Ὅσα λέγονται (ἀπολυτίκιο, ὕμνοι, τροπάρια, ἀπόστολος, εὐαγγέλιο), ὅλα διδάσκουν μεγάλα μαθήματα. Ὅποιος ἔχει αὐτὶ μυστικὸ ἀκούει, ὅποιος ἔχει μάτια βλέπει, ὅποιος ἔχει καρδιὰ αἰσθάνεται, καὶ ὅποιος ἔχει γλῶσσα ψάλλει· «Τὸν σταυρόν σου προσκυνοῦμεν, Δέσποτα, καὶ τὴν ἁγίαν σου ἀνάστασιν δοξάζομεν» (ἀντὶ τρισαγ.).
Ὠκεανὸς τὰ διδάγματα. Ἀπ᾽ ὅλα αὐτὰ ἂς ἐξετάσουμε μία μόνο λέξι τοῦ σημερινοῦ ἀποστόλου, τὴ λέξι «ὁμολογία». «Κρατῶμεν», λέει, «τῆς ὁμολογίας» (Ἑβρ. 4,14). Τί σημαίνει «ὁμολογία»;
Ὑπάρχει ὁμολογία στὴ γλῶσσα τοῦ κόσμου, καὶ ὁμολογία στὴ γλῶσσα τοῦ Θεοῦ.
Ὁμολογία στὴ γλῶσσα τοῦ κόσμου. Ὅπως τώρα τελευταῖα ἀκούγεται γιὰ τὰ δάνεια ποὺ κάνει τὸ κράτος, εἶνε γνωστὸ τί σημαίνει ὁμολογία καὶ ὁμολογιοῦχοι. Τὸ κράτος, ὁποιοδήποτε κράτος, ὅταν βρεθῇ στὴν ἀνάγκη, στρέφεται στοὺς πολῖτες του καὶ λέει· Ζητῶ τὰ χρήματά σας. Καὶ ὑπόσχεται τόκους, κληρώσεις, λαχνούς. Κι ὁ λαουτζῖκος δίνει ἐμπιστοσύνη, ἀνοίγει τὸ κομπόδεμά του καὶ ἐμπιστεύεται τὶς οἰκονομίες του στὸ κράτος. Καὶ τὸ κράτος; Δίνει ἕνα χαρτί, μία ὁμολογία, πάνω στὴν ὁποία γράφει ἕνα νούμερο. Εἶνε δύσκολο νὰ γράψῃ ἕνα νούμερο; Κατόπιν ὅμως ὅταν ἔρχεται ἡ ὥρα νὰ ἐξοφλήσῃ, –δὲν κάνω καμμία πολιτικὴ αὐτὴ τὴν ὥρα, ὁμιλῶ γενικὰ γιὰ ὅλα σχεδὸν τὰ κράτη–, τὸ ψυχρὸ κράτος, ἀφοῦ καταβροχθίσῃ τὰ ἑκατομμύρια τοῦ λαοῦ, κλείνει τὶς θυρίδες τῶν τραπεζῶν καὶ ἀρνεῖται νὰ δώσῃ ὁ,τιδήποτε ἢ δίνει ψίχουλα. Ἔτσι οἱ ὁμολογίες καταντοῦν κουρελόχαρτα· γιὰ νὰ ἐπαληθεύσῃ πάλι ὁ λόγος τῆς Γραφῆς «Μὴ πεποίθατε ἐπ᾽ ἄρχοντας, ἐπὶ υἱοὺς ἀνθρώπων, οἷς οὐκ ἔστι σωτηρία» (Ψαλμ. 145,3).
Ἀλλὰ ἡ ὁμολογία ποὺ δίνει ὁ Θεός! Θὰ θελήσετε ἆραγε σήμερα νὰ πάρετε μιὰ ὁμολογία; σήμερα, ἑορτή, θὰ βγῆτε ἀπὸ τὴν ἐκκλησία παίρνοντας μιὰ τέτοια ὁμολογία; ὁμολογία ποὺ τὴν ὑπογράφει ὄχι ὁ ἄλφα ἢ βῆτα κυβερνήτης κράτους ἀλλ᾽ ὁμολογία ποὺ ὑπογράφει μὲ τὸ αἷμα του – ποιός· «ὁ βασιλεὺς τῶν βασιλευόντων καὶ κύριος τῶν κυριευόντων» (Α΄ Τιμ. 6,15)! Καταλαβαίνετε αὐτὰ ποὺ σᾶς λέω; Δὲν ἀνέβηκα ἐδῶ γιὰ νὰ περάσῃ ἡ ὥρα ἢ νὰ σᾶς ψυχαγωγήσω· ἦρθα νὰ διαμαρτυρηθῶ, γιατὶ ἀμελεῖτε καὶ ἀδιαφορεῖτε γιὰ τὰ μεγάλα καὶ αἰώνια.
Ἀδελφοί, «κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας». Ἡ «ὁμολογία», γιὰ τὴν ὁποία ὁμιλεῖ ὁ ἀπόστολος, τί εἶνε; Ἐκ μέρους μὲν τοῦ Θεοῦ εἶνε βεβαίωσις, ἀσφαλὴς βεβαίωσις, πὼς ὅ,τι ὑπόσχεται θὰ μᾶς τὸ δώσῃ. Ὑπόσχεται π.χ. «Οὐ μὴ σὲ ἀνῶ οὐδ᾽ οὐ μὴ σὲ ἐγκαταλίπω»· παιδί μου, δὲν θὰ σ᾽ ἐγκαταλείψω ποτέ. Ὁμολογία – ὑπόσχεσι τοῦ Θεοῦ εἶνε τὸ «Πλούσιοι ἐπτώχευσαν καὶ ἐπείνασαν, οἱ δὲ ἐκζητοῦντες τὸν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντὸς ἀγαθοῦ» (Ψαλμ. 33,11). Ὁμολογία – ὑπόσχεσι τοῦ Θεοῦ εἶνε τὸ «Δανείζει Θεῷ ὁ ἐλεῶν πτωχόν» (Παρ. 19,17). Ὁμολογία – ὑπόσχεσι ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ εἶνε ἡ βεβαίωσις ὅτι ὁ φιλάνθρωπος Θεὸς «δὲν παίρνει πίσω τὸ λόγο του», ὅπως ἔλεγε ὁ γερο – Κολοκοτρώνης. Οἱ ἄνθρωποι καὶ τὰ κράτη ἀνακαλοῦν τὶς ὑποσχέσεις τους, ὁ Θεὸς ὄχι. «Πᾶς ὃς ἂν ὁμολογήσῃ ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὁμολογήσει ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τῶν ἀγγέλων τοῦ Θεοῦ»· ἐάν, παιδί μου, λέει, μὲ ὁμολογήσῃς ἐμπρὸς στοὺς ἀνθρώπους, θὰ σὲ ὁμολογήσω καὶ ἐγὼ ἐνώπιον τῶν ἁγίων ἀγγέλων (Λουκ. 12,8).
Ὁμολογία δὲ ἐκ μέρους τοῦ ἀνθρώπου τί εἶνε; Ὅπως τὸ παιδάκι ἔχει ἐμπιστοσύνη τυφλὴ στὴ μάνα του, γιατὶ ξέρει ὅτι ποτέ αὐτὴ δὲν θὰ τοῦ δώσῃ κάτι ἐπιβλαβές, ἔτσι ὁ Χριστιανὸς ἐμπιστεύεται τὸν ἑαυτό του ἀπολύτως στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ. Ὁμολογία θὰ πῇ· ὁλόκληρος ὁ ἄνθρωπος νὰ παραδοθῇ στὸ Θεό· ὁ νοῦς νὰ πῇ «Κύριε, δέχομαι ὅ,τι διδάσκεις», ἡ καρδιὰ νὰ πῇ «Κύριε, σ᾽ ἀγαπῶ», ἡ θέλησι νὰ πῇ «Κύριε, ὑποτάσσομαι στὸ θέλημά σου», καὶ ἡ γλῶσσα νὰ ψάλλῃ «Αἴνει, ἡ ψυχή μου, τὸν Κύριον» (Ψαλμ. 145,1). Ὁμολογία λοιπὸν ἴσον πίστις, καὶ ὁμολογῶ ἴσον πιστεύω. Αὐτὸ ἐννοοῦμε καὶ στὸ Πιστεύω ὅταν λέμε «Ὁμολογῶ ἓν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν» (Σύμβ. πίστ. ἄρθρ. 10). Ἐφιστῶ ἰδιαιτέρως τὴν προσοχὴ στὸ ὅτι ὁμολογία εἶνε ἡ πίστις ἡ ὀρθόδοξος.
Δύο σημεῖα τονίζει σήμερα ὁ ἀπόστολος. Τὸ ἕνα εἶνε σκοτεινό, τὸ ἄλλο φωτεινό· τὸ ἕνα ὁμολογία θλιβερή, τὸ ἄλλο ὁμολογία φωτεινή.
Ἡ θλιβερὴ ὁμολογία εἶνε, ὅτι ὅλοι ἀνεξαιρέτως, ἀπὸ τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὔα μέχρι σήμερα καὶ μέχρι συντελείας τοῦ αἰῶνος, ὅλα τὰ πλήθη τῶν ἀνθρώπων πλὴν ἑνός, γιὰ τὸν ὁποῖο κάνει λόγο σήμερα ὁ ἀπόστολος (βλ. Ἑβρ, 2,11-18), ὅλοι διατελοῦμε ὑπὸ τὸ κράτος τῆς ἁμαρτίας. Μερικοὶ ἐπιπόλαιοι λένε· Ἐγὼ δὲν εἶμαι ἁμαρτωλός· τί ἔκανα; δὲν σκότωσα, δὲν ἔκλεψα, δὲν ἀτίμασα… Λοιπόν; εἶσαι ἐν τάξει; Ἐὰν τὸ λὲς αὐτό, δὲν κατάλαβες γρῦ ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο. Τὸ καράβι πνίγεται βέβαια ὅταν πέσῃ πάνω σ᾽ ἕνα βράχο, ἀλλὰ πνίγεται κι ὅταν στὰ ὕφαλά του ἀνοίξῃ μιὰ μικρὴ τρύπα. Ὁ ἄνθρωπος δὲν πνίγεται μόνο σὲ βάθος ἑκατὸ ἢ χίλια μέτρα· πνίγεται καὶ σὲ μιὰ πιθαμὴ κάτω ἀπ᾽ τὸ νερό. Ὁ ἄνθρωπος πεθαίνει ὄχι μόνο ἀπὸ μιὰ μεγάλη ἀσθένεια ἀλλὰ κι ἀπὸ ἕνα μικρόβιο. Τί σημαίνουν ταῦτα; ὅτι φτάνει ἕνα μικρόβιο ἁμαρτίας νὰ μᾶς καταστήσῃ ἁμαρτωλούς.
Εἴμαστε λοιπὸν ἁμαρτωλοί. Καὶ μόνο ἁμαρτωλοί; εἴμαστε καὶ ἔνοχοι. Ἔνοχοι στὴ συνείδησί μας, ἔνοχοι ἀπέναντι στοὺς ἄλλους τοὺς ὁποίους ἀδικοῦμε, ἔνοχοι προπαντὸς ἐμπρὸς στὸν ἅγιο Θεό· γι᾽ αὐτὸ ὁ Δαυΐδ, ἐκ μέρους ὅλης τῆς ἁμαρτωλῆς ἀνθρωπότητος, θρηνεῖ καὶ λέει ἐκεῖνο τὸ ἄφθαστο «Σοὶ μόνῳ ἥμαρτον καὶ τὸ πονηρὸν ἐνώπιόν σου ἐποίησα» (Ψαλμ. 50,6).
Καὶ ὁ ἔνοχος προκαλεῖ τὴν ὀργὴ τοῦ Θεοῦ. Δὲν εἶνε παιχνίδι, εἶνε κάτι τρομερό· «φοβερὸν τὸ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος» (Ἑβρ. 10,31). Ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ χρησιμοποιήσῃ ποικίλα μέσα γιὰ τιμωρία· «ἡ θάλασσα ἡ μεγάλη καὶ εὐρύχωρος» (Ψαλμ. 103,25) εἶνε ἕτοιμη νὰ μᾶς καλύψῃ τοὺς ἀσεβεῖς μὲ τὰ κύματά της, ἡ γῆ εἶνε ἕτοιμη νὰ μᾶς καταπιῇ τοὺς βλάστημους καὶ ἀχάριστους.
Αὐτὴ εἶνε ἡ θλιβερὴ διαπίστωσις, εἴμαστε ἁμαρτωλοὶ καὶ ἔνοχοι· ἀλλ᾽ ὑπάρχει καὶ τὸ φωτεινὸ σημεῖο. Τὰ κακά, ποὺ εἶνε ἕτοιμα νὰ πέσουν στὰ κεφάλια μας, ἀποτρέπονται καὶ τὸ μαῦρο σύννεφο τῆς μελαγχολίας καὶ ἀπελπισίας διαλύεται – ποῦ, ἀδελφοί μου; Ἂς δοξάσουμε τὸ Θεό. Νὰ ὁμολογήσουμε ὅτι εἴμαστε ἁμαρτωλοί – τὸ ἕνα· ἀλλὰ συγχρόνως νὰ ὁμολογήσουμε τὸ ἄλλο, ὅτι ὑπάρχει ἰατρός, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός· ὑπάρχει ἀσθένεια, ἀλλ᾽ ὑπάρχει καὶ φάρμακο, τὸ τίμιο αἷμα του. Ναί, ἀδελφοί. Ὅσο δύσκολο εἶνε νὰ τὸ ἐννοήσῃ ὁ ἄνθρωπος, τόσο ὅμως εἶνε βέβαιο καὶ ἀληθινό, ὅτι στὸ φρικτὸ Γολγοθᾶ ὁ Υἱὸς τῆς Θεοτόκου προσέφερε τὸν ἑαυτό του ὑψίστη θυσία, «ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας» (θ. Λειτ. Μ. Βασ., καθαγ.).
Ὅσο πολλὰ καὶ μεγάλα κι ἂν εἶνε τὰ ἁμαρτήματά σας, μὴ φοβηθῆτε. Φτάνει μιὰ σταγόνα – ἕνα ἠλεκτρόνιο ἀπὸ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ γιὰ νὰ σβήσουν ὅλα. «Τὸ αἷμα Ἰησοῦ Χριστοῦ …καθαρίζει ἡμᾶς ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας» (Α΄ Ἰω. 1,7). Αὐτὸ λέει σήμερα ὁ ἀπόστολος. Ἐνῷ μᾶς φοβίζει γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, δημιουργεῖ μέσα μας τὴν ἐλπίδα γιὰ τὴν «αἰωνίαν λύτρωσιν» (Ἑβρ. 9,12), ὅτι διὰ τοῦ Χριστοῦ ὑπάρχει λύτρωσις. Ἂς φωνάζουν οἱ ἄπιστοι, ἂς λυσσοῦν τὰ σκυλιὰ τοῦ ᾅδου· κανείς δὲν θὰ μπορέσῃ νὰ κλονίσῃ τὸ θρόνο τοῦ Χριστοῦ. Ὁ δὲ θρόνος τοῦ Χριστοῦ μας εἶνε ὁ τίμιος σταυρός. Ἀπὸ ἐκεῖ ὁ Βασιλεὺς τοῦ κόσμου ῥίχνει τὸ βλέμμα ἐπάνω στὴν ἁμαρτωλὴ ἀνθρωπότητα καὶ τὸ αἷμα του λυτρώνει καὶ σῴζει τὸν κόσμο. Νά, ἀγαπητοί μου, ἡ ὁμολογία· ἡ θλιβερὴ ἀλλὰ καὶ ἡ φωτεινή.
Ὁμολογία στὴ γλῶσσα τοῦ κόσμου. Ὅπως τώρα τελευταῖα ἀκούγεται γιὰ τὰ δάνεια ποὺ κάνει τὸ κράτος, εἶνε γνωστὸ τί σημαίνει ὁμολογία καὶ ὁμολογιοῦχοι. Τὸ κράτος, ὁποιοδήποτε κράτος, ὅταν βρεθῇ στὴν ἀνάγκη, στρέφεται στοὺς πολῖτες του καὶ λέει· Ζητῶ τὰ χρήματά σας. Καὶ ὑπόσχεται τόκους, κληρώσεις, λαχνούς. Κι ὁ λαουτζῖκος δίνει ἐμπιστοσύνη, ἀνοίγει τὸ κομπόδεμά του καὶ ἐμπιστεύεται τὶς οἰκονομίες του στὸ κράτος. Καὶ τὸ κράτος; Δίνει ἕνα χαρτί, μία ὁμολογία, πάνω στὴν ὁποία γράφει ἕνα νούμερο. Εἶνε δύσκολο νὰ γράψῃ ἕνα νούμερο; Κατόπιν ὅμως ὅταν ἔρχεται ἡ ὥρα νὰ ἐξοφλήσῃ, –δὲν κάνω καμμία πολιτικὴ αὐτὴ τὴν ὥρα, ὁμιλῶ γενικὰ γιὰ ὅλα σχεδὸν τὰ κράτη–, τὸ ψυχρὸ κράτος, ἀφοῦ καταβροχθίσῃ τὰ ἑκατομμύρια τοῦ λαοῦ, κλείνει τὶς θυρίδες τῶν τραπεζῶν καὶ ἀρνεῖται νὰ δώσῃ ὁ,τιδήποτε ἢ δίνει ψίχουλα. Ἔτσι οἱ ὁμολογίες καταντοῦν κουρελόχαρτα· γιὰ νὰ ἐπαληθεύσῃ πάλι ὁ λόγος τῆς Γραφῆς «Μὴ πεποίθατε ἐπ᾽ ἄρχοντας, ἐπὶ υἱοὺς ἀνθρώπων, οἷς οὐκ ἔστι σωτηρία» (Ψαλμ. 145,3).
Ἀλλὰ ἡ ὁμολογία ποὺ δίνει ὁ Θεός! Θὰ θελήσετε ἆραγε σήμερα νὰ πάρετε μιὰ ὁμολογία; σήμερα, ἑορτή, θὰ βγῆτε ἀπὸ τὴν ἐκκλησία παίρνοντας μιὰ τέτοια ὁμολογία; ὁμολογία ποὺ τὴν ὑπογράφει ὄχι ὁ ἄλφα ἢ βῆτα κυβερνήτης κράτους ἀλλ᾽ ὁμολογία ποὺ ὑπογράφει μὲ τὸ αἷμα του – ποιός· «ὁ βασιλεὺς τῶν βασιλευόντων καὶ κύριος τῶν κυριευόντων» (Α΄ Τιμ. 6,15)! Καταλαβαίνετε αὐτὰ ποὺ σᾶς λέω; Δὲν ἀνέβηκα ἐδῶ γιὰ νὰ περάσῃ ἡ ὥρα ἢ νὰ σᾶς ψυχαγωγήσω· ἦρθα νὰ διαμαρτυρηθῶ, γιατὶ ἀμελεῖτε καὶ ἀδιαφορεῖτε γιὰ τὰ μεγάλα καὶ αἰώνια.
Ἀδελφοί, «κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας». Ἡ «ὁμολογία», γιὰ τὴν ὁποία ὁμιλεῖ ὁ ἀπόστολος, τί εἶνε; Ἐκ μέρους μὲν τοῦ Θεοῦ εἶνε βεβαίωσις, ἀσφαλὴς βεβαίωσις, πὼς ὅ,τι ὑπόσχεται θὰ μᾶς τὸ δώσῃ. Ὑπόσχεται π.χ. «Οὐ μὴ σὲ ἀνῶ οὐδ᾽ οὐ μὴ σὲ ἐγκαταλίπω»· παιδί μου, δὲν θὰ σ᾽ ἐγκαταλείψω ποτέ. Ὁμολογία – ὑπόσχεσι τοῦ Θεοῦ εἶνε τὸ «Πλούσιοι ἐπτώχευσαν καὶ ἐπείνασαν, οἱ δὲ ἐκζητοῦντες τὸν Κύριον οὐκ ἐλαττωθήσονται παντὸς ἀγαθοῦ» (Ψαλμ. 33,11). Ὁμολογία – ὑπόσχεσι τοῦ Θεοῦ εἶνε τὸ «Δανείζει Θεῷ ὁ ἐλεῶν πτωχόν» (Παρ. 19,17). Ὁμολογία – ὑπόσχεσι ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ εἶνε ἡ βεβαίωσις ὅτι ὁ φιλάνθρωπος Θεὸς «δὲν παίρνει πίσω τὸ λόγο του», ὅπως ἔλεγε ὁ γερο – Κολοκοτρώνης. Οἱ ἄνθρωποι καὶ τὰ κράτη ἀνακαλοῦν τὶς ὑποσχέσεις τους, ὁ Θεὸς ὄχι. «Πᾶς ὃς ἂν ὁμολογήσῃ ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὁμολογήσει ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τῶν ἀγγέλων τοῦ Θεοῦ»· ἐάν, παιδί μου, λέει, μὲ ὁμολογήσῃς ἐμπρὸς στοὺς ἀνθρώπους, θὰ σὲ ὁμολογήσω καὶ ἐγὼ ἐνώπιον τῶν ἁγίων ἀγγέλων (Λουκ. 12,8).
Ὁμολογία δὲ ἐκ μέρους τοῦ ἀνθρώπου τί εἶνε; Ὅπως τὸ παιδάκι ἔχει ἐμπιστοσύνη τυφλὴ στὴ μάνα του, γιατὶ ξέρει ὅτι ποτέ αὐτὴ δὲν θὰ τοῦ δώσῃ κάτι ἐπιβλαβές, ἔτσι ὁ Χριστιανὸς ἐμπιστεύεται τὸν ἑαυτό του ἀπολύτως στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ. Ὁμολογία θὰ πῇ· ὁλόκληρος ὁ ἄνθρωπος νὰ παραδοθῇ στὸ Θεό· ὁ νοῦς νὰ πῇ «Κύριε, δέχομαι ὅ,τι διδάσκεις», ἡ καρδιὰ νὰ πῇ «Κύριε, σ᾽ ἀγαπῶ», ἡ θέλησι νὰ πῇ «Κύριε, ὑποτάσσομαι στὸ θέλημά σου», καὶ ἡ γλῶσσα νὰ ψάλλῃ «Αἴνει, ἡ ψυχή μου, τὸν Κύριον» (Ψαλμ. 145,1). Ὁμολογία λοιπὸν ἴσον πίστις, καὶ ὁμολογῶ ἴσον πιστεύω. Αὐτὸ ἐννοοῦμε καὶ στὸ Πιστεύω ὅταν λέμε «Ὁμολογῶ ἓν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν» (Σύμβ. πίστ. ἄρθρ. 10). Ἐφιστῶ ἰδιαιτέρως τὴν προσοχὴ στὸ ὅτι ὁμολογία εἶνε ἡ πίστις ἡ ὀρθόδοξος.
Δύο σημεῖα τονίζει σήμερα ὁ ἀπόστολος. Τὸ ἕνα εἶνε σκοτεινό, τὸ ἄλλο φωτεινό· τὸ ἕνα ὁμολογία θλιβερή, τὸ ἄλλο ὁμολογία φωτεινή.
Ἡ θλιβερὴ ὁμολογία εἶνε, ὅτι ὅλοι ἀνεξαιρέτως, ἀπὸ τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὔα μέχρι σήμερα καὶ μέχρι συντελείας τοῦ αἰῶνος, ὅλα τὰ πλήθη τῶν ἀνθρώπων πλὴν ἑνός, γιὰ τὸν ὁποῖο κάνει λόγο σήμερα ὁ ἀπόστολος (βλ. Ἑβρ, 2,11-18), ὅλοι διατελοῦμε ὑπὸ τὸ κράτος τῆς ἁμαρτίας. Μερικοὶ ἐπιπόλαιοι λένε· Ἐγὼ δὲν εἶμαι ἁμαρτωλός· τί ἔκανα; δὲν σκότωσα, δὲν ἔκλεψα, δὲν ἀτίμασα… Λοιπόν; εἶσαι ἐν τάξει; Ἐὰν τὸ λὲς αὐτό, δὲν κατάλαβες γρῦ ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο. Τὸ καράβι πνίγεται βέβαια ὅταν πέσῃ πάνω σ᾽ ἕνα βράχο, ἀλλὰ πνίγεται κι ὅταν στὰ ὕφαλά του ἀνοίξῃ μιὰ μικρὴ τρύπα. Ὁ ἄνθρωπος δὲν πνίγεται μόνο σὲ βάθος ἑκατὸ ἢ χίλια μέτρα· πνίγεται καὶ σὲ μιὰ πιθαμὴ κάτω ἀπ᾽ τὸ νερό. Ὁ ἄνθρωπος πεθαίνει ὄχι μόνο ἀπὸ μιὰ μεγάλη ἀσθένεια ἀλλὰ κι ἀπὸ ἕνα μικρόβιο. Τί σημαίνουν ταῦτα; ὅτι φτάνει ἕνα μικρόβιο ἁμαρτίας νὰ μᾶς καταστήσῃ ἁμαρτωλούς.
Εἴμαστε λοιπὸν ἁμαρτωλοί. Καὶ μόνο ἁμαρτωλοί; εἴμαστε καὶ ἔνοχοι. Ἔνοχοι στὴ συνείδησί μας, ἔνοχοι ἀπέναντι στοὺς ἄλλους τοὺς ὁποίους ἀδικοῦμε, ἔνοχοι προπαντὸς ἐμπρὸς στὸν ἅγιο Θεό· γι᾽ αὐτὸ ὁ Δαυΐδ, ἐκ μέρους ὅλης τῆς ἁμαρτωλῆς ἀνθρωπότητος, θρηνεῖ καὶ λέει ἐκεῖνο τὸ ἄφθαστο «Σοὶ μόνῳ ἥμαρτον καὶ τὸ πονηρὸν ἐνώπιόν σου ἐποίησα» (Ψαλμ. 50,6).
Καὶ ὁ ἔνοχος προκαλεῖ τὴν ὀργὴ τοῦ Θεοῦ. Δὲν εἶνε παιχνίδι, εἶνε κάτι τρομερό· «φοβερὸν τὸ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος» (Ἑβρ. 10,31). Ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ χρησιμοποιήσῃ ποικίλα μέσα γιὰ τιμωρία· «ἡ θάλασσα ἡ μεγάλη καὶ εὐρύχωρος» (Ψαλμ. 103,25) εἶνε ἕτοιμη νὰ μᾶς καλύψῃ τοὺς ἀσεβεῖς μὲ τὰ κύματά της, ἡ γῆ εἶνε ἕτοιμη νὰ μᾶς καταπιῇ τοὺς βλάστημους καὶ ἀχάριστους.
Αὐτὴ εἶνε ἡ θλιβερὴ διαπίστωσις, εἴμαστε ἁμαρτωλοὶ καὶ ἔνοχοι· ἀλλ᾽ ὑπάρχει καὶ τὸ φωτεινὸ σημεῖο. Τὰ κακά, ποὺ εἶνε ἕτοιμα νὰ πέσουν στὰ κεφάλια μας, ἀποτρέπονται καὶ τὸ μαῦρο σύννεφο τῆς μελαγχολίας καὶ ἀπελπισίας διαλύεται – ποῦ, ἀδελφοί μου; Ἂς δοξάσουμε τὸ Θεό. Νὰ ὁμολογήσουμε ὅτι εἴμαστε ἁμαρτωλοί – τὸ ἕνα· ἀλλὰ συγχρόνως νὰ ὁμολογήσουμε τὸ ἄλλο, ὅτι ὑπάρχει ἰατρός, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός· ὑπάρχει ἀσθένεια, ἀλλ᾽ ὑπάρχει καὶ φάρμακο, τὸ τίμιο αἷμα του. Ναί, ἀδελφοί. Ὅσο δύσκολο εἶνε νὰ τὸ ἐννοήσῃ ὁ ἄνθρωπος, τόσο ὅμως εἶνε βέβαιο καὶ ἀληθινό, ὅτι στὸ φρικτὸ Γολγοθᾶ ὁ Υἱὸς τῆς Θεοτόκου προσέφερε τὸν ἑαυτό του ὑψίστη θυσία, «ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας» (θ. Λειτ. Μ. Βασ., καθαγ.).
Ὅσο πολλὰ καὶ μεγάλα κι ἂν εἶνε τὰ ἁμαρτήματά σας, μὴ φοβηθῆτε. Φτάνει μιὰ σταγόνα – ἕνα ἠλεκτρόνιο ἀπὸ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ γιὰ νὰ σβήσουν ὅλα. «Τὸ αἷμα Ἰησοῦ Χριστοῦ …καθαρίζει ἡμᾶς ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας» (Α΄ Ἰω. 1,7). Αὐτὸ λέει σήμερα ὁ ἀπόστολος. Ἐνῷ μᾶς φοβίζει γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, δημιουργεῖ μέσα μας τὴν ἐλπίδα γιὰ τὴν «αἰωνίαν λύτρωσιν» (Ἑβρ. 9,12), ὅτι διὰ τοῦ Χριστοῦ ὑπάρχει λύτρωσις. Ἂς φωνάζουν οἱ ἄπιστοι, ἂς λυσσοῦν τὰ σκυλιὰ τοῦ ᾅδου· κανείς δὲν θὰ μπορέσῃ νὰ κλονίσῃ τὸ θρόνο τοῦ Χριστοῦ. Ὁ δὲ θρόνος τοῦ Χριστοῦ μας εἶνε ὁ τίμιος σταυρός. Ἀπὸ ἐκεῖ ὁ Βασιλεὺς τοῦ κόσμου ῥίχνει τὸ βλέμμα ἐπάνω στὴν ἁμαρτωλὴ ἀνθρωπότητα καὶ τὸ αἷμα του λυτρώνει καὶ σῴζει τὸν κόσμο. Νά, ἀγαπητοί μου, ἡ ὁμολογία· ἡ θλιβερὴ ἀλλὰ καὶ ἡ φωτεινή.
* * *
Ἕνας διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας μας λέει, ὅτι ἂν κάποιος γλιστρώντας κατρακυλᾷ στὴν ἄβυσσο, καὶ πιάσῃ τὸ σκοινὶ ποὺ τοῦ ῥίχνουν, σῴζεται. Ναί, ἀδελφοί μου, ἄβυσσος εἶνε ὁ κόσμος, ἡ ἀνθρώπινη καρδιά, τὰ πάθη· «ἄβυσσος ἄβυσσον ἐπικαλεῖται εἰς φωνὴν τῶν καταρρακτῶν σου» (Ψαλμ. 41,8). Ἀλλὰ ὁ Χριστὸς μᾶς ἔρριξε σκοινί. Ἂς ἁρπάξουμε τὸ σκοινὶ τῆς σωτηρίας ποὺ κρεμάει ἀπὸ πάνω μας ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου. Ἂς πιάσουμε σφιχτὰ αὐτὸ τὸ σχοινί· «κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας»! Δὲν ὑπάρχει στὸν κόσμο ἄλλο ὄνομα ἱκανὸ νὰ μᾶς σώσῃ παρὰ μόνο ὁ Χριστός (βλ. Πράξ. 4,12). «Κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας», ἂς κρατοῦμε τὴν πίστι, ὅπως κρατάει τὸ σχοινὶ ἐκεῖνος ποὺ δὲν θέλει νὰ γλιστρήσῃ στὴν ἄβυσσο.
Τὸ σχοινὶ αὐτό, ἀδελφοί μου, ποὺ ἦταν ἀσύντριπτο, γιὰ τὴν ἀπιστία καὶ τὰ σκάνδαλά μας ἔχει καταντήσει σήμερα λεπτὴ κλωστή. Ἀπὸ μιὰ κλωστὴ κρέμεται ὁ κόσμος. Ἡ πίστι ἔχει ἀδυνατίσει. Κι ὁ διάβολος ζητᾶ νὰ κόψῃ μὲ ψαλίδια τὴ χρυσῆ κλωστή, ποὺ εἶνε ἡ Ὀρθοδοξία μας. Ἂς κρατήσουμε καλά. Μακάριος ὅποιος σήμερα κρατάει τὴν κλωστή, αὐτὴ τὴν ἄγκυρα. «Κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας»! γιὰ νὰ φθάσουμε στὸν οὐρανό, κ᾽ ἐκεῖ νὰ δοξάζουμε Πατέρα Υἱὸν καὶ ἅγιον Πνεῦμα εἰς αἰῶνας αἰώνων· ἀμήν.
Τὸ σχοινὶ αὐτό, ἀδελφοί μου, ποὺ ἦταν ἀσύντριπτο, γιὰ τὴν ἀπιστία καὶ τὰ σκάνδαλά μας ἔχει καταντήσει σήμερα λεπτὴ κλωστή. Ἀπὸ μιὰ κλωστὴ κρέμεται ὁ κόσμος. Ἡ πίστι ἔχει ἀδυνατίσει. Κι ὁ διάβολος ζητᾶ νὰ κόψῃ μὲ ψαλίδια τὴ χρυσῆ κλωστή, ποὺ εἶνε ἡ Ὀρθοδοξία μας. Ἂς κρατήσουμε καλά. Μακάριος ὅποιος σήμερα κρατάει τὴν κλωστή, αὐτὴ τὴν ἄγκυρα. «Κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας»! γιὰ νὰ φθάσουμε στὸν οὐρανό, κ᾽ ἐκεῖ νὰ δοξάζουμε Πατέρα Υἱὸν καὶ ἅγιον Πνεῦμα εἰς αἰῶνας αἰώνων· ἀμήν.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Δημητρίου Ν. Ἑλβετίας – Ἀθηνῶν τὴν 17-3-1963 πρωί.
Τὴν ὁμιλία αὐτὴ μπορεῖτε νὰ τὴν ἀκούσετε χωρὶς περικοπὲς στὸ cd 73β΄Α τῆς σειρᾶς «ΦΩΝΗ ΒΟΩΝΤΟΣ» (πληροφορίες στὸ τηλέφωνο 23850-28868)
Τὴν ὁμιλία αὐτὴ μπορεῖτε νὰ τὴν ἀκούσετε χωρὶς περικοπὲς στὸ cd 73β΄Α τῆς σειρᾶς «ΦΩΝΗ ΒΟΩΝΤΟΣ» (πληροφορίες στὸ τηλέφωνο 23850-28868)
Κλικ εδώ. Περισσότερα για τον Σταυρό!
