Προσέξτε το παιδί! Κυριακὴ Δ΄ Νηστειῶν (Μᾶρκ. 9,17-31) 3 Ἀπριλίου 2011«Καὶ ἐπηρώτησε τὸν πατέρα αὐτοῦ· Πόσος χρόνος ἐστὶν ὡς τοῦτο γέγονεν αὐτῷ; ὁ δὲ εἶπε· Παιδιόθεν»(Μᾶρκ. 9,21)
Ενας δυστυχισμένος πατέρας ἔφερε, ἀγαπητοί μου, στὸν Κύριο τὸ γυιό του, ποὺ ἔπασχε πολύ.
Πονηρὴ δύναμις, «ἀκάθαρτον πνεῦμα» (Μᾶρκ. 9,25), κυριαρχοῦσε πάνω του. Ὑπὸ τὴν ἐπίδρασί του ὁ νέος δὲν μιλοῦσε, δὲν ἄκουγε. Ἐπάνω δὲ στὶς φρικτὲς στιγμὲς τοῦ δαιμονικοῦ παροξυσμοῦ ἔσπαζε τὰ δεσμά του, ἔβγαζε ἀφροὺς ἀπὸ τὸ στόμα, ἔτριζε τὰ δόντια καὶ ἔπεφτε στὴ φωτιὰ ἢ στὸ νερό.
Πονηρὴ δύναμις, «ἀκάθαρτον πνεῦμα» (Μᾶρκ. 9,25), κυριαρχοῦσε πάνω του. Ὑπὸ τὴν ἐπίδρασί του ὁ νέος δὲν μιλοῦσε, δὲν ἄκουγε. Ἐπάνω δὲ στὶς φρικτὲς στιγμὲς τοῦ δαιμονικοῦ παροξυσμοῦ ἔσπαζε τὰ δεσμά του, ἔβγαζε ἀφροὺς ἀπὸ τὸ στόμα, ἔτριζε τὰ δόντια καὶ ἔπεφτε στὴ φωτιὰ ἢ στὸ νερό.
Ὁ Κύριος ῥίχνει ἕνα βλέμμα γεμᾶτο συμπάθεια στὴ δυστυχισμένη αὐτὴ ὕπαρξι καὶ ἀπευθύνει στὸν πατέρα ἕνα ἐρώτημα. Ἕνα ἐρώτημα, ποὺ θά ᾽πρεπε νὰ τὸ προσέξουμε ὅλοι ὅσοι ἐρχόμαστε ὁπωσδήποτε σὲ ἐπαφὴ μὲ τὸ παιδί. Διότι δὲν εἶνε ἐρώτημα τυχαῖο, ὅπως τυχαία δὲν εἶνε καμμία λέξι στὴν ἁγία Γραφή. Ἐρωτᾷ ὁ Κύριος, ὄχι γιατὶ ἀγνοεῖ καὶ θέλει νὰ μάθῃ λεπτομέρειες τῆς ζωῆς τοῦ δαιμονισμένου νέου, ἀλλὰ γιατὶ θέλει νὰ δώσῃ στὴν ἀνθρωπότητα ἕνα σπουδαιότατο μάθημα. Ἐρωτᾷ τὸν πατέρα· «Πόσος χρόνος ἐστὶν ὡς τοῦτο γέγονεν αὐτῷ;», ἀπὸ πότε δηλαδὴ συνέβη στὸ παιδὶ αὐτὸ τὸ κακό; Καὶ ὁ πατέρας ἀπαντᾷ μὲ μία λέξι· «Παιδιόθεν», ἀπὸ μικρὸ παιδὶ δηλαδή (ἔ.ἀ. 9,21).
Αὐτὸ τὸ «παιδιόθεν», ποὺ βγῆκε ἀπ᾽ τὰ πικραμένα χείλη ἑνὸς πατέρα, εἶνε τὸ τρομερὸ «κατηγορῶ» ἐναντίον ὅλων ἐκείνων ποὺ παραμελοῦν τὴν ἀνατροφὴ τοῦ παιδιοῦ. Ὑπάρχει μεγαλύτερο ἔγκλημα ἀπὸ αὐτό; «Παιδιόθεν»! Ἂς σκεφτοῦμε λίγο ἐπάνω στὴ λέξι αὐτή.
Αὐτὸ τὸ «παιδιόθεν», ποὺ βγῆκε ἀπ᾽ τὰ πικραμένα χείλη ἑνὸς πατέρα, εἶνε τὸ τρομερὸ «κατηγορῶ» ἐναντίον ὅλων ἐκείνων ποὺ παραμελοῦν τὴν ἀνατροφὴ τοῦ παιδιοῦ. Ὑπάρχει μεγαλύτερο ἔγκλημα ἀπὸ αὐτό; «Παιδιόθεν»! Ἂς σκεφτοῦμε λίγο ἐπάνω στὴ λέξι αὐτή.
* * *
Δὲν ὑπάρχει, ἀγαπητοί μου, κακία, ποὺ νὰ μὴν ἔχῃ ὁπωσδήποτε τὴν ἀρχή της στὴν παιδικὴ ἡλικία. Ὅπως δὲν ὑπάρχει ποταμὸς χωρὶς πηγές, ἔτσι δὲν ὑπάρχει ἔγκλημα, κακία ἀτιμία ποὺ νὰ μὴν ἔχῃ τὴν προέλευσί της στὰ πρῶτα χρόνια τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Ἀμφιβάλλετε; θέλετε παραδείγματα; Ἰδού.
⃝ Τὸ παιδί, ποὺ σήμερα κρατάει ἕνα λάστιχο – μιὰ σφεντόνα καὶ χτυπάει ἀλύπητα τὰ πουλιὰ καὶ γκρεμίζει τὶς φωλιές τους, ἐκδηλώνει τὰ πρῶτα σπέρματα τῆς σκληρότητος. Αὔριο τὸ παιδὶ αὐτὸ θὰ γίνῃ ὁ ἀνάλγητος καὶ ἀπάνθρωπος ἐκεῖνος νέος ἢ ἄντρας, ποὺ δὲν θὰ δυσκολεύεται νὰ κρατάῃ μαχαίρια, δυναμῖτες, μπουκάλια πετρελαίου καὶ βενζίνης, γιὰ νὰ γκρεμίζῃ καὶ νὰ καίῃ σπίτια φτωχῶν ἀνθρώπων καὶ νὰ κατακρεουργῇ ἀθῷα νήπια.
⃝Τὸ ἄλλο ἐκεῖνο παιδί, ποὺ σήμερα κλέβει μικροπράγματα τῆς γειτονιᾶς καὶ τὰ μεταφέρει θριαμβευτικὰ στὸ σπίτι καὶ οἱ γονεῖς του δὲν τὸ τιμωροῦν καὶ δὲν τὸ ὑποχρεώνουν νὰ τὰ ἐπιστρέψῃ, ἀλλὰ γίνονται κλεπταποδόχοι, αὔριο ὁ μικρὸς αὐτὸς κλέφτης θὰ γίνῃ ἕνας περιβόητος διαρρήκτης, ποὺ μὲ ἀντικλείδια θ᾿ ἀνοίγῃ χρηματοκιβώτια καὶ θ᾽ ἀναστατώνῃ τὴν ἀστυνομία.
⃝ Καὶ τὸ τρίτο ἐκεῖνο παιδί, ποὺ σήμερα στὴν αὐλὴ τοῦ σπιτιοῦ του μὲ τὶς ἐπιδοκιμασίες τῶν «προκομμένων» γονέων του βλέπετε νὰ παίζῃ μὲ τὰ γειτονόπουλα τυχερὰ παιγνίδια καὶ μὲ δολιότητα νὰ ξαφρίζῃ τὰ χρήματα τῶν μικρῶν συμπαικτῶν του, μὴν παραξενευτῆτε ἂν αὔριο ἀκούσετε ὅτι ἔγινε ἕνας αἰσχρὸς χαρτοπαίκτης ποὺ παίζει τὰ πάντα, κι αὐτὴν ἀκόμη τὴν τιμὴ τῆς οἰκογενείας του.
Δὲν εἶνε ἀνάγκη νὰ φέρουμε ἄλλα παραδείγματα. «Παιδιόθεν» ἀρχίζουν ὅλες οἱ κακίες· ἡ σκληρότης, ἡ τάσι πρὸς τὴν κλοπὴ καὶ τὸ ψέμα, ἡ ὀκνηρία καὶ ὅλα ἐκεῖνα τὰ δαιμόνια πού, ἂν κυριαρχήσουν μέσα στὸν ἄνθρωπο, τὸν κάνουν ν᾿ ἀλλάζῃ χρώματα, ν᾿ ἀφρίζῃ, νὰ τρίζῃ τὰ δόντια καὶ νὰ παρουσιάζῃ ὄψι ἀτίθασου θηρίου, τὴν εἰκόνα τοῦ δαιμονισμένου νέου τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελίου. Ἕνας σοφὸς κοινωνιολόγος ἔλεγε· «Ὅλοι σχεδὸν οἱ κακοποιοὶ τοῦ μέλλοντος, οἱ λωποδῦτες, οἱ κλέφτες, οἱ ἐμπρησταί, οἱ δολοφόνοι, βρίσκονται σήμερα στὰ σχολεῖα μας. Καὶ μεταξὺ αὐτῶν θὰ ὑπάρξουν καὶ μεγαλύτεροι κακοῦργοι, ποὺ διαπράττουν ἐθνικὰ ἐγκλήματα.
Ὅλοι αὐτοὶ εἶνε σήμερα μαθηταὶ τῶν σχολείων μας, ἀνατρέφονται ἀπὸ μᾶς· ἡ διάπλασί τους ἐξαρτᾶται ἀπὸ μᾶς καὶ εἶνε ἁπλὸ ζήτημα ἀνατροφῆς». Στὶς λίγες αὐτὲς γραμμές, ὅπως ἔγραφε τὸ ἄριστο περιοδικὸ «Τὰ πάτρια», «τόμους ὁλοκλήρους δύνανται ν᾿ ἀνεύρωσιν οἱ ἄξιοι τοῦ ὀνόματος διδάσκαλοι, ἀλλὰ καὶ τῆς εὐθύνης τὸν ἀκάνθινον στέφανον, ὁ ὁποῖος δέον νὰ πληγώνῃ μέχρις αἵματος τὸ μέτωπόν των διὰ τῶν σκέψεων περὶ τοῦ μέλλοντος τῶν μαθητῶν».
* * *
Ἀδελφοί μου! Ἂν θέλετε νὰ καταλάβετε τὴ σημασία ποὺ κλείνει ἡ λέξις «παιδιόθεν», ῥίξτε ἕνα βλέμμα στὴν κοινωνία μας καὶ θὰ δῆτε ὅτι τὸ κακὸ ποὺ μαστίζει τὸν τόπο μας ἄρχισε…«παιδιόθεν». Ποιοί διαπράττουν, σᾶς ἐρωτῶ, τὰ ἀπαίσια ἐγκλήματα, ἐμπρὸς στὰ ὁποῖα φρικιᾷ ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου; Ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον νέοι ἡλικίας 18 ἕως 25 ἐτῶν. Πρὶν δηλαδὴ ἀ πὸ 10-15 χρόνια οἱ νέοι αὐτοὶ ἦταν παιδιὰ ποὺ φαίνονταν ἀγγελούδια, ἔπαιζαν, καὶ οἱ γονεῖς τὰ χαίρονταν καὶ οἱ γέροντες τὰ κρατοῦσαν στὴν ἀγκαλιά τους. Ποιός μποροῦσε νὰ προβλέψῃ, ὅτι τὰ παιδιὰ αὐτὰ θὰ γίνονταν οἱ δράκοι ποὺ ζητοῦν νὰ πνίξουν ὅλους;
Καὶ ὅμως δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ φθάσουμε στὸ χεῖλος τῆς ἀβύσσου. Ἐὰν ὡς σύνθημα τῆς ἀνορθώσεώς μας ἦταν τὸ «παιδιόθεν», ἐὰν δηλαδὴ ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ γεννιέται ἕνα παιδί, ἢ μᾶλλον πρὶν γεννηθῇ ὁ νέος ἄνθρωπος, λαμβάνονταν ὅλα τὰ μέτρα ποὺ θὰ ἐξασφάλιζαν τὴν ὑγιῆ διάπλασιτῆς νεολαίας μας, σήμερα ὁ τόπος μας δὲν θὰ εἶχε τὸ ἀτύχημα νὰ βλέπῃ φαινόμενα καννιβαλισμοῦ, νέους ἄθρησκους καὶ ἀπάτριδες, νέους μὲ λεγεῶνες δαιμονίων, ποὺ ἀφρίζουν ἀπὸ μῖσος καὶ τρίζουν τὰ δόντια καὶ δημιουργοῦν κοινωνικὸ χάος.
«Παιδιόθεν»! Ἐὰν σὲ κάθε χωριὸ ὑπῆρχε κατηχητικὸ σχολεῖο καὶ ὁ ἱερεὺς κάθε Κυριακὴ χτυποῦσε τὴν καμπάνα καὶ καλοῦσε ὅλα τὰ παιδιὰ τῆς ἐνορίας γιὰ νὰ διδάξῃ τὸ φόβο τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶνε ὁ μόνος ποὺ ἐξευγενίζει καὶ ἐκπολιτίζει τὶς ψυχές· ἐὰν κάθε δάσκαλος ἦταν μία ἠθικὴ καὶ θρησκευτικὴ προσωπικότητα, ὑπόδειγμα καὶ καθρέφτης τῆς ἀρετῆς· ἐὰν οἱ γονεῖς, ἀντὶ νὰ διαμαρτύρωνται διότι ὁ μικρός τους τιμωρήθηκε κάπως αὐστηρότερα ἀπὸ τὸ δάσκαλο, βοηθοῦσαν στὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ σχολείου· ἐὰν οἱ πρόεδροιτῶν κοινοτήτων καὶ οἱ δήμαρχοι τῶν πόλεων ἐνδιαφέρονταν γιὰ τὰ παιδιὰ περισσότερο ἀπὸ τὰ γεφύρια καὶ τοὺς δρόμους· ἐὰν τὸ κράτος σφράγιζε τὰ ποικίλα διαφθορεῖα καὶ στὴ θέσι τους ἄνοιγε γυμναστήρια καὶ ἀναγνωστήρια· ἐὰν λαμβάνονταν εὐεργετικὰ μέτρα γιὰ τὶς οἰκογένειες τῶν πολυτέκνων, ποὺ εἶνε τὰ βάθρα τοῦ ἔθνους· ἐὰν μὲ λίγα λόγια κάποιος, ὅπως στὴν ἀρχαία Σπάρτη ὁ Λυκοῦργος, κατώρθωνε νὰ στρέψῃ τὴν προσοχὴ τοῦ λαοῦ πρὸς τὸ παιδὶ καὶ ἔλεγε «Ἑλλάδα, φτωχή μου πατρίδα, κοίταξε τὰ παιδιά σου· αὐτὰ εἶνε οἱ θησαυροί σου», τότε τὰ πράγματα θὰ ἦταν πολὺ διαφορετικά. Δὲν θὰ φοβόταν ὁ ἕνας ἄνθρωπος τὸν ἄλλο. Ὅλοι θὰ ζοῦσαν σὰν ἀδέρφια μέσα στὴ μεγάλη καὶ τιμημένη αὐτὴ οἰκογένεια ποὺ λέγεται Ἑλλάς.
Τολμῶ νὰ πῶ, ὅτι λίγοι ἀστυνομικοὶ θὰ ἦταν ἀρκετοὶ νὰ φυλάξουν ὁλόκληρη πόλι, διότι ὁ καθένας θὰ ἦταν φύλακας τοῦ ἑαυτοῦ του, τῆς ἠθικῆς τάξεως τῆς κοινωνίας, καὶ δὲν θὰ ἐπέτρεπε στὸν ἑαυτό του καμμία ἀσχημία καὶ παράβασι νόμου ἀπὸ αὐτὲς ποὺ τώρα ἀναγράφονται καθημερινῶς στὰ βιβλία καὶ τὰ ἡμερολόγια τῶν ἀστυνομικῶν τμημάτων. Λευκὰ θὰ ἦταν τὰ δελτία τῆς ἀστυνομίας, τὸ ἔγκλημα θὰ ἐξαλείφετο ἀπὸ τὴν κοινωνία.
* * *
Ἀλλὰ δόξα τῷ Θεῷ! Ἀκόμη δὲν χάθηκε τὸ πᾶν. Τὸ «παιδιόθεν»μπορεῖ νὰ γίνῃ θεμέλιο τῆς νεωτέρας Ἑλλάδος. Ἐν μέσῳ τῶν ἐρειπίων ἀκούγεται μία φωνὴ σωτήριος· «Ἑλλάς, φέρε τὰ παιδιά σου σ᾽ ἐμένα!». Εἶνε ἡ φωνὴ τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ὅ πως κάτω ἀπὸ τὶς ἀκτῖνες τοῦ ἥλιου σκοτώνονται ὅλα τὰ μικρόβια, ἔτσι κάτω ἀπὸ τὶς ἀκτῖνες τῆς θείας διδασκαλίας τοῦ Χριστοῦ σκοτώνονται ὅλα τὰ ἠθικὰ μικρόβια τῶν κακιῶν καὶ οἱ νέοι ἀνακτοῦν τὴν ψυχική τους ὑγεία.
Ὁ Χριστός, ποὺ εἶχε τὴ δύναμι νὰ βγάλῃ τὸ πονηρὸ πνεῦμα ἀπὸ τὸ νέο τοῦ εὐαγγελίου, εἶνε ὁ ἴδιος καὶ σήμερα. Δὲν ἔχει χάσει οὔτε ἕνα πολλοστημόριο ἀπὸ τὴν ἄπειρη δύναμί του, μὲ τὴν ὁποία πρὸ 20 αἰώνων θαυματουργοῦσε στὴ Γαλιλαία. Ἀρκεῖ νὰ πιστέψουμε καὶ νὰ προσευχώμαστε λέγοντας ὁ καθένας μας τὴν προσευχὴ τοῦ πατέρα τοῦ δαιμονιζομένου· «Πιστεύω, Κύριε· βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ»(ἔ.ἀ. 9,24).
Ἀρκεῖ πρὸ παντὸς οἱ διδάσκαλοι καὶ οἱ καθηγηταὶ ὄχι ἁπλῶς νὰ κρεμάσουν στὶς αἴθουσες τῶν σχολείων τὴν εἰκόνα τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ καὶ νὰ ἔχουν αὐτὸν πάντοτε πρό τυπο παιδαγωγοῦ, μελετώντας καὶ ἐμβαθύνοντας διαρκῶς σ᾽ ἐκεῖνο ποὺ ἐκεῖνος διακήρυξε· «Εἷς ὑμῶν ἐστιν ὁ διδάσκαλος, ὁ Χριστός· πάντες δὲ ὑμεῖς ἀδελφοί ἐστε… Μηδὲ κληθῆτε καθηγηταί· εἷς γὰρ ὑμῶν ἐστιν ὁ καθηγητής, ὁ Χριστός»(Ματθ. 23,8-10).
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Β΄ μέρος γραπτῆς ὁμιλίας· μετεδόθη ὡς ἐκπομπὴ ἀπὸ τὸν ῾Ραδιοφωνικὸ Σταθμὸ Λαρίσσης τὴν 3-4-1949. Διαίρεσις, μεταγλώττισις καὶ μικρὰ σύντμησις 3-4-2011
http://www.augoustinos-kantiotis.gr/?p=20525