Η σημερινή ήμερα, αγαπητοί μου, ονομάζεται «εβδόμη Κυριακή από του Πάσχα». Τι σημαίνει Κυριακή; Όπως δηλώνει το όνομα, ανήκει στον Κύριο ημών Ιησούν Χριστόν, πού δημιούργησε και συντηρεί και προνοεί για όλα. Για αυτό πρέπει να τιμούμε την ήμερα αύτή να εκκλησιαζόμεθα, να δοξολογούμε, να ευχαριστούμε, και να παρακαλούμε τον Κύριο. Είναι απαραίτητος ό εκκλησιασμός.
Άλλα ή σημερινή Κυριακή ονομάζεται ειδικώς Κυριακή των πατέρων. Για ποιο λόγο; Πατέρες λέγονται εκείνοι πού σύμφωνα με το νόμο του Θεού έρχονται σε κανονικό εκκλησιαστικό γάμο και φέρνουν στον κόσμο παιδιά. Παραπάνω όμως από τους φυσικούς αυτούς πατέρες είναι οί πνευματικοί πατέρες, δηλαδή οι διδάσκαλοι, οι καθηγηταί, οί θεολόγοι, οι ιεροκήρυκες, και προπαντός οί ιερείς και οί επίσκοποι. Αυτοί με το λόγο τους αναγεννούν ψυχές. Ό λόγος του Θεού γεννά πνευματικά τέκνα, πού έχουν πνευματικό πατέρα τον κήρυκα, τον κληρικό. Γι' αυτό οί πνευματικοί πατέρες πρέπει να τυγχάνουν τιμής και σεβασμού περισσότερο από τους φυσικούς πατέρας.Σήμερα συγκεκριμένως εορτάζουν οί τριακόσιοι δεκαοκτώ πατέρες πού συνεκρότησαν το 325 μ.Χ. την Α' (πρώτη) Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια της Μικράς Ασίας. Την εποχή εκείνη παρουσιάστηκε λύκος φοβερός, ό Αρειός, πού δίδασκε αντίθετα άπ' ότι διδάσκει ή Εκκλησία μας. Θεμελιώδης αλήθεια της πίστεως μας είναι, ότι ό Χριστός Είναι Θεός. Αυτό το ηρνείτο ό Αρειός. Για αυτό συνήλθαν εκεί επί βασιλείας του Μεγάλου Κωνσταντίνου οί πατέρες. Να τους παρουσιάσουμε έναν - ένα; Θα ήταν μακρός ό λόγος• μεταξύ αυτών ήταν ό άγιος Νικόλαος, ό άγιος Σπυρίδων ό θαυματουργός, ό άγιος Αχίλλειος, ό άγιος Αλέξανδρος αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας... Άλλα μεγαλύτερος άπ' όλους ήταν ό άγιος Αθανάσιος. Αυτοί λοιπόν, εν Πνεύματι άγίω, καταδίκασαν τη διδασκαλία του Αρείου και συνέταξαν το Σύμβολο της πίστεως, το «Πιστεύω», πού ακούγεται κάθε φορά πού γίνεται θεία λειτουργία.
Μετά από αυτά ας έλθουμε τώρα να ρίξουμε ένα βλέμμα στο ευαγγέλιο πού διαβάζεται σήμερα. Όχι ένα αλλά εκατό κηρύγματα να κάνουμε, δέ' θα μπορέσουμε να εξαντλήσουμε το περιεχόμενο του. Ή περικοπή αυτή περιέχει τη θαυμάσια προσευχή του Χριστού. Πότε την έκανε ό Κύριος; Την τελευταία νύχτα της επιγείου ζωής του, νύχτα ποτισμένη με δάκρυα, τη νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης. Τότε τέλεσε το μυστήριο της θείας ευχαριστίας και κάλεσε τους μαθητάς να κοινωνήσουν τα άχραντα μυστήρια. Μετά τους απηύθυνε μία μεγάλη σπουδαιότατη ομιλία. Και τέλος Τι έκανε; προσευχήθηκε. Προτού ν' αναχώρηση για τον κήπο της Γεσθημανή, όπου θα τον συνελάμβαναν οι Ιουδαίοι, ό Κύριος προσευχήθηκε στον ουράνιο Πατέρα. Προσευχήθηκε πρώτα για τον εαυτό του, προσευχήθηκε έπειτα για τους μαθητάς του και τους Χριστιανούς όλων των αιώνων. Αφήνουμε τα άλλα, για να σταθούμε στα λόγια πού είπε για τους μαθητάς του και όλους τους Χριστιανούς.
Προέβλεπε ό Χριστός. Τι προέβλεπε; Προέβλεπε, ότι ό σατανάς θα πολεμήση την Εκκλησία πού ίδρυσε. Θα την πολεμήση με λύσσα, με όλα τα μέσα πού διαθέτουν οί σκοτεινές δυνάμεις του. Το δε ισχυρότερο μέσο ή όπλο, με το όποιο θα προσπαθήσει να διάλυση την Εκκλησία, Είναι - ποιο; Ή διαίρεσης. Θα εν-σπείρει ζιζάνια, θα ψυχράνει τις καρδιές των Χριστιανών, οί όποιοι δεν θ' αγαπούν ό ένας τον άλλο, θα αλληλομισούνται, και ή Εκκλησία θα διαιρεθεί σε διάφορες φατρίες και κόμματα και υποδιαιρέσεις. Αυτό προέβλεπε ό Χριστός. Για αυτό παρακαλεί τον ουράνιο Πατέρα. Παρακαλεί για την ενότητα της Εκκλησίας. Σε παρακαλώ, λέει, ουράνιε Πατέρα, οι Χριστιανοί να είναι ένα, ενωμένοι με τη ρίζα και μεταξύ τους όπως οι κληματόβεργες στο αμπέλι. Το αίτημα «ίνα ώσιν εν»το επαναλαμβάνει πέντε φορές (βλ. Ίωάν. 17,12,21-23). Τόσο μεγάλη σπουδαιότητα αποδίδει ό Χριστός στην ενότητα της Εκκλησίας.
Θέλεις να δεις την αξία της ενότητας; Δες μια οικογένεια δεμένη, πού ή γυναίκα σέβεται και υπακούει στον άντρα, ό άντρας αγαπάει τη γυναίκα, τα παιδιά ακούνε τους γονείς• μια τέτοια οικογένεια Είναι παράδεισος -δυστυχώς σπάνιο πράγμα πλέον. Πόσο συγκινήθηκα όταν κάποιος μου είπε• «Ζήσαμε πενήντα χρόνια με τη γυναίκα μου, και κακό λόγο δεν αλλάξαμε»! Ή σημερινή γενεά μεταξύ των άλλων κακών έχει και τη διαλύσει της οικογενείας• πορνεία, μοιχεία, διαζύγιο ακούς συχνά διαπληκτισμοί φτάνουν κάθε μέρα στη μητρόπολη. Στον Πόντο, στη Μικρά Ασία, στην ευλογημένη χώρα, μεσ στα εκατό χρόνια δεν ακουγόταν ούτε ένα διαζύγιο. Τώρα ή οικογένεια Είναι διαλυμένη. Δείξτε μου μια οικογένεια πού να Είναι ενωμένη σφιχτά, πού ό άντρας να γνώρισε μόνο μια γυναίκα στον κόσμο και ή γυναίκα να γνώρισε μόνο έναν άντρα - σπάνιο φαινόμενο πλέον στην γενεά Σοδόμων και Γομόρρας ή ένότης διεσπάσθη.
Θέλετε να δείτε την αξία της ενότητας; 'Ρίξτε ένα βλέμμα σ' ένα χωριό πού οι κάτοικοι λόγω των κομματικών διαφορών έχουν διαιρεθη. Είναι τρομερό. Μαθαίνω, ότι σε μικρά και μεγάλα χωριά, άλλα και παντού, οί άνθρωποι έχουν γίνει εχθροί εξ αιτίας των πολιτικών διαφορών. Ενώ Είναι πατριώτες, ενώ Είναι Χριστιανοί, ενώ Είναι βαπτισμένοι στο όνομα της αγίας Τριάδος, ψυχραίνονται μεταξύ τους σε τέτοιο σημείο, πού δέ λένε καλημέρα ό ένας στον άλλο• λες και ό άλλος Είναι Τούρκος, λες κ' Είναι αλλόφυλος. Αυτά και μεταξύ συγγενών ακόμη. Οί οπαδοί κάθε κόμματος έχουν το δικό τους καφενείο• στο ένα καφενείο πάνε οί μεν, στο άλλο πηγαίνουν οί άλλοι. Θεέ μου, τί διαίρεσις εΐν' αυτή!
Θέλεις να δεις ακόμη πιο πολύ την αξία της ενότητας; Διάβασε την ιστορία μας. Μικρό Είναι το έθνος μας. Άλλ' όταν ήταν ενωμένο, ω τότε νικούσαμε τους εχθρούς. Οί γονείς μας, ή παλαιά γενεά πού ήταν τότε νέα παιδιά, όταν στρατεύθηκαν μας άφηναν και έφευγαν για το μέτωπο. «Παναγιά μαζί σας», τους έλεγαν οί μητέρες και οί γιαγιάδες μας. Κ' έφευγαν, κ' έφευγαν. Και ενωμένοι προχώρησαν, έφτασαν στη Λάρισα. Και προχώρησαν, πέρασαν τον Όλυμπο, και σαν αετοί την ημέρα του αγίου Δημητρίου μπήκαν στη Θεσσαλονίκη. Και προχώρησαν, έφτασαν μέχρι τη Σόφια. Ήταν τότε όλοι ενωμένοι, δεν υπήρχαν κόμματα, δεν υπήρχε διαίρεσης. Ενωμένο το' Ελληνικό έθνος έφτασε μέχρι την Τσατάλτζα, έξω άπ' την Κωνσταντινούπολη Σε λίγο θα μπαίναμε στην Πόλη και θα λειτουργούσαμε στην 'Αγια-Σοφιά. 'Αλλά, αλλά... Κ' ενώ οί Έλληνες είχαν φτάσει μέχρι το Σαγγάριο και άδειαζε ό Κεμάλ την Άγκυρα και έφευγε πέρα άπ' το Ικόνιο, και προμηνύετο θρίαμβος και νίκη μεγάλη..., Τι μας έφαγε, Τι μας διέλυσε; Ή διχόνοια. Εδιχάσθη το έθνος. Αιτία της νίκης των Τούρκων ήταν ή τρομερά μας διχόνοια. Δεν το λέω εγώ' το λέει ό Κεμάλ. Όταν στην Άγκυρα τον χειροκροτούσαν, αυτός τους είπε• Τι με χειροκροτάτε; δέ νικήσαμε εμείς τους Έλληνες• οί Έλληνες νικήθηκαν μόνοι τους, με τη διαίρεση τους... Έτσι ήρθε ή μικρασιατική καταστροφή, ή μεγάλη καταστροφή, από τη διαίρεση.
Αδελφοί μου! Ό σατανάς διαιρεί, ό Χριστός ενώνει. Κ' έχουμε πολλά παραδείγματα. Ό Χριστός ενώνει. Και Χριστός ίσον Εκκλησία. Και ή Εκκλησία ενώνει. Και εγώ ως επίσκοπος δεν ανήκω σε κόμματα. Πενήντα χρόνια δουλεύω στην Εκκλησία, πολλούς διωγμούς και φυλακίσεις και εξορίες υπέστην, αλλά σε κόμματα δεν ανήκω. Ή Εκκλησία μένει πάνω από τα κόμματα. Ή Εκκλησία μας, όπως είπα πολλές φορές και το επαναλαμβάνω, Είναι σαν την κλώσα. Ή κλώσα αγαπάει όλα τα πουλιά της• άλλα πουλιά της Είναι άσπρα, άλλα Είναι κόκκινα, άλλα Είναι γαλάζια, άλλα Είναι κίτρινα, άλλα Είναι μαύρα- εκείνη τ' αγαπάει όλα, οποιοδήποτε χρώμα και αν έχουν. Έτσι και ή Εκκλησία αγαπάει όλα τα παιδιά της και δεν αναμιγνύεται στα κομματικά.
Ή Εκκλησία μας διδάσκει να λέμε•
Ανήκουμε στην πατρίδα, στη γλυκεία μας πατρίδα.
Και πάνω από την πατρίδα ανήκουμε στο Χριστό- «όν, παίδες Ελλήνων, υμνείτε και υπερυψούτε εις πάντας τους αιώνας• αμήν».
Εκεί ν' ανήκουμε και ένα μόνο να επιδιώκουμε• να είμαστε ενωμένοι, ενωμένοι εν Χριστώ Ιησού τω Σωτήρι ημών, ω ή δόξα και το κράτος εις τους αιώνας των αιώνων αμήν.
Πατέρων Α' Οίκ. Συνόδου (Ίω. 17,1-13)
«Ινα ω σι ν εν καθώς ημείς» (Ίωάν. 17,11)
ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ
ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΜΕΝΗ ΟΜΙΛΙΑ Η ΟΠΟΙΑ ΕΓΙΝΕ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΟΜΝΗΝΩΝ- ΕΟΡΔΑΙΑΣ ΤΗΝ 22-05-1988. ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΜΗΣΗΣ 12-06-2005