Διδάκτωρ Θεολογίας, πτυχιούχος γαλλικής και αγγλικής γλώσσας, γνώστης ιταλικής και γερμανικής, χειροτονήθηκε διάκονος το 1961 και πρεσβύτερος το 1965.
Εννέα χρόνια ήταν ιεροκήρυκας στο ναό της Κοιμήσεως Θεοτόκου Φαλήρου, ενώ διετέλεσε επί επτά χρόνια γραμματέας της Ιεράς Συνόδου.
Νεότατος, μόλις 35 ετών, το 1974 εξελέγη μητροπολίτης Δημητριάδος, απ' όπου αναχώρησε, όταν εξελέγη αρχιεπίσκοπος Αθηνών. Πήρε μέρος σε πολλές εκκλησιαστικές αποστολές στο εξωτερικό, ενώ συνέγραψε πλήθος επιστημονικών και εποικοδομητικών κειμένων. Αρθρογράφησε στον εκκλησιαστικό Τύπο, αλλά και σε εφημερίδες.
Νεότατος, μόλις 35 ετών, το 1974 εξελέγη μητροπολίτης Δημητριάδος, απ' όπου αναχώρησε, όταν εξελέγη αρχιεπίσκοπος Αθηνών. Πήρε μέρος σε πολλές εκκλησιαστικές αποστολές στο εξωτερικό, ενώ συνέγραψε πλήθος επιστημονικών και εποικοδομητικών κειμένων. Αρθρογράφησε στον εκκλησιαστικό Τύπο, αλλά και σε εφημερίδες.
Το 1998, μετά το θάνατο του αρχιεπισκόπου Σεραφείμ, τρεις ήταν οι επικρατέστεροι υποψήφιοι: ο Δημητριάδος Χριστόδουλος, ο Θηβών Ιερώνυμος και ο Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος. Εξελέγη αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, ο από Δημητριάδος Χριστόδουλος, ο οποίος προκάλεσε αίσθηση στην κοινή γνώμη, από την πρώτη στιγμή που άρχισε να διαβάζει τον «επιβατήριο» λόγο του στον κατάμεστο μητροπολιτικό ναό Αθηνών.
Πολύ γρήγορα, όλοι μιλούσαν για τον Αρχιεπίσκοπο, που καλούσε τη νεολαία να πλησιάσει την Εκκλησία, «ακόμα και με το σκουλαρίκι», ζητούσε συγγνώμη από τους νέους για όσα δεν έγιναν από τους μεγαλύτερους, ενώ άρχισε αμέσως να ασχολείται με την αναζωογόνηση όλων των υπηρεσιών της Εκκλησίας και κυρίως του φιλανθρωπικού τομέα.
Υπό την ηγεσία του, προάγεται το έργο της Εκκλησίας σε ολόκληρο τον κοινωνικό τομέα. Ιδρύονται νέοι οργανισμοί που καλύπτουν τομείς, όπως η βιοηθική, η μέριμνα για τους τοξικομανείς, την κακοποιημένη γυναίκα, την άγαμη μητέρα. Τέλος, ίδρυσε τη Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Αλληλεγγύη», μέσω της οποίας γίνεται παρέμβαση με ανθρωπιστική βοήθεια, σε παγκόσμια κλίμακα.
Ίδρυσε την υπηρεσία Διαδικτύου, δημιουργώντας συγχρόνως ψηφιακή βιβλιοθήκη σε 9 γλώσσες, πινακοθήκη, μουσικοθήκη και πύλη πολιτιστικών ειδήσεων στα ελληνικά και αγγλικά.
Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος με το λόγο του προκάλεσε αντιδράσεις. Σχολιάσθηκε θετικά, αλλά και αρνητικά. Δύο μεγάλα γεγονότα σημάδεψαν τα πρώτα χρόνια της ποιμαντορίας του: η σύγκρουση με την κυβέρνηση Κ. Σημίτη για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες, που άρχισε την άνοιξη του 2000 και απασχόλησε για περίπου δύο χρόνια την κοινή γνώμη, ενώ αμέσως μετά άρχισε και η κρίση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο που κράτησε ως το 2004 και έληξε μετά την παρέμβαση της υπουργού Παιδείας Μαριέττας Γιαννάκου.
Για πρώτη φορά στα χρονικά, το 2001 αρχίζει να διαφαίνεται ότι ο Αρχιεπίσκοπος θα δεχθεί στην Αθήνα τον τότε Πάπα Ιωάννη Παύλο Β', γεγονός που πριν συμβεί φαινόταν αδιανόητο. Υπήρξαν κάποιες αντιδράσεις, υπήρξαν ανακοινώσεις από φανατικούς, όμως ο ίδιος ο αρχιεπίσκοπος καταφέρνει και πείθει πρωτίστως τους ιεράρχες και ο Πάπας επισκέπτεται την Αθήνα, κατόπιν προσκλήσεως του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Στεφανόπουλου.
Στο αρχιεπισκοπικό Μέγαρο, και παρουσία των μελών της Ιεράς Συνόδου, ο Ποντίφηκας ζήτησε συγγνώμη για τα δεινά του παρελθόντος. Ο Αρχιεπίσκοπος αρχίζει πρώτος να τον χειροκροτεί και ακολουθούν οι συνοδικοί Ιεράρχες. Ο πάγος μεταξύ των δύο Εκκλησιών εκείνη τη στιγμή άρχισε να λιώνει. Πέντε χρόνια αργότερα, το Δεκέμβριο του 2006, ο Αρχιεπίσκοπος θα ανταποδώσει την επίσκεψη του Πάπα, πηγαίνοντας στο Βατικανό, και συναντώντας πλέον το νεοεκλεγέντα Πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ'.
Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος εκοιμήθη στις 28 Ιανουαρίου 2008, έπειτα από πολύμηνη μάχη με τον καρκίνο.
Η Θεία Λειτουργία τελέστηκε με αφορμή την συμπλήρωση επτά χρόνων από την κοίμηση του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κυρού Χριστοδούλου.
Στη σύντομη, αλλά περιεκτική και μεστή νοημάτων και μηνυμάτων ομιλία του, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καισαριανής αναφέρθηκε στην προσωπικότητα και τις αρετές του κεκοιμημένου Πρωθιεράρχου και ευχαρίστησε τους παραστάντες για την εν ευγνωμοσύνη και τιμή προς τη μνήμη του Μακαριστού Χριστοδούλου παρουσία τους.
Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας τελέστηκε μνημόσυνο, και στη συνέχεια στον τάφο του μακαριστού Αρχιεπισκόπου τελέστηκε ιερό τρισάγιο.
Συλλείτουργο και επταετές μνημόσυνο για τον Χριστόδουλο Σήμερα Τετάρτη 28 Ιανουαρίου 2015 στον Ιερό Ναό των Αγίων Θεοδώρων στο 1ο Νεκροταφείο Αθηνών τελέστηκε Αρχιερατική Θεία Λειτουργία.
Της πανηγυρικής Θείας Λειτουργίας προεξήρχε ο Σεβ. Μητροπολίτης Καισαριανής κ. Δανιήλ, ενώ συλλειτούργησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Σύρου κ. Δωρόθεος, ο Σεβ. Μητροπολίτης Σερρών κ. Θεολόγος, ο Μητροπολίτης Κερκύρας Νεκτάριος και ο Μητροπολίτης Κορίνθου Διονύσιος.Η Θεία Λειτουργία τελέστηκε με αφορμή την συμπλήρωση επτά χρόνων από την κοίμηση του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κυρού Χριστοδούλου.
Στη σύντομη, αλλά περιεκτική και μεστή νοημάτων και μηνυμάτων ομιλία του, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καισαριανής αναφέρθηκε στην προσωπικότητα και τις αρετές του κεκοιμημένου Πρωθιεράρχου και ευχαρίστησε τους παραστάντες για την εν ευγνωμοσύνη και τιμή προς τη μνήμη του Μακαριστού Χριστοδούλου παρουσία τους.
Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας τελέστηκε μνημόσυνο, και στη συνέχεια στον τάφο του μακαριστού Αρχιεπισκόπου τελέστηκε ιερό τρισάγιο.
Σ᾽ ἀποζητοῦμε, Χριστόδουλε…
Ἦταν γιά τόν λαό μας ὅ,τι καί ὁ Χρυσόστομος γιά τόν ἐγκαταλελειμμένο λαό τῆς Σμύρνης...
Καί οἱ δύο ὁδηγήθηκαν στό μαρτύριο: ὁ Σμύρνης ἀπό τόν τουρκικό ὄχλο, ὁ Ἀθηνῶν καί Ἑλλήνων πάντων ἀπό τόν δημοσιογραφικό καί χαμηλοπολιτικό ὄχλο!
Γιατί εἶχε Παπαφλέσσειο ἀνάστημα καί ὕψωνε φωνή ὑπέρ πίστεως καί πατρίδος. Κουβαλοῦσε μέσα του τήν παράδοση τοῦ 1821. Μέ τόν λόγο του ξαναζωντάνευε τ᾽ ἀρματολίκι, τούς καιρούς τῆς παλληκαριᾶς καί τῆς λεβεντιᾶς...
Ἡ χυδαία κακολογία καί μικρολογία. Ἔπρεπε νά πέσει γιά νά πεισθοῦν οἱ κακόπιστοι πόσο μεγάλος ἦταν! Γι᾽ αὐτό εἶχε ἀπέναντί του ὅλους αὐτούς πού ἀπεργάστηκαν τήν σημερινή μας κατάντια. Δυστυχῶς, στήν Ἑλλάδα, ἀντί νά χτυπᾶμε αὐτούς πού βάζουν τήν φωτιά, χτυπᾶμε ἐκείνους πού βαρᾶνε τήν καμπάνα τοῦ συναγερμοῦ. Μέ τήν δῆθεν σάτιρα ἀπό τήν τηλοψία, ἀπό τό ραδιόφωνο, ἀπό τό πάλκο καί τόν τύπο, οἱ νάνοι ἀντίπαλοί του, τοῦ ἔκαναν τή ζωή του φαρμάκι.
Ἡ γνωριμία μας ξεκίνησε ἀπό μιά ἐπιθετική ἐπιστολή πού τοῦ ἔστειλα ἀπό τό ἐρημητήριό μου στόν Πάρνωνα. Ἔσχισε λαγκάδια καί βουνά νά μέ βρεῖ. Ἔκτοτε δεθήκαμε μέ μιά σχέση ἀδελφική.
Σ᾽ ἕνα μόνον δέν μέ ἔπειθε: νά εἶμαι συγχωρητικός. Ἀναίδεια στ᾽ ἀρχαῖα ἑλληνικά σημαίνει ἄρνηση συγγνώμης. Ἁπλῶς ἐρέθιζα τήν διάθεσή του γιά εὐτραπελία...
Στά χρόνια του ἡ Ἐκκλησία «ἔλαμπε ἀπό χαμόγελο», μπῆκε τό γέλιο στήν Ἐκκλησία. Πετοῦσε πάνω ἀπό τά εὐτελῆ καί τούς εὐτελεῖς σάν τόν βασιλικό ἀητό. Ἐκάλυπτε τούς πάντες μέ τήν καλλιφωνία του, τήν πολυγνωσία του, τήν πολυγλωσσία του, μέ τό ἱλαρό φῶς τοῦ προσώπου του. Ἔγραφε ἀκατάπαυστα ἀκόμη κι ὅταν συνομιλοῦσε, ἀκόμη κι ὅταν τηλεφωνοῦσε. Κι αὐτός μέ τό δροσᾶτο γέλιο του: «Ὅταν δουλεύω…!».
Μέ φώναζε -γιά νά μέ ἐρεθίζει-, Σαράντη. Τοῦ ᾽λεγα, τοῦ ξανάλεγα ὅτι Σαράντο -κι ὄχι Σαράντη- λέμε στή Μάνη. Κι αὐτός ἐπέμενε στό Σαράντη, ἔτσι γιά νά μέ «φουρτουνιάζει». Τοῦ ἄρεσε ἡ «φουρτούνα» μου.
Ἐκεῖ θά βρῶ ὅλους τούς μεγάλους τῆς Ἱστορίας. Κι ἀκόμη θά γλυτώσω κι ἀπό σᾶς τούς δεσποτάδες».
Τόν φθονοῦσαν καί ὅσοι εἶχαν βαλθεῖ νά ξεριζώσουν τή γλῶσσα μας, νά ξεπατώσουν τήν παιδεία μας, νά ξεδοντιάσουν τήν Ἐκκλησία μας, νά σπιλώσουν τήν ἱστορία μας, νά ἀκρωτηριάσουν τήν πατρίδα μας.
Τόν φθονοῦσαν ὅλοι αὐτοί πού προσπάθησαν καί προσπαθοῦν νά μετατρέψουν ἕναν γίγαντα λαό, σέ λαό νάνων.
Σέ λαό θάμνων, κατά τό δικό τους ἀνάστημα...
Μόνον μιά φορά, τήν ἡμέρα τῆς κηδείας του εἶπα κάποια λόγια πικρά -ὄχι γι᾽ αὐτόν φυσικά- στό Ραδιόφωνο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
Τώρα νιώθουν τί «τζοβαϊρικό» ἀξετίμητο χάσαμε.
«Σ᾽ ἀποζητοῦμε, Χριστόδουλε!…»
(Το υπέροχο αυτό κείμενο είναι του γνωστότατου Σαράντου Καργάκου και είναι μία αναδημοσίευση από το αρχείο μας προκειμένου να μπορέσουμε όλοι μας να αναλογισθούμε που είμασταν, που βρισκόμαστε και που μας πηγαίνουν... προκειμένου να κατανοήσουμε όχι μόνο τα λάθη μας, αλλά το ποιός πρέπει να είναι ο στόχος μας)
national-pride.org
«Δεν ήρθε η τελευταία ώρα» είπε ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος από το Μαϊάμι
«Μην απογοητεύεστε, μην χάνετε το θάρρος σας, δεν ήρθε η τελευταία ώρα. Ελπίζω να ξαναϊδωθούμε. Επιστρέφω στην πατρίδα. Η νοσταλγία με κατατρώει» είπε συγκινημένος ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, μιλώντας το βράδυ της Κυριακής σε εκατοντάδες ομογενείς που γέμισαν ασφυκτικά τον καθεδρικό ναό της Αγίας Σοφίας στο Μαϊάμι. Την ημέρα της ονομαστικής του γιορτής, ο κ. Χριστόδουλος αναφερόμενος γενικά σε όσα μπορούν να συμβούν στον κάθε άνθρωπο, κάλεσε τους πιστούς να μην χάνουν το θάρρος τους και την πίστη τους στο Θεό. Με δάκρυα στα μάτια μίλησε για τις ανθρώπινες αξίες, τη θέληση για ζωή και τον αγώνα για το καλό.
Απευθυνόμενος στους Έλληνες της Αμερικής ευχαρίστησε όλους, υπογραμμίζοντας ότι «μας συνδέει κοινή αύρα, κοινή πίστη, μας συνδέει το ελληνικό φιλότιμο, ο μεγάλος μας θησαυρός, που μεγαλουργεί όπου υπάρχουν Έλληνες».
Ο αρχιεπίσκοπος χειροκροτήθηκε επανειλημμένα και στο τέλος της λειτουργίας οι ομογενείς του ευχήθηκαν «δύναμη, υπομονή και γρήγορη ανάρρωση».
Στο αρχιερατικό συλλείτουργο, προεξάρχοντος του μητροπολίτη Βρεσθένης Θεόκλητου, συμμετείχαν μητροπολίτες και ιερείς από την Ελλάδα και την Αμερική.
Ο μητροπολίτης Σικάγου Ιάκωβος, ο οποίος αντιπροσώπευσε τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο, μιλώντας στο εκκλησίασμα ανέφερε ότι ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος θα επιστρέψει πολύ σύντομα στην Ελλάδα, υποστηρίζοντας ότι «η θεραπεία θα γίνει εκεί».
Σύμφωνα με συνεργάτη του κ. Χριστόδουλου, οι θεράποντες γιατροί ήδη έχουν παρουσιάσει στον αρχιεπίσκοπο τις θεραπευτικές επιλογές, μετά τις εισηγήσεις που έχουν σταλεί από κορυφαία αντικαρκινικά κέντρα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Απευθυνόμενος στους Έλληνες της Αμερικής ευχαρίστησε όλους, υπογραμμίζοντας ότι «μας συνδέει κοινή αύρα, κοινή πίστη, μας συνδέει το ελληνικό φιλότιμο, ο μεγάλος μας θησαυρός, που μεγαλουργεί όπου υπάρχουν Έλληνες».
Ο αρχιεπίσκοπος χειροκροτήθηκε επανειλημμένα και στο τέλος της λειτουργίας οι ομογενείς του ευχήθηκαν «δύναμη, υπομονή και γρήγορη ανάρρωση».
Στο αρχιερατικό συλλείτουργο, προεξάρχοντος του μητροπολίτη Βρεσθένης Θεόκλητου, συμμετείχαν μητροπολίτες και ιερείς από την Ελλάδα και την Αμερική.
Ο μητροπολίτης Σικάγου Ιάκωβος, ο οποίος αντιπροσώπευσε τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο, μιλώντας στο εκκλησίασμα ανέφερε ότι ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος θα επιστρέψει πολύ σύντομα στην Ελλάδα, υποστηρίζοντας ότι «η θεραπεία θα γίνει εκεί».
Σύμφωνα με συνεργάτη του κ. Χριστόδουλου, οι θεράποντες γιατροί ήδη έχουν παρουσιάσει στον αρχιεπίσκοπο τις θεραπευτικές επιλογές, μετά τις εισηγήσεις που έχουν σταλεί από κορυφαία αντικαρκινικά κέντρα των Ηνωμένων Πολιτειών.