ΕΠΙ ΤΗ ΒΑΠΤΙΣΕΙ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ
«Ομολογώ εν βάπτισμα εις άφεσιν αμαρτιών»
-
Το παρόν, με την φροντίδα του βαπτίζοντος ιερέως, δίδεται ευθύς μετά την βάπτισιν εις τους γονείς και εις τον ανάδοχον του βαπτισθέντος. Παρακαλώ να μη καταστραφεί, αλλά ν’ αναγνωσθεί ως ανάμνησις του ευτυχούς οικογενειακού γεγονότος της βαπτίσεως. Ιδιαιτέρως παρακαλώ την μητέρα, όταν το παιδί μεγαλώσει και μάθει γράμματα, να παραδώσει το παρόν εις το παιδί, και δια μίαν ακόμη φοράν να υπενθυμίσει εις αυτό τας ιεράς υποχρεώσεις, τας οποίας ανέλαβε κατά την ώραν του βαπτίσματος. Και το παιδί ας κάμει μίαν προσευχήν και υπέρ εμού του επισκόπου, ίνα εύρω έλεος κατά την φοβεράν ημέραν της Κρίσεως, ότε μεταξύ άλλων ο Κριτής θα ζητήσει και από εμέ λόγον δι’ όλα τα παιδιά της επαρχίας μου.
Αγαπητοί γονείς του νεοφωτίστου
Προ ολίγου έγινε μυστήριον. Το μυστήριον του Βαπτίσματος. Τον αγαπητόν σας τέκνον εβαπτίσθη. Τι σημαίνει εβαπτίσθει;
Όπως διδάσκει η αγία μας Εκκλησία, κάθε άνθρωπος που πίπτει από την
κοιλίαν της μητέρας του ομοιάζει με ένα μήλο που πίπτει από την μηλιά.
Αλλά μηλιά που η ρίζα της δεν είναι γερή, αλλ’ έχει προσβληθεί από
ασθένειαν, και δι’ αυτό τα μήλα που κάνει η μηλιά αυτή δεν είναι γερά,
αλλ’ έχουν μέσα τους σκουλήκι. Σκουληκιασμένη μηλιά σκουληκιασμένα μήλα
κάνει. Έτσι και οι άνθρωποι που έρχονται εις τον κόσμον φέρουν μέσα των
ένα φοβερό σκουλήκι, το σκουλήκι αυτό είναι η αμαρτία. Διότι η ρίζα, από
την οποίαν προέρχονται όλοι οι άνθρωποι, είναι αμαρτωλή. Και ποία είναι
ρίζα; Είναι το πρώτον ανδρόγυνον. Είναι ο Αδάμ και η Εύα. Και επειδή,
όπως είναι γνωστόν, οι πρώτοι αυτοί γονείς ημάρτησαν, η αμαρτία μετεδόθη
κληρονομικώς εις όλους τους ανθρώπους. Διά τούτο κάθε άνθρωπος που
γεννάται εις τον κόσμον, είναι ψυχικώς ακάθαρτος. Τούτο πιστεύουν και
όλοι οι λαοί του κόσμου, από τους αρχαιοτάτους χρόνους μέχρι σήμερον.
Δι’ αυτό, μόλις γεννηθεί ένα παιδί, το υποβάλλουν εις διαφόρους τελετάς
καθάρσεως. Αλλά την αλήθεια ότι ο άνθρωπος γεννάται ψυχικώς ακάθαρτος
βεβαιώνει προπαντός η Αγία Γραφή. Εις τον πεντηκοστόν Ψαλμόν, τον Ψαλμόν
της μετανοίας, ο αμαρτωλός άνθρωπος θρηνεί δια την αμαρτωλότητά του και
λέγει προς τον Κύριον: «Ιδού γαρ εν ανομίας συνελήφθην και εν αμαρτίαις εκίσσησέ με η μήτηρ μου». Με
απλά λόγια: Ω Κύριε! Λυπήσου με, διότι να! Από αμαρτωλούς γονείς έγινεν
η σύλληψίς μου και μέσα εις καθημερινάς αμαρτίας ήτο η μητέρα μου όταν
ήτο έγκυος.
Ο λόγος, λοιπόν, δια τον οποίον είναι ανάγκη να βαπτίζεται ο άνθρωπος, είναι το προπατορικό αμάρτημα.
Ο άνθρωπος πριν βαπτισθεί ομοιάζει εις την ψυχήν του με ένα χωράφι
γεμάτο αγκάθια. Τα αγκάθια πρέπει να καούν δια να γίνει το χωράφι
καρποφόρον. Ο αβάπτιστος άνθρωπος ομοιάζει ακόμη με σπηλιά, που μέσα της
φωλιάζουν λησταί ή άγρια θηρία και φαρμακερά φίδια. Δια να γίνει η
σπηλιά κατοικήσιμος, δια να γίνει ένα ευλογημένο μαντρί προβάτων, οι
λησταί ή τα άγρια θηρία και τα φίδια πρέπει να φύγουν.
Αγκάθια, λησταί, άγρια θηρία και
φαρμακερά φίδια είναι το κακό που υπάρχει μέσα μας, είναι η αμαρτία και
τα πονηρά πνεύματα που κυριαρχούν εις τον κόσμον, εις τους αβαπτίστους
και τους απίστους ανθρώπους. Πως θα φύγουν; Πως το χέρσο χωράφι θα γίνει
περιβόλι; Πως η σπηλιά θα γίνει οίκος Θεού; Πως η μαύρη από την
αμαρτίαν ψυχή θα γίνει λευκή σαν το χιόνι; Πως ο ακάθαρτος θα γίνει
καθαρός; Με το Βάπτισμα. Με το Βάπτισμα και μόνον. Ναι. Αυτή είναι η
διδασκαλία της αγίας μας Θρησκείας. Αυτή είναι η Πίστις μας. Ο ίδιος ο
Κύριος είπεν: «Ο πιστεύσας και βαπτισθείς σωθήσεται» (Μάρκ. 16,16). Αυτό κηρύττομε, αυτό διαλαλούμε κάθε φοράν που απαγγέλομεν το Σύμβολον της Πίστεως και λέγομε: ,«Ομολογώ εν βάπτισμα εις άφεσιν αμαρτιών».
Ω Αγία Τριάς! Οποίαν δύναμιν έχει το Άγιον Βάπτισμα!
Εν πρώτοις ο ιερεύς του Υψίστου
εμφυσά εις το πρόσωπο του παιδιού που πρόκειται να βαπτισθεί, εμφυσά
τρεις φορές, σφραγίζει αυτό με το σημείον του Τιμίου Σταυρού εις το
μέτωπον και το στήθος, θέτει την χείρα επάνω εις την κεφαλήν αυτού, και
αρχίζει να διαβάζει τους εξορκισμούς. Ο ιερεύς, οπλισμένος με την
δύναμιν του Χριστού, απευθύνεται προς τον Σατανάν και διατάσσει αυτόν να
εξέλθει. «Ορκίζω σε, Διάβολε, παμπόνηρο, και ακάθαρτο, και μιαρόν, και
εβδελυγμένον, και αλλότριον πνεύμα, κατά της δυνάμεως Ιησού Χριστού, του
πάσαν εξουσίαν έχοντος εν ουρανό και επί της γης, του ειπόντος το κωφό
και αλάλω δαίμονι· Έξελθε από του ανθρώπου και μηδέποτε εισέλθεις εις
αυτόν… Έξελθε και αναχώρησον από του προς το Άγιον Βάπτισμα
ευτρεπιζομένου… Ο Ων, Δέσποτα Κύριε, εξέλασον (=εκδιώξον) απ’ αυτού παν
πονηρό και ακάθαρτο πνεύμα κεκρυμμένον και εμφωλεύον αυτού τη καρδία.
Πνεύμα πλάνης, πνεύμα πονηρίας, πνεύμα ειδωλολατρίας και πάσης
πλεονεξίας, πνεύμα ψεύδους και πάσης ακαθαρσίας, της ενεργουμένης κατά
την διδασκαλίαν του Διαβόλου».
Ύστερον από τους φρικτούς αυτούς
εξορκισμούς στρέφεται προς δυσμάς ο βαπτιζόμενος, και ο ίδιος, αν είναι
ενήλικος, ή, αν είναι νήπιον, δια του στόματος του αναδόχου – που
πρέπει να είναι πρόσωπο ευσεβές, και όχι βλάσφημο, ανήθικο, αλειτούργητο
και άπιστον – εμπτύει, φτύνει δηλαδή, τον Σατανάν, και επισήμως
δηλώνει, ότι εγκαταλείπει, ότι μισεί και αποστρέφεται, ότι απαρνείται
και αποκηρύσσει τον Σατανάν, και όλα τα έργα αυτού, και όλα τα όργανά
του, και όλην την λατρείαν του, και όλην την πομπήν του, όλην την
παράταξίν του. Κατόπιν ο βαπτιζόμενος στρέφεται προς ανατολάς και
δηλώνει επισήμως, ότι συντάσσεται με τον Χριστόν, ότι ανήκει πλέον εις
την παράταξιν των ανθρώπων, οι οποίοι πιστεύουν εις τον Χριστόν,
ακολουθούν τον Χριστόν, και είναι έτοιμοι και το αίμά των να θυσιάσουν
δια την Πίστιν του Χριστού. Και την Πίστιν αυτήν, την μόνην αληθινήν
Πίστιν εις τον κόσμον, ομολογεί δημοσία με την απαγγελίαν του «Πιστεύω».
Έπειτα από τους φρικτούς
εξορκισμούς και την απαγγελίαν του «Πιστεύω» αρχίζει η ακολουθία του
Αγίου βαπτίσματος. Όλη η ακολουθία είναι συγκινητική. Το συγκ…
Είναι η στιγμή κατά την οποίαν ο ιερεύς …
Μέσα εις την ιεράν κολυμβήθραν τρεις φορές και …
«Βαπτίζεται ο δούλος του Θεού… εις το όνομα του Πατρός και του Υιού· και του Αγίου Πνεύματος. Αμήν». Οποίον θαύμα συντελείται κατά την στιγμήν εκείνην! Ανάστασις γίνεται. Ο αμαρτωλός άνθρωπος θάπτεται εκείνην την στιγμήν μέσα εις την ιεράν κολυμβήθραν, και από την ιεράν κολυμβήθραν ανασταίνεται νέος άνθρωπος, καθαρός και ολόλαμπρος! Αφήνει η ψυχή το ακάθαρτον και βρωμερόν υποκάμισαν της αμαρτίας και φορεί λευκήν, ολόλευκον στολήν. Εάν είχομεν τα μάτια των αγγέλων, την στιγμήν που βγαίνει από την κολυμβήθραν βαπτισμένος ο άνθρωπος θα τον εβλέπαμεν να λάμπη, ν’ αστράπτει από την καθαρότητα και το φως. Ο βαπτιζόμενος φορεί τον ίδιον τον Χριστόν. Επειδή όμως έχομεν σωματικά μάτια και με σωματικά μάτια δεμ ημπορούμεν να ίδωμεν το πνευματικόν αυτό γεγονός, το θαύμα που γίνεται εις την ψυχήν του βαπτιζομένου, δια να δείξωμεν την λευκότητα και λαμπρότητα της ψυχής του ενδύομεν αυτόν εξωτερικώς λευκήν ενδυμααίαν.
Αχ! Αν οι άνθρωποι που βαπτίζουν
τα παιδιά των σήμερα επίστευον εις το μυστήριον, όπως επίστευον οι
χριστιανοί των πρώτων αιώνων! Θα ησθάνοντο την μεγαλυτέραν χαράν και
συγκίνησιν. Αλλά σήμερον, δυστυχώς, οι άνθρωποι βλέπουν όλα τα πράγματα
υλιστικώς. Εάν κάποιος, την ώραν που βαπτίζεται ένα παιδί, του εχάριζε
χίλιες λίρες, οι γονείς του παιδιού θα εξετρελλαίνοντο από την χαράν
των. Αλλ’ ω γονείς! Αυτό που χαρίζει ο
Χριστός εις το παιδί που βαπτίζεται , είναι πιο μεγάλο. Είναι μία δωρεά
που αξίζει περισσότερον από όλο το χρυσάφι και τα διαμάντια της γης.
Είναι μία δωρεά αφάνταστος. Το παιδί του πιο πτωχού, του πιο ασήμου και
περιφρονημένου ανθρώπου, το παίρνει ο Χριστός και το υιοθετεί. Το κάνει
ιδικό του παιδί. Το θέτει υπό την προστασίαν του. Άγγελοι και αρχάγγελοι
το προστατεύουν. Ο Σατανάς δεν ημπορεί να του κάμει κακό. Και αυτά, που
του δίνει τώρα ο Χριστός, είναι σαν ένας αρραβών, σαν μία εγγύησις,
ότι, εάν ο βαπτισθείς τηρήσει τας υποσχέσεις, που έδωκε κατά το
βάπτισμα, ο Χριστός θα του δώσει μεγαλύτερα πράγματα, που μάτι δεν είδε,
αυτί δεν άκουσε και μυαλό ανθρώπου δεν εφαντάσθηκε ποτέ. Θα του δώσει
όχι φεγγάρια και αστέρια, αλλά τέτοια πράγματα, που δεν συγκρίνονται με
κανένα υλικόν πράγμα και δεν τελειώνουν ποτέ. Θα του δώσει τα αγαθά της
επουρανίου βασιλείας του, του Παραδείσου.
- ΓΟΝΕΙΣ, που αξιωθήκατε σήμερον να βαπτίσετε το παιδί σας. Να έχετε χαράν. Διότι το παιδί σας έγινε παιδί του Θεού. Εβαπτίσθη, εφωτίσθη, εμυρώθη, ηγιάσθη, απελούσθη εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Χαίρουν οι ουρανοί. Χαρήτε και σεις μαζί με τους αγγέλους Αλλά προσέξετε, παρακαλούμεν, προσέξετε πολύ. Εις τα ιδικά σας χέρια και εις τα χέρια του αναδόχου ο Χριστός εμπιστεύεται ένα θησαυρόν. Είναι το παιδί που έγινε σήμερον παιδί του Θεού. Προσέξετε να μη φύγει από το μαντρί του Χριστού και το παραλάβει ο εχθρός ημών Διάβολος. Φυλάξετέ το μακράν από τα σατανικα έργα. Η ψυχή του πρέπει να μείνει καθαρά, όπως είναι καθαρά η βαπτιστική στολή του. Καθαρά τα αυτιά του από το ν’ ακούει αισχρά πράγματα. Καθαρά τα μάτια του από το να βλέπει αισχρά θεάματα. Καθαρά η γλώσσα του από ψέμματα και βλασφημίας. Καθαρό το κορμί από κάθε αμαρτία. Καθαρά η ψυχή του από κάθε κακία. Καθαρός όλος ο άνθρωπος. Έτσι το παιδί σας θα παραμείνει ένας άγγελος, όπως είναι αυτήν την στιγμήν. Και αυτό θα είναι η χαρά και η ανάπαυσίς σας.
Εάν όμως δεν προσέξετε, εάν με
το κακόν παράδειγμά σας γίνετε αιτία, το παιδί που εβαπτίσθει να αφήσει
τον δρόμον του Θεού και να πάρει τον δρόμον της αμαρτίας, τότε η ευθύνη
σας θα είναι πολύ μεγάλη. Διά κάθε αμαρτίαν, που θα κάμει το παιδί σας,
θα δώσετε λόγον εις τον Θεόν. Πατέρας ή μάνα, που με το κακόν παράδειγμα
σκανδαλίζει το παιδί, σκοτώνει μέσα εις την ψυχήν του παιδιού ό,τι
καλόν έλαβεν από τον Θεόν, αυτός ο πατέρας ή η μάνα θα τιμωρηθεί, όπως
λέγει ο ιερός Χρυσόστομος, ως παιδοκτόνος.
Γονείς! Να τρέμετε δια τα παιδιά
σας. Διότι η εποχή, εις την οποίαν ζώμεν, είναι εποχή μεγάλης ασεβείας
και διαφθοράς. Ολίγοι άνθρωποι θα σωθούν και θα ίδουν πρόσωπον Θεού.
Ως επίσκοπος χαίρω δια την βάπτισιν του παιδιού σας και εύχομαι ολοψύχως το παιδί σας να προοδεύσει και να ευτυχήσει. Να προοδεύσει και ευτυχήσει όχι ψευδή πρόοδον και ευτυχίαν, αλλ’ αληθινήν πρόοδον και ευτυχίαν. Η δε αληθινή πρόοδος και ευτυχία είναι εκείνη, την οποίαν δίδει όχι ο αμαρτωλός κόσμος, αλλ’ ο Χριστός.
Εν Φλωρίνη τη
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας