Ο ΜΗΝΑΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ εἶναι μήνας ποὺ ἀρχίζουν τὰ μαθήματα σὲ ὅλα τὰ δημόσια σχολεῖα. Τὴν πρώτη μέρα ποὺ ἀνοίγουν τὰ σχολεῖα γίνεται ἁγιασμός. Μαθηταί, γονεῖς, κηδεμόνες, δάσκαλοι καὶ καθηγηταὶ συγκεντρώνονται στὸ προαύλιο τοῦ σχολεῖου καὶ ἀκοῦνε τὴ δέησι ποὺ ἀναπέμπει ὁ ἱερεύς. Ὁ ἱερεὺς παρακαλεῖ τὸ Θεὸ νὰ εὐλογήση τὰ παιδιὰ τώρα ποὺ ἀρχίζει τὸ νέο σχολικὸ ἔτος.
Ὁ ἁγιασμὸς αὐτὸς ποὺ γίνεται στὰ σχολεῖα μας εἶναι μιὰ ἱερή συνήθεια. Οἱ ἀρχαίοι πρόγονοί μαςε, πρὶν ἀκόμη ἔρθη ὁ Χριστὸς στὸν κόσμο, εἶχαν τἠ συνήθεια νὰ μὴν ἀρχίζουν κανένα ἔργο προτοῦ παρακαλέσουν τὸ θεό τους. Εἶχαν γιὰ ρητὸ τὸ «ἐκ Θεοῦ ἄρχεσθαι»˙ κάθε ἀρχή, δηλαδή, νὰ γίνεται μὲ το Θεό. Ἀλλὰ καὶ ὅταν ἡ πατρίδα μας ἦταν σκλαβωμένη στοὺς Τούρκους καὶ δὲν ὑπῆρχαν δημόσια σχολεῖα,
τα χριστιανόπουλα τὴν ἑορτὴ τῆς Ὑψώσεως τοὺ τιμίου Σταυροῦ, 14 Σεπτεμβρίου, μαζεύονταν στὰ κελλιὰ τῶν μοναστηριῶν καὶ στὰ προαύλια τῶν ἐκκλησιῶν, κʼ ἐκεῖ ἄρχιζαν τὰ μαθήματά τους μὲ τὴν προσευχὴ «Σταυρὲ τοὺ Κυρίου, βοήθει», ποὺ ἔκαναν μὲ δάκρυα στὰ μάτια. Πόσο δύσκολα ἦταν τὰ χρόνια ἐκεῖνα γιὰ νὰ μάθουν γράμματα τὰ παιδιὰ τῆς Ἑλλάδος! Τώρα ὑπάρχουν πολλὰ σχολεῖα στὴν Ἑλλάδα καὶ πολλὲς εὐκολίες ἔχουν τὰ παιδιὰ γιὰ νὰ μορφωθοῦν. Ἕνας λόγος παραπάνω γιὰ νὰ προσεύχωνται καὶ νὰ εὐχαριστοῦν τὸ Θεό.
τα χριστιανόπουλα τὴν ἑορτὴ τῆς Ὑψώσεως τοὺ τιμίου Σταυροῦ, 14 Σεπτεμβρίου, μαζεύονταν στὰ κελλιὰ τῶν μοναστηριῶν καὶ στὰ προαύλια τῶν ἐκκλησιῶν, κʼ ἐκεῖ ἄρχιζαν τὰ μαθήματά τους μὲ τὴν προσευχὴ «Σταυρὲ τοὺ Κυρίου, βοήθει», ποὺ ἔκαναν μὲ δάκρυα στὰ μάτια. Πόσο δύσκολα ἦταν τὰ χρόνια ἐκεῖνα γιὰ νὰ μάθουν γράμματα τὰ παιδιὰ τῆς Ἑλλάδος! Τώρα ὑπάρχουν πολλὰ σχολεῖα στὴν Ἑλλάδα καὶ πολλὲς εὐκολίες ἔχουν τὰ παιδιὰ γιὰ νὰ μορφωθοῦν. Ἕνας λόγος παραπάνω γιὰ νὰ προσεύχωνται καὶ νὰ εὐχαριστοῦν τὸ Θεό.
Ἡ προσευχὴ εἶναι μιὰ ἀνάγκη, ψυχικὴ ἀνάγκη, ποὺ αἰσθάνεται κάθε ἄνθρωπος, σʼ ὅποιο μέρος τῆς γῆς κι ἄν κατοική. Περιηγηταί, ποὺ πῆγαν σὲ χώρες ἀγρίων, φυλῶν ποὺ ζοῦν μέσʼ στὰ δάση καὶ δὲν ἔχουν οὔτε σχολεῖα οὔτε σπίτια ἀλλὰ κατοικοῦν σὲ πρόχειρες καλύβες, στὰ μέρη αὐτὰ οἱ περιηγηταὶ εἶδαν ὅτι κʼ ἐκεῖ οἱ ἄνθρωποι προσεύχονται. Μόλις φανῆ τὸ πρωῒ ὁ ἥλιος, ὁ ἀρχηγὸς τῶν ἀγρίων χτυπάει ἑνα τύμπανο φτειαγμένο ἀπὸ δέρμα λιονταριοῦ, καὶ τότε ὅλοι οἱ ἄγριοι μαζεύονται, γονατίζουν καὶ μὲ κραυγὲς χαρᾶς καὶ εὐγνωμοσύνης χαιρετίζουν τὸν ἥλιο ποὺ ἀνατέλλει. Γιατὶ Θεὸ ἔχουν τὸν ἥλιο. Βλέπετε, ὅτι καὶ οἱ ἄγριοι ἀκόμη προσεύχονται. Καὶ ὅλοι οἱ λαοὶ προσεύχονται. Καὶ ἄν αὐτοὶ προσεύχωνται, πολὺ περισσότερο πρέπει νὰ προσευχώμαστε ἐμεῖς, ποὺ ἡ θρησκεία μας εἶναι ἡ μόνη ἀληθινἠ θρησκεῖα στὸν κόσμο.
* * *
Ὁ Χριστὸς, ποὶ ἵδρυσε τὴν Ἐκκλησία, παραγγέλει, οἰ μαθηταί του νὰ ἀγαποῦν τὴν προσευχή. Ὁ ἴδιος ὑπῆρξε ἀνυπέρβλητο παράδειγμα προσευχῆς. Καὶ πάνω ἀκόμη στὸ σταυρό, ὅπου τόσο ὑπέφερε γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου, προσευχήθηκε.
Ἡ προσευχὴ ἦταν ἀχώριστη ὰπὸ τὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ, ὅπως καὶ ἀπὸ τὴ ζωὴ ὅλων τῶν ἀγίων. Κʼ ἐσεῖς παιδιά μου, νὰ προσεύχεσθε. Ὅχι μόνο στὴν ἀρχὴ τοῦ σχολικοῦ ἔτους, ἀλλὰ πάντοτε.
Νὰ προσεύχεσθε τὸ πρωΐ μόλις ξυπνήσετε. Εὐχαριστῆστε τὸ Θεό, ποὺ σᾶς φύλαξε ὅλην τὴ νύχτα. Νὰ προσεύχεσθε ὅταν πηγαίνετε κάθε μέρα στὸ σχολεῖο. Νὰ παρακαλτε τὸν Κύριο μας Ἰησοῦ Χριστὸ νὰ σᾶς φωτίζη στὰ μαθήματα. Ἕνας διάσημος ἐπιστήμονας ἔλεγε ὅτι, ὄταν πήγαινε στὸ γυμνάσιο καὶ σʼ ὠρισμένα μαθήματα, ὄπως τὰ μαθηματικά, αἰσθανόταν δυσκολία νὰ τὰ καταλάβη, ἔκανε τὴν προσευχὴ του καὶ ζητοῦσε τὸ θεϊκὸ φωτισμό, κʼ ἔτσι κατώρθωνε νὰ λύνη τὰ πιὸ δύσκολα προβλήματα. Αὐτὸ δὲν σημαίνει, ὅτι ὁ μαθητὴς θὰ παραμελήση τὴ μελέτη καὶ θὰ περιορισθῆ στὴν προσευχή˙ διότι ὁ Χριστὸς δὲν ἀγαπὰ τοὺς ὀκνηροὺς μαθητάς. Θέλει οἱ μαθηταὶ νὰ εἶνε ἐπιμελεῖς. Νὰ μελετοῦν τὰ βιβλία καὶ νὰ παρακολουθοῦν μὲ προσοχὴ τοὺς δασκάλους καὶ καθηγητάς˙ καὶ ὅταν οἱ μαθηταὶ κάνουν ὄ,τι ἐξαρτᾶται ὰπὸ αὐτοὺς, τότε ὁ Χριστός, ποὺ βλέπει τὴν προθυμία καὶ τὸν κόπο, ἀκούει τὴν προσευχὴ τῶν ἐκλεκτῶν του παιδιῶν. Δοκιμάστε καὶ θὰ δῆτε πάνω στὰ πράγματα, τὶ βοήθεια προσφέρει στὸ μαθητὴ ἡ προσευχή.
Νὰ προσεύχεσθε τὸ μεσημέρι, πρὶν καθήσετε στὸ τραπέζι νὰ φᾶτε. Μὴν ξεχάσετε νὰ εὐχαριστήσετε τὸ Χριστό, ποὺ δίνει τὸ ψωμὶ καὶ ὅλα τὰ ἄλλα ὑλικὰ ἀγαθά. Χωρὶς τὴν εὐλογία του ἡ γῆ θὰ εἶχε ξεραθῆ. Νὰ προσεύχεσθε τὸ βράδυ. Πρὶν κοιμηθῆτε, γονατίστε καὶ παρακαλέστε τὸ Χριστὸ νὰ σᾶς φυλάη ἀπὸ κάθε κακὸ. Ὅπως ἔλεγαν στὰ παλιότερα χρόνια τὰ χριστιανόπουλα,
- «Πέφτω, κάνω τὸ σταυρό μου,
- ἄγγελω ἔχω στὸ πλευρό μου».
Νὰ προσεύχεσθε ὄχι μόνο μόνοι σας, ἀλλὰ προσπαθήστε νὰ πείσετε τὰ ἀδέλφια καὶ τοὺς γονεῖς σας, ὅτι ὅπως ὅλοι τρῶνε μαζὶ στὸ τραπέζι, ἔτσι καλὸ καὶ ὠφέλιμο καὶ σωτήριο εἶνε ὅλα τὰ μέλη τῆς οἰκογενείας νὰ προσεύχωνται μαζί. Δυστυχῶς πολὺ λίγα εἶνε τὰ σπίτια ποὺ πατέρας, μητέρα καὶ παιδιὰ προσεύχονται μαζί. Ὅπου γίνεται οἰκογενειακὴ προσευχή, ἐκεῖ ὑπάρχει συγχώρησι, εἰρήνη, ἀγάπη, εὐτυχία. Ὁ Χριστὸς ἐνώνει ὅλη τὴν οἰκογένεια. Τὴν ἐνώνει μὲ τὴν κοινὴ προσευχή. Δυστυχισμένα, ἀντιθέτως, εἶνε τὰ σπίτια ὅπου κανένας δὲν προσεύχεται, ἀλλὰ κάθε μέρα ἀκούγονται βρισιὲς καὶ βλαστήμιες.
* * *
Νὰ προσεύχεσθε ὄχι μόνο μαζὶ μὲ ὅλα τὰ μέλη τῆς οἰκογενείας σας, ἀλλὰ νὰ προσεύχεσθε καὶ μαζὶ μὲ ὅλους τοὺς συμμαθητάς σας. Παλιότερα ὅλοι οἱ μαθηταὶ τὴν Κυριακὴ τὸ πρωῒ μαζεύονταν στὸ προαύλιο τοῦ σχολείου καὶ μαζὶ μὲ τοὺς δασκάλους καὶ τοὺς καθηγγητάς τους πήγαιναν στὸ ναὸ τῆς ἐνορίας τους καὶ ἐκκλησιάζονταν. Ἦταν ἕνα ὠραῖο θέαμα νὰ βλέπη κανείς τοὺς μαθητὰς σὲ κανονικὴ πορεία νὰ πηγαίνουν στὴν ἐκκλησία. Τώρα ὁ κοινὸς αὐτὸς ἐκκλησιασμὸς καταργήθηκε. Δὲν ἐξετάζουμε ἐδῶ τοὺς λόγους ποὺ καταργήθηκε ἡ ἱερὴ αὐτὴ συνήθεια. Αὐτοὶ ὅμως ποὺ τὴν κατήργησαν, σὲ ἄλλες περιπτώσεις, ὅταν πρόκειται νὰ ἔρθη κανένας ἐπίσημος, ὑποχρεώνουν τὰ παιδιά, νὰ συμμετέχουν στὴν ὑποδοχή. Μεγάλος, βλέπετε, εἶνε ὁ ὑπουργός, ἀλλὰ μικρὸς εἶνε ὁ Χριστὸς ποὺ καλούμεθα κάθε Κυριακὴ νὰ τὸν ὑποδεχθοῦμε στὸ ναὸ τελώντας τὴ θεία λειτουργία! Δυστυχῶς στὴν ἐποχή μας ἀπὸ πολλὲς πλευρὲς καταβάλλονται προσπάθειες, τὰ παιδιὰ τῆς Ἑλλάδος νὰ μὴν ῆγαίνουν στὴν ἐκκλησία, νὰ μὴν προσχεύχωνται, νὰ μὴ θρησκεύουν, μὲ λίγα λόγια ἡ νεολαία μας νὰ γίνη ἄθρησκη.
Ἀλλὰ σεῖς, ἀγαπητά μου παιδιά, τώρα ποὺ δὲν σᾱς ὑποχρεώνει κανένας νὰ πᾶτε στὴν ἐκκλησία, τώρα πρέπει νʼ ἀποδείξετε ὅτι ἀγαπάτε τὴν Ἐκκλησία. Μὴ μιμηθῆτε τὰ παιδιὰ ἐκεῖνα, ποὺ ἐνῶ χτυπᾶ ἡ καμπάνα τῆς ἐκκλησίας αὐτὰ κοιμοῦνται. Σεῖς, χριστιανόπουλα, μόλις ἀκούσετε τὴν καμπάνα τῆς Κυριακῆς, τρέξτε στὴν ἐκκλησία. Ἐκεῖ θὰ βρῆτε καὶ ἄλλα παιδιὰ ποὺ ἀγαποῦν τὸν ἐκκλησιασμό. Σταθῆτε δίπλα τους μὲ εὐλάβεια καὶ προσοχὴ καὶ παρακολουθῆστε μέχρι τέλους τὴ θεία λειτουργία. Κι ἄν εἶστε ἔτοιμοι, κονωνῆστε τἀ ἄχραντα μυστήρια. Ἔτσι, μὲ τὴν κοινὴ προσευχὴ ποὺ θὰ κάνετε στὴν ἐκκλησία μαζὶ μὲ τʼ ἄλλα παιδιὰ καὶ μὲ τὴ θεία κοινωνία θὰ πάρετε δυνάμεις γιὰ νὰ νικήσετε τὸν πονηρό, νὰ προοδεύσετε στὰ μαθήματα, στὴν πίστι καὶ στὴν ἀρετή. Κι ὅταν πιὰ μεγαλώσετε, θὰ θυμᾶστε μὲ συγκίνησι τὶς μέρες ποὺ μὲ τοὺς καλοῦς γονεῖς καὶ καθηγητάς σας ἐκκλησιαζόσασταν καὶ προσευχόσασταν.
* * *
Ἀγαπητά μου παιδιά,
Ἀγαπῆστε τὴν προσευχή. Κάθε σχολικό σας ἔργο νὰ τὸ ἀρχίζετε καὶ νὰ τὸ τελειώνετε μὲ προσευχή. Προσευχὴ στὸ σχολεῖο. Προσευχὴ στὸ σπίτι. Προσευχὴ ἀτομική. Προσευχὴ οἰκογενειακή. Προσευχὴ μὲ τοὺς συμμαθητὰς καὶ ὅλους τοὺς χριστιανοὺς τὴν Κυριακὴ στὴν ἐκκλησία. Ὅπως τὰ πνευμόνια σας ἀναπνέουν διαρκῶς τὸν ἀέρα, ἔτσι καὶ διαρκῶς νὰ προσεύχεσθε. Ἡ προσευχὴ εἶναι ἀναγκαία ὅσο καὶ ἡ ἀναπνοή. «Ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε», μᾶς προτρέπει ὁ ἀπόστολος Παῦλος˙ δηλαδή, νὰ προσεύχεσθε ἀδιάκοπα.
Μὲ πατρικὴ ἀγάπη
Ὁ πνευματικός σας πατέρας
Αυγουστίνος Καντιώτης
Αυγουστίνος Καντιώτης