶν τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ πάντων τῶν ἁγίων, ἂς εἶνε μεθ᾽ ἡμῶν· ἀμήν.
(ἱ. ναὸς Γενεσίου τῆς Θεοτόκου Κ. Κλεινῶν – Φλωρίνης 19-8-1979)